دائره المعارف طهور: ادب و اخلاق صفحه 2603

ج) تعیین وقت برای انجام هر کار: پیش از هر کاری، شخص باید زمان را بشناسد و بر آن مبنا کار را اندازه گیری کند. بنابراین، باید زمان پایان هر کاری را تعیین کند و پس از پایان پذیرفتن آن، کار را کنار نهد.

د) تعیین وقت تاریخ تحویل: با توجه به این که راه پیش گیری از اهمال در تحویل کار، تعیین وقت برای پایان آن است، لازم است در میزان توان خویش برای اجرای به موقع کار در وقت مقرر دقت کند.

روشن نبودن زمان پایان و تحویل کار، شخص را به تسامح در انجام وظیفه می کشاند. از امام علی (ع) نقل شده: «کل مؤجل یتعلل بالتسویف؛ هر آن کسی که (بدون تعیین کردن زمان پایان کار) مهلت داشته باشد، کار او به اهمال کاری و امروز و فردا کردن کشیده می شود».

من_اب_ع

مرتضی آقاتهرانی- اهمال کاری (تعلل ورزیدن)، بررسی علل، راه کارها و درمان- مجله معرفت- شماره 64

کلی__د واژه ه__ا

تنبلی انسان رذایل اخلاقی احادیث روان شناسی جامعه شناسی تربیت زمان کار

گناه

مراحل عصمت

برای عصمت می توان مراحلی را ترسیم کرد:

1- مصونیت در تلقی وحی

2- مصونیت در تبلیغ و بیان اصول و فروع دین

3- مصونیت از گناه، خواه به صورت فعل حرام یا ترک واجب

4- مصونیت از خطا در امور یاد شده، مانند: اشتباه حواس در تشخیص امور مربوط به زندگی خود یا اشخاص دیگر

در اینجا می توان مراحل عصمت را به گونه دیگر نیز بیان کرد؛ زیرا مورد مصونیت یا کفر است و یا معصیت. دومی نیز بر دو نوع است: یا گناه کبیره است یا گناه صغیره، گناه صغیره نیز بر دو نوع است: گاهی حاکی از پستی طبع فاعل و موجب تنفر جامعه است مانند سرقت یک لقمه غذا و گاهی چنین نیست، مانند: بدزبانی و در هر حال گاهی مسأله عمد مطرح است و گاهی سهو، یعنی این امور گاهی با توجه انجام می گیرند و گاهی از روی سهو، و در هر حال گاهی مصونیت پیامبر از این امور در زمان پیش از بعثت مطرح می باشد و گاهی پس از آن. درباره کفر، احدی از دانشمندان علم کلام کفر را بر پیامبران تجویز نکرده و همگان ساحت پیامبران را از آن پیراسته دانسته اند و اگر گروهی از مسلمانان به نام ازارقه کفر را بر پیامبران تجویز کرده اند مقصود کفر به معنی اصطلاحی مانند انکار خالق و شرک و امثال آن نیست، بلکه مقصود تجویز معصیت است و علت اینکه آن را کفر نامیده اند این است که هر نوع گناه کبیره در مکتب آنان کفر است و گنهکار، کافر خوانده می شود و اگر کفر را تجویز می کنند در واقع صدور گناه را تجویز می نمایند.