اخلاق خوبان صفحه 201

و این، اگرچه یک حکایت است اما برای تجسم و روشن ساختن یک حقیقت، رسا و گویاست، و آن اینکه: کبر و غرور و خود را برتر و بزرگ انگاشتن درست به مانند نشستن بر همان دیوار بلند است، و آدمی را از فیض و فضل خداوند که همچون آب مایه حیات و زندگی است، دور می دارد.

از این رو، برای درک و دریافت فضل و رحمت حق راهی جز از میان بردن موجبات کبر، و نیز پیشه ساختن انکسار و شکستگی و افتادگی و خضوع نیست.

خضوع، خصیصه آشکاری است که در عموم انبیا پیدا و آفتابی بود.

خصیصه انبیاء

این بزرگواران، هیچگاه خود را به عنوان حاکم و برتر و مسلط بر مردم نمی دانستند.

و این، همان چیزی است که خداوند از پاکان خواسته است.

از این رو پیامبر باکرامت را مورد خطاب خویش قرار می دهد و می فرماید:

«لَسْتَ عَلَیْهِمْ بِمُصَیْطِرٍ» (1)

بر ایشان حاکم و غالب نیستی.

و یا وقتی پیامبران دیگر را تعریف و معرفی می نماید، آنها را به عنوان برادران قوم یاد می کند:

«إِلیٰ مَدْیَنَ أَخٰاهُمْ شُعَیْباً» (2)

و یا:

«أَخٰاهُمْ صٰالِحاً» (3)

و این تعابیر در حقیقت تعلیم قرآن است که می فرماید: در هر شأن و شرائطی که باشید برادری خویش را نسبت به مردم حفظ کنید. نه اینکه به

1- 1) غاشیه / 22.
2- 2) هود / 84.
3- 3) هود / 61.