دائره المعارف طهور: ادب و اخلاق صفحه 2805

در جریان جنگ تبوک یکی از منافقین بنام جدبن قیس به پیامبر (ص) عرض کرد: اجازه بده من در جنگ شرکت نکنم، زیرا علاقه شدیدی به زنان دارم. و اگر چشمم به دختران رومی بیفتد ممکن است دل از دست بدهم و فریفته آنها گردم و همین کار مرا از وظیفه شرعی جهاد باز دارد. در رد این توجیه خنده آور او، آیه ای نازل گردید: «و منهم من یقول ائذن لی و لا تفتنی الا فی الفتنه سقطوا و ان جهنم لمحیطه بالکافرین؛ بعضی از آنها (منافقین) می گویند اجازه (عدم شرکت در جهاد) به من بده و مرا گرفتار گناه (فریفتگی به دختران رومی) مساز، اینها اکنون به فتنه و گناه سقوط کرده اند و جهنم کافران را احاطه کرده است» (توبه/ 49). این دغل بازان که به بهانه آلوده نشدن به گناه از مسئولیت جنگ فرار می کنند، هم اکنون در قلب گناه افتاده اند. زیرا با شبه شرعی فرمان صریح خداوند را زیر پا می گذارند، آیا با شبهه تراشی و توجیه و بهانه سازی می توان از فرمان آشکار و قاطع خدا دست برداشت؟

من_اب_ع

محسن قرائتی- گناه شناسی

ناصر مکارم شیرازی- تفسیر نمونه- ج 25 صفحه 290-294

کلی__د واژه ه__ا

گناه اخلاق انسان قرآن جامعه شناسی تاریخ اسلام داستان تاریخی

گناهان قابل آمرزش و غیر قابل آمرزش

یکی از تقسیم بندی هایی که در مورد گناهان مطرح شده است، تقسیم گناهان از لحاظ قابلیت آمرزش و عدم آن است.

روایت شده که حضرت امیرالمؤمنین بر منبر مسجد کوفه نشست، حمد و ستایش خدا را کرد سپس فرمود: «أیها الناس إن الذنوب ثلاثه ثم أمسک فقال له رجل من أصحابه یا أمیر المؤمنین قلت الذنوب ثلاثه ثم أمسکت فقال ما ذکرتها إلا و أنا أرید أن أفسرها و لکن عرض لی شیء حال بینی و بین الکلام نعم الذنوب ثلاثه فذنب مغفور و ذنب غیر مغفور و ذنب یرجی لصاحبه و یخاف علیه قال یا أمیر المؤمنین فبینها لنا فقال نعم أما الذنب المغفور فعبد عاقبه الله فی الدنیا علی ذنبه و الله تعالی أحلم و أکرم أن یعاقب عبده مرتین و أما الذنب الذی لا یغفر فظلم العباد بعضهم لبعض إن الله أقسم قسما علی نفسه فقال و عزتی و جلالی لا یجوز لی ظلم ظالم و لو کفا بکف و لو مسحا بکف و لو نطحا بین القرناء إلی الجماء فیقتص العباد بعضهم من بعض حتی لا یبقی لأحد علی أحد مظلمه فأما الذنب الثالث فذنب ستره الله علی عبده و رزقه التوبه منه فأصبح خائفا من ذنبه راجیا لربه فنحن له کما هو لنفسه فیرجی له الرحمه؛ ای مردم گناهان سه قسم است، بعد ساکت شد. سپس مردی از اصحاب به آن حضرت عرض کرد: یا امیرالمؤمنین فرمودید گناهان سه قسم است ولی از گفتن خودداری کردید. حضرت فرمود: نگفتم مگر اینکه آنها را با تفصیل بیان کنم ولی چیزی عارض شد که فاصله شد بین من و سخنم. بلی گناهان سه قسم است؛ گناهی که آمرزیده می شود و گناهی که آمرزیده نمی شود و گناهی است که صاحبش بین خوف و رجاست. آن مرد عرض کرد: ای امیر مؤمنان برای ما مطلب را روشن کن. فرمود: بلی اما گناهی که آمرزیده می شود؛ پس بنده ای در دنیا مرتکب آن گناه می شود، خدا هم او را در این دنیا بر آن گناه مجازاتش می کند؛ خدای تعالی کریمتر و حکیم تر از این است که بنده اش را دو مرتبه مجازات کند. و اما گناهی که آمرزیده نمی شود؛ ستم کردن بندگان گروهی بر گروه دیگر است، همانا خدا به ذات خود سوگند یاد کرده سپس فرموده به عزت و جلال خودم گذشت از ستم ستمگری جایز نیست اگر چه زدن دستی به دستی باشد و یا دست کشیدن بر سر کسی باشد یا دست زدن بر سر حیوانات باشد. خداوند در قیامت قصاص نماید بعضی از بندگان را به بعض دیگر تا اینکه باقی نماند برای کسی حقی بر کسی. و اما گناه سومی گناهی است که خداوند بر بنده اش پوشیده و توبه را روزی او کرده، پس صبح کند بنده در حالتی که ترسان از گناهش و امیدوار به پروردگارش باشد همان طور که او برای خودش هست ما برای او باشیم پس بنده امیدوار رحمت اوست.