دائره المعارف طهور: ادب و اخلاق صفحه 2781

لیک ندانی که می کشد سوی دوزخ *** معصیت کردگار و اطاعت شیطان

من_اب_ع

محسن قرائتی- گناه شناسی

کلی__د واژه ه__ا

گناه روان شخصیت انسانی اقتصاد امید آرزو

زمینه های اقتصادی گناه

امور و عوامل گوناگونی زمینه را برای گناهکاری افراد، آماده می کنند. گاهی امور اقتصادی زمینه ساز گناه می شود که این زمینه ها بر دو گونه اند:

١- سرمایه و ثروت.

٢- فقر و تهیدستی.

١- آلودگی به گناه در اثر سرمایه و ثروت

گاهی انسان از بی پولی طغیان می کند و گاهی بر اثر ثروت زیاد و باد آورده طغیان می نماید.

آیات و روایات در این باره بسیار است، که چند نمونه ذکر خواهد شد ولی در آغاز باید توجه داشت سخن ما این است که سرمایه و ثروت گاهی زمینه ساز فساد و گناه می شود، نه اینکه دلیل فساد و گناه باشد. به عبارت روشن تر، سرمایه علت گناه نیست بلکه در مواردی انسان را متمایل و مشتاق گناه می کند.

در قرآن می خوانیم: «إن الانسان لیطغی أن راه استغنی؛ و همانا انسان طغیان می کند، به خاطر اینکه خود را بی نیاز می بیند.» (علق/ ٦-٧)

این آیه نمی گوید که داشتن پول و ثروت علت و عامل فساد است بلکه می گوید اگر انسان خودش را بی نیاز و پولدار ببیند یاغی می شود. ولی اگر این دید و بینش را نداشته باشد سرمایه علت فساد نخواهد شد.

در دو صورت سرمایه عامل فساد است، یکی اگر دید انسان این باشد که سرمایه از من است و دیگر آنکه معتقد باشد که در تحصیل و مصرف سرمایه هرگونه بخواهد آزاد است. ولی آیات و روایات اسلامی مالک اصلی را خدا و سرمایه را از آن او و روزی خداوند به ما می داند.