- هوالحق 1
- اشاره 9
- نسیم 10
- احوال آدمی 10
- شکوفایی 11
- افتادگی 15
- حرف باء 16
- خصال الهی 18
- اشاره 20
- اصیل ترین سئوال 25
- راه رهایی 26
- پرهیز 29
- زیادت نیکو 29
- اشاره 32
- متکبران 36
- تعلق 37
- تواضع ممدوح 41
- اشاره 56
- قرآن کریم 57
- قیامت 58
- همنشین سوء 58
- قابل تامل 62
- خوبان 64
- کعبه دل 66
- جاذبه حجاز 66
- اشاره 66
- نورِ خرد 68
- اشاره 77
- اعتبار انسان 79
- بندگی خداوند 79
- واژه های قرآن 79
- مسجد 79
- فُضیل 84
- اشاره 86
- درس شیطان 87
- نصیحت های شیطان 90
- اشاره 95
- درس خشوع 98
- غایت خلقت 111
- اشاره 111
- رذیلت ها 114
- نوعی دیگر از خشوع 116
- اشاره 120
- میزان اعتبار 122
- اشاره 132
- بازگشت ساحران 136
- اشاره 146
- سلیمان 147
- ثمر عاقبت 148
- دورنگری 149
- مرتبت دنیا 151
- اوج فضیلت 152
- انگیزه معرفت 154
- مروارید وجود 154
- طهارت از حقارت 155
- شاهبار سپید 155
- تفاوت دو فرهنگ 156
- اشاره 160
- مزرعه های سبز 161
- خاک انبیا 161
- قبول معشوق 162
- رضا و تسلیم 167
- توبه کارساز 169
- اشاره 172
- هلاکت 174
- گناه مایه هلاک 174
- تیرگی 175
- بیماری دل 175
- ندامت 176
- مرگ دل 176
- انتشار نور 176
- احیاء دل 177
- عزیزترین 178
- اشاره 182
- راه های هدایت 183
- راز سکوت 183
- مایه گمراهی 186
- طریق رسیدن 187
- خواستِ دل 188
- اشاره 193
- چشم پوشی 197
- اشاره 200
- خصیصه انبیاء 201
- قلیان ماندگار 205
- اشاره 208
- حق استادی 215
- دست متواضع 215
باشد، بلکه محسوس و آفتاب است، و اینه «تفاوت» از اختلاف خاکهاست حقیقتی دیگر است که با سخن امام المتقین مولانا علی بن ابیطالب مسلّم می نماید:
«انَّما فَرَّقَ بَیْنَهُم مَبٰادِی طِیْنِهمِم وَ ذٰلِکَ انَّهُمْ کٰانُوا فِلْقَهً مِنْ سَبْخِ ارْضٍ وَ عَذْبِهٰا وَحَزِنِ تُرْبَهً وَسَهْلِهٰا» (1)
اساس تفاوت ها ی مردمان در گوناگونی سرشت ایشان است، زیرا که در آغاز ترکیبی از خاک شور و شیرین، و سخت و نرم بود.
خاک انبیا
و از اینجا پیداست که خاک انبیا و اولیا بس خوش و مرغوب بوده است، و این خوشی و نیکویی از بهار خصال و صفات شایسته ایشان پیداست.
و البته در خاکی خوش و مرغوب دانه های مرغوب و خوش می کارند.
باری، کدام زارع داناست که خاک هایی خوش و ناخوش در کف داشته باشد، ولی دانه های مرغوب خود را در خاک ناخوش بکارد.
و مردم همه خاک های ناخوش بودند جز انبیا و اولیاء، و از همین رو خداوند، آن زارع علیم، دانه های حکمت را جز در خاک وجود انبیا کشت نکرد.
مزرعه های سبز
پس، انبیا هر کدام مزرعه ای سبزند که سخاوتمندانه، خلق خدا را به تفرج می خوانند.
یکی از این مزرعه های سبز و خوش نما، داود است.
و یکی از بوته های پر ثمر این بوستان دل آرا، این سخن است که خداوند با وی در میان گذاشته است:
1- 1) ذِعْلَب یمانی از احمد بن قتیبه و او از عبد اللّٰه بن یزید و وی نیز از مالک بن رحید نقل می کند که: خدمت امام بودیم و در آنجا سخن از تفاوت سجایا در میان مردم به میان آمد و حضرت به پاسخ همین فراز را فرمود. نهج البلاغه، خطبه / 234.