اخلاق خوبان صفحه 156

اللّٰه اللّٰه هیچ تاخیری مکن

تفاوت دو فرهنگ

و راستی این فرهنگ تعالی و آسمانی کجا که می گوید: خریداری جز خداوند لایق بشر نیست، و فرهنگ حاکم بر بشر امروز کجا که انسان ها را اسیر و ذلیل خیالات حیوانی و شیوه های شیطانی می خواهد. و قبیح تر از این، آنکه:

پاره ای به دلیل داشته های خود، که آن را نیز از رهگذر غارت و ددمنشی به چنگ آورده اند، همه را در خدمت اهوا، امیال و آمال خود می خواهند.

و البته کسانی که تن به چنین خدمت های خطرخیز می دهند حریم خویش را نشناخته، و از حد و شان خود بسی فروتر آمده اند، که این در فرمایش مولانا علی علیه السلام خلاف ادب است. زیرا ادب همانا حفظ شئون و حدودی است که خداوند آن را برای انسان رقم زده و تقدیر فرموده است، باری او فرموده است همه چیز از آن انسان، و در خدمت انسان باشد، و انسان همه را به استخدام خویش گیرد، و از این راه نیازهای خود را مرتفع ساخته و به جمال و کمال مطلوب راه یافته، و شایستگی ورود به بارگاه پرجبروت حق راه بیابد.

همچنانکه غنچه ها، آب، خاک، و نور را به کار گرفته و به گل بدل شده، و آنگاه چیده و در دستان معاشر دلبری شیرین و ساقی گلعذاری خوش، جای می گیرند.

و البته کسی که خلاف این خواسته و مشیت حق رفتار کند بی ادب است، چرا که از جایگاه خود نزول یافته و هم خود و هم آنچه به کار بسته تباه و هلاک