اخلاق خوبان صفحه 122

البته، هر کسی به فراخور خود می بیند، و ابن سینا از آنجا که معدن و کانون استعداد و اندیشه بود، همه چیز را نیز از این منظر تماشا می کرد، درست همچون نجاری که از درختانِ سرسبزِ جنگل تنها چوب را می فهمد.

بنابراین، ممکن است کسی با دیدن خاکستر و آتش چیزی دیگر فهم و برداشت کند، مثلاً با خود بگوید: آتش ظرف خاص خود را می خواهد و از این رو، تا کودک آن را فراهم نکرد به آن نرسید. و آنگاه نتیجه بگیرد ه: هه چیز همانند آتش است، و ظرف متناسب خود را می خواهد، و انسان باید نخست آن را فراهم نماید. از این رو در می یابد که دریافت فضل و رحمت حق نیز ظرف خود را می خواهد. که به گواهی سخن های پاک معصومان چیزی جز ادب نخواهد بود.

باری آنچه مایه جذب و به چنگ آوردن رحمت و فضل خداوندی است، ادب است، که بدون آن جز حرمان و محرومیت، رهاوردی نیست. مایده از آسمان در می رسید

میزان اعتبار

اساساً، میزان ارزش و اعتبار آدمی به ادب است. آبروی گل، ز رنگ و بوی اوست بی ادب، بی رنگ و بو، بی آبروست