- سخن ناشر 1
- اشاره 2
- تعظیم ماه رمضان،نشانه تقوا 3
- احترام امام حسین علیه السلام به شعایر 3
- احترام به ماه مبارک رمضان 4
- ارزش معنوی حج 4
- شهر اللّه 5
- تقوا در سایه اتصال معنوی به ماه رمضان 6
- تقویت آخرتی اعمال 6
- تفاوت روزه با سایر اعمال 7
- تفضّل و کرامت خدا در ماه رمضان 8
- فراوانی ثواب در ماه رمضان 8
- موج دریای رحمت پروردگار 9
- محو گناهان به برکت ماه رمضان 10
- چهره گناه برای محتضر 11
- اشاره 14
- عناصر ظهور و رشد استعدادها 14
- نقش عناصر در شکوفایی فطرت 15
- 1-استعداد امیر عبدالله خلجستانی 16
- اشاره 17
- 3-شکوفایی استعداد«فضیل» 17
- 2-استعداد چوپان بیست ساله 17
- حادثه و بیداری فطرت 19
- 4-بهمنیار شدن شاگرد آهنگری 19
- 5-استعداد شعر در فرخی سیستانی 20
- 6-استعداد ابن حسام 21
- 7-عبدالواسع جبلی و بروز استعداد سرایندگی 21
- 8-میرزا احمد شهاب و استعداد شعری او 22
- 9-از شاگردی آشپزخانه تا امیرکبیر شدن 22
- 10-پرورش استعداد مولوی توسط شمس 22
- نقش عنصر زمان در انسان سازی 23
- رسیدن به لقاء الله با روزه 24
- ماه رمضان،ماه برکت 26
- 3 حقیقت برکت و مبارک 26
- اشاره 26
- موارد استعمال معنای«برکت»در قرآن 27
- 1-برکت در عالم طبیعت 27
- 2-اهل بهشت،غرق در برکات 28
- الف-وجود رسول اکرم صلی الله علیه و آله 28
- 3-برکات مکه در قرآن 28
- ب-امیرالمؤمنین علیه السلام 29
- ج-قرآن و حضرت زهرا علیها السلام 30
- برکات قرآن کریم از زبان قرآن 30
- «عبد اللّه»،از دامن پاک مریم 31
- فساد روابط آزاد مرد و زن در جوامع 31
- عوامل نزول برکات بر انسان 32
- ماه مبارک رمضان،ماه برکت 33
- برکت تقوا در سایه روزه ماه رمضان 34
- ارزش ایمان 35
- توصیه پیامبر صلی الله علیه و آله به مؤمنان 36
- تقوا،مهمتر از تمام فضائل 36
- اشاره 38
- 4 ماه توبه و انابه 38
- هم صفاتی روزه با خدا 39
- خوشحالی روزه دار 39
- روزه سپر و امانِ روزه دار 40
- محو سیئات با اقامه نماز 40
- روزه،قائم مقام پروردگار 41
- برتری روزه بر نماز 41
- ماه رمضان،ماه توبه 42
- انابه کنندگان،از منظر قرآن 43
- اهمیت اقامه نماز 44
- صبر ابوذر در ربذه 44
- پاداش اخلاص ابراهیم علیه السلام 45
- برخورد حضرت شعیب علیه السلام با قوم خویش 46
- تقاضای ربیعه از رسول خدا صلی الله علیه و آله 47
- اشاره 51
- 1-معرفت و نفوذ آن در باطن 51
- اشاره 51
- مراحل توبه 51
- چهره ظاهری و واقعی گناه 52
- 2-حال قلبی در توبه 53
- 3-فعل و عمل در توبه 53
- توبه شایسته پذیرش خدا 54
- وجوب فوری توبه 55
- توبه،راه فلاح و رستگاری 56
- برداشت وجوب توبه از قرآن 56
- دعای پیامبر صلی الله علیه و آله و مؤمنین در روز قیامت 57
- طلب عفو به واسطه پیامبر صلی الله علیه و آله و مؤمنان 58
- اشاره 61
- 1-خوار شدن انسان در پیشگاه خدا 61
- خسارت های گناه از لسان امام سجاد علیه السلام 61
- 2-دور شدن از خدا 62
- 3-قساوت قلب 63
- ارزش توبه در باطن انسان 64
- کمک به ظلم،از گناهان باطن 64
- حکایت صفوان بن مهران 65
- لقمه حرام،سرآغاز انحراف 66
- مرگ باطن،بلای حقیقی 68
- تقسیم بندی افراد از منظر امام صادق علیه السلام 69
- برقراری صله رحم،به شرط حفظ دین 70
- دستور خدا به«مصعب بن عمیر»بر ترک صله رحم 70
- خطر بی دینی 71
- اشاره 73
- تشبیهی برای توبه 73
- اشاره 74
- شرایط توبه از زبان امیرالمؤمنین علیه السلام 74
- پشیمانی در توبه،محصول تفکّر 75
- 1- پشیمانی از گذشته 75
- اشاره 75
- ادب در برابر پروردگار 76
- اهل حق و مواظبت از خود 77
- تفاوت مشرک و متظاهر به دین 78
- اشاره 78
- 3-ادای حق الناس 78
- 4-قضا کردن واجبات 79
- 6-تحمل رنج عبادت 80
- اشاره 82
- فرار از گناه،راه وجوب بهشت 83
- بهشت،پاداش ترک گناه 84
- خسارت معاوضه دنیا با آخرت 85
- بسته بودن چشم و گوش 86
- ویژگی های همنشین 86
- بهره گیری از فرزانگان 87
- 3-دوری از شکم پرستی 88
- خصلتهای بهشتی شدن 88
- 2-دوری از هوی 88
- 1-پرهیز از دنیاپرستی 88
- خصلتهای زنان بهشتی 89
- 4-پرهیز از شهوات حرام 89
- 1-عفت 89
- 2-اطاعت از شوهر 90
- 3-مراقبت در نماز 91
- 4-روزه واجب ماه رمضان 91
- اشاره 93
- حکایت حضرت سلیمان علیه السلام و پادشاه مملکت سبا 94
- دعوت به یکتاپرستی،هدف حضرت سلیمان علیه السلام 95
- عدالت در اوج قدرت 96
- خیر ذاتی در پروردگار 98
- اخلاص مرحوم میرزا علی شیرازی 99
- ریشه های فساد دانه عمل 100
- محصول دنیا 101
- ریاکاری در دل مردم 101
- دانه توبه 102
- پاداش رحمان و رحیم 104
- اشاره 104
- خروج ظالم از مُلک خدا 107
- 1-عبادت 108
- سه حقیقت در محسنین: 108
- محسنین،لایق ملک الهی 108
- 3-دقت در عمل 109
- 2-خدمت به خلق 109
- حق الناس در قیامت 110
- ضمانت اجر محسنین 110
- قدرشناسی خداوند 111
- امیرالمؤمنین علیه السلام فخر فرشتگان 112
- امام حسین علیه السلام مایه افتخار حق 113
- اندکی انسان ها در قیاس با جانداران 117
- اشاره 117
- تفکّر انسان«عزیز الوجود» 118
- باقی ماندگان بر سبیل پیامبر صلی الله علیه و آله 119
- شناخت مراتب«عزیزالوجود» 120
- عارفان در سایه رحمت پروردگار 121
- اولیای خدا و رسولان،عزیز الوجود جهان آفرینش 122
- دیدگاه الهی عارفان 122
- پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله عزیز الوجود رسل 123
- ضمانت بهشت 123
- امکان پیروی از اهل بیت علیهم السلام در هر زمان 124
- رشد معنوی آیت الله العظمی بروجردی 129
- اشاره 129
- نعمت پدر و مادر 130
- تکلیف سنگین زبان 131
- علم پروردگار به همه امور 132
- شرط قبولیِ توبه گمراه کنندگان 134
- رزق و روزی خداوند 134
- حضور در محکمه الهی 136
- پرسش پروردگار 137
- امام علی علیه السلام باب نجات 137
- اشاره 140
- مفهوم شش روز در خلقت زمین و آسمان ها 141
- نزول تدریجی قرآن 141
- منطق زینب کبری علیها السلام 142
- وعده حتمی خدا بر عذاب مجرمان 142
- مهلت خدا به مجرمان 143
- بردباری پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله 144
- دستور قرآن به ترک مداهنه با کفار و مشرکان 144
- صبر در نتایج اعمال 145
- تأخیر استجابت دعا 146
- بوسیدن پول به هنگام انفاق 147
- کوشش مثبت و منفی در قرآن 147
- توبه در ماه رمضان 148
- اشاره 150
- روزه خواری رئیس شهربانیِ هارون الرشید 151
- آلوده آگاه،مورد غضب و لعن خدا 152
- آگاهی آلودگان به آلودگی عمل خویش 153
- اتمام حجت بالغه پروردگار 154
- بخشش گناهانِ آلوده جاهل 155
- سند خدا بر بخشش گناهکار جاهل 156
- محاجه خدا با وارثان آگاه بر آلودگی مالی 157
- آلودگی باطنی نسبت به مال 157
- راه نزول عنایات و برکات،توسط خدا 158
- عذاب دنیایی و آخرتی ناپاکان آگاه 159
- نتیجه بخل در مال 161
- اشاره 163
- شاکر و کافر در قرآن 164
- معنای«شکر»بر نعمات الهی 164
- ارزش قرآن از منظر امام باقر علیه السلام 165
- کفران نعمت ها 166
- اشاره 167
- تشبیه عمل انسان به پنج حقیقت 167
- 1-تشبیه به جمادات 167
- 2-تشبیه به نبات 168
- شجره طیبه و خبیثه در قرآن 168
- اشاره 170
- 3-تشبیه به حیوان 170
- تشبیه مؤمن به زنبور عسل و کافر به چارپا 171
- 4-تشبیه انسان های منحرف و مجرم به شیطان 171
- 5-تشبیه انسان های مؤمن به فرشتگان 172
- یاری گر ورود و خروج از دروازه صدق 175
- اشاره 175
- دروازه های ورود و خروج حیات 175
- همسویی پیامبر صلی الله علیه و آله با طبیعت 177
- با علل و اسباب در امور حیات 178
- عدم تنافی توحید با استعانت از علل و اسباب 179
- عظمت علی علیه السلام برای ورود به دنیا 180
- حج و اهمیت ولایت امیرالمؤمنین علیه السلام 181
- دستور خدا به ابراهیم علیه السلام بعد از بنای کعبه 181
- عهد امامت در نسل پاک ابراهیم علیه السلام 183
- جواب فاطمه بنت اسد علیها السلام در امامت 183
- ورود صدق امیرالمؤمنین علیه السلام 184
- امیرالمؤمنین علیه السلام و خروج صدق از حیات 185
- روایتی از جابر جعفی در ذاکر بودن علی علیه السلام 188
- اشاره 188
- مفهوم ذاکر بودن امیرالمؤمنین علیه السلام 189
- ارزش اعمال علی علیه السلام در قیاس با انس و جنّ 191
- گستردگی فکر و تفکّر علی علیه السلام 191
- گوشه ای از عمق فکر علی علیه السلام 192
- هدف خلقت از زبان امام علی علیه السلام 193
- آبروی علی علیه السلام نزد خدا و بندگان 194
- روایت حکاکی انگشتر پیامبر صلی الله علیه و آله 195
- اتصال همه موجودات به نبوت 196
- محشر و آبروداری اهل بیت علیهم السلام 197
- آخرین لحظات عمر علی علیه السلام و دیدن پیامبر صلی الله علیه و آله در خواب 197
- حکمت از نظر قرآن 200
- اشاره 200
- حکمت و فلسفه شرق و غرب 201
- حکمت لقمان،حکمت الهی 202
- اخلاص امیرالمؤمنین علیه السلام در مبارزه با عمرو بن عبدود 204
- اخلاص،ارزش دهنده عمل علی علیه السلام 205
- ارزش اخلاص علی علیه السلام در جنگ خندق 205
- نتیجه تکبر و غرور 206
- اهتمام ائمه علیهم السلام به احیای شب بیست و سوم ماه رمضان 207
- لقمان و راههای رسیدن به حکمت 208
- رسیدن به چشمه های حکمت،به شرط اخلاص 208
- شب احیا و زیارت ابا عبدالله الحسین علیه السلام 210
- طبقات بهشت و جهنم بر اساس عمل در دنیا 212
- اشاره 212
- رجوع به اهل فن در مشکلات 213
- تفاوت ظرفیت وجودی افراد 213
- قیامت و جایگاه انسان ها 214
- موسی علیه السلام و شخص فقیر بی ظرفیت 215
- به نتیجه رسیدن تلاش های مثبت در دنیا و آخرت 216
- رؤیای صادقه امام رحمه الله در مورد کتاب«قبسات» 217
- ادامه دستورالعمل شیخ بهایی 218
- نصیحت لقمان به فرزند خویش 218
- 1-ایمان 219
- چهار عمل برای ورود به بهشت 219
- 2-سبک کردن بار خود،برای راحتی حساب قیامت 220
- 4-تحصیل اخلاق 221
- اشاره 223
- مطهرون،یابندگان باطن قرآن 223
- 1-ایمان به خدا 224
- اشاره 224
- قتل اصحاب اخدود به خاطر ایمان به خدا 224
- تجارت های انسان با خدا 224
- 3-مصرف مال در راه رضای خدا 225
- 2-ایمان به رسول خدا صلی الله علیه و آله 225
- حکایتی از بلای پول 226
- خمس دادن عجیب یک تاجر 227
- ندادن خمس،و لعن خدا و ائمه علیهم السلام 227
- مقام پرستی،مانعی برای ورود به بهشت 229
- فوز عظیم پروردگار در انتظار اهل بهشت 230
- گناه پوشی،اخلاق انبیا و ائمه علیهم السلام 230
- گفتار خدا با حضرت داود علیه السلام 231
- رضوان اکبر پروردگار،هدیه ای غیر از بهشت 231
- سیر عشق و عاشق 232
- دعای پیامبر صلی الله علیه و آله از زبان ام سلمه 235
- یاد خدا،مختص یاد کنندگان او 235
- اشاره 238
- رسیدن به نتایج نماز با تحقق شرایط 239
- ائمه علیهم السلام،آگاه به تمامی ادیان 240
- اعراض از نماز موجب ارتکاب منکرات 240
- مناظره امام رضا علیه السلام نشانگر علم امامت 241
- مهرورزی و محبت حقیقی 241
- دستور دین به تراحم بین مردم 242
- جریان مسیح علیه السلام و رفع سوء ظن 243
- بطلان شنیده های بدون تحقیق و تبیّن 243
- دستور قرآن به تحقیق در مورد شنیده ها 244
- اثر بد دروغ و شایعه سازی 245
- بی ارزشی دنیا در مقابل دل شکستن 245
- اشاره 246
- مهرورزی خدا با بندگان در قیامت 246
- لزوم اهتمام به تراحم بین یکدیگر 246
- 1-مقام اصلاح گران بین مردم 247
- 2-صاحبان قلب پاک 248
- 3-مقام متواضعینِ در دنیا 248
«هوا»بگوید یا نگوید.هر چه می گوید،از طرف من می گوید و او هر چیزی را که من گفته ام،به شما انتقال می دهد.
ارزش اخلاص علی علیه السلام در جنگ خندق
چرا رسول اسلام صلی الله علیه و آله یک عملِ چند ثانیه ای را فرمودند:
«ضَرْبَهُ عَلیٍّ» یعنی یک ضربه،معلوم می شود امیرالمؤمنین علیه السلام دو ضربه به عمرو بن عبدود نزد
«ضَرْبَهُ عَلیٍّ یَوْمَ الخَنْدَقِ افْضَلُ مِنْ عِبٰادَهِ الثَقَلَیْنِ» (1)در بیست و سه سالگی،یعنی اوج جوانی که اوج فخرفروشی است و باید حضرت از میدان که برمی گشت،به پیغمبر صلی الله علیه و آله می گفت:جایزه کاری که کرده ام چیست ؟ تا من نیامده ام،مدینه را چراغانی کنید،چون من شرّ عمرو بن عبدود را کم کردم.بعد هم مدال قهرمانی اسلام را به من بدهید.اما او ضربه را زد و برگشت،با پیغمبر صلی الله علیه و آله و مسلمانان حرفی در این رابطه نزد.مهم این است که آن ضربت را زده است.
امام علی علیه السلام که به میدان رفت،پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود:
«بَرَزَ الإسْلامُ کُلُّه» (2)همه اسلام در برابر کل کفر رخ نشان داد.
مهم این است که در تحمّل هیچ کدام از ما نیست که ضربت را زده است و در اعماق دلش فقط با خدا حرف می زند:
«مٰا عَبَدْتُکَ خَوْفاً مِنْ نٰارِکَ وَ لاٰ طَمَعاً فِی جَنَّتِکَ» (3)من این ضربت را زدم،اما نه از تو توقع بهشت دارم و نه به خاطر این است که من را جهنم نبری.این همان حقیقتی است که قابل درک و فهم ما نیست.
اخلاص،ارزش دهنده عمل علی علیه السلام
چرا پیامبر صلی الله علیه و آله فرمودند:
«ضربه علیٍ یوم الخندق افضل من عباده الثقلین» یعنی پرونده عبادتی تمام جنّ و انسان،از آدم تا قیامت را در یک کفه بگذارند و این چند ثانیه کار علی علیه السلام را در کفه دیگر،عمل حضرت علیه السلام سنگین تر است.چرا ؟ فقط
1- (1)) - إقبال الأعمال:467 بحار الأنوار:96/41؛باب 106؛«النَّبِیِّ صلی الله علیه و آله أَنَّهُ قَالَ لَمُبَارَزَهُ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ علیه السلام لِعَمْرِو بْنِ عبدوُدٍّ یَوْمَ الْخَنْدَقِ أَفْضَلُ مِنْ عَمَلِ أُمَّتِی». إرشاد القلوب:215/2؛«أما الشجاعه فإنه لاخلاف بین المسلمین و غیرهم أن علیا علیه السلام کان أشجع الناس بعد رسول الله صلی الله علیه و آله و أکثرهم علما و أعظمهم ابتلاء فی الحروب حتی تعجب من حملاته ملائکه السماء و بسبب جهاده ثبتت قواعد الإسلام و جعل رسول الله صلی الله علیه و آله ضربته لعمرو بن عبد ود العامری یوم الخندق أفضل من أعمال أمته إلی یوم القیامه و نزل جبرائیل علیه السلام یوم أحد و سمعه المسلمین کافه و هو یقول لا سیف إلا ذو الفقار و لا فتی إلا علی و وقائعه مشهوره عند الخاص و العام فی زمن النبی صلی الله علیه و آله و بعده فی حرب الجمل و صفین و النهروان. و روی الخوارزمی قال کان أبطال المشرکین إذا نظروا إلی علی علیه السلام فی الحرب عمد بعضهم إلی بعض و بالجمله فشجاعته مشهوره عند جمیع الناس حتی صارت تضرب به الأمثال و إذا کان أشجع الناس کان أفضلهم لقوله تعالی وَ فَضَّلَ اللَّهُ الْمُجاهِدِینَ عَلَی الْقاعِدِینَ أَجْراً عَظِیماً فیکون هو الإمام لقبح تقدیم المفضول علی الفاضل».
2- (2)) - إقبال الأعمال:467؛«کذلک قال النبی صلی الله علیه و آله لما برز مولانا علی إلیه برز الإسلام کله إلی الکفر کله». بحار الأنوار:1/39،باب 70،حدیث 1؛«أَوَّلُ مَنْ قَالَ جُعِلْتُ فِدَاکَ عَلِیٌّ علیه السلام لَمَّا دَعَا عَمْرُو بْنُ عَبْدِ وُدٍّ إِلَی الْبَرَازِ یَوْمَ الْخَنْدَقِ وَ لَمْ یُجِبْهُ أَحَدٌ قَالَ عَلِیٌّ علیه السلام جُعِلْتُ فِدَاکَ یَا رَسُولَ اللَّهِ أَ تَأْذَنُ لِی قَالَ إِنَّهُ عَمْرُو بْنُ عَبْدِ وُدٍّ قَالَ وَ أَنَا عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِبٍ فَخَرَجَ إِلَیْهِ فَقَتَلَهُ وَ أَخَذَ النَّاسُ مِنْهُ...أَنَّ النَّبِیَّ صلی الله علیه و آله لَمَّا أَذِنَ لِعَلِیٍّ علیه السلام فِی لِقَاءِ عَمْرِو بْنِ عَبْدِ وُدٍّ وَ خَرَجَ إِلَیْهِ قَالَ النَّبِیُّ صلی الله علیه و آله بَرَزَ الْإِیمَانُ کُلُّهُ إِلَی الْکُفْرِ کُلِّهِ».
3- (3)) - بحار الأنوار:186/67،باب 53،ذیل حدیث 1؛«قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ وَ سَیِّدُ الْمُوَحِّدِینَ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْهِ مَا عَبَدْتُکَ خَوْفاً مِنْ نَارِکَ وَ لَاطَمَعاً فِی جَنَّتِکَ لَکِنْ وَجَدْتُکَ أَهْلًا لِلْعِبَادَهِ فَعَبَدْتُک وَ مَنْ لَمْ یَعْرِفْ مِنَ اللَّهِ سِوَی کَوْنِهِ إِلَهاً صَانِعاً لِلْعَالَمِ قَادِراً قَاهِراً عَالِماً وَ أَنَّ لَه جَنَّهً یُنْعِمُ بِهَا الْمُطِیعِینَ وَ نَاراً یُعَذِّبُ بِهَا الْعَاصِینَ فَعَبَدَهُ لِیَفُوزَ بِجَنَّتِهِ أَوْ یَکُونَ لَهُ النَّجَاهُ مِنْ نَارِهِ أَدْخَلَهُ اللَّهُ تَعَالَی بِعِبَادَتِهِ وَ طَاعَتِهِ الْجَنَّهَ وَ أَنْجَاهُ مِنَ النَّارِ لَامَحَالَه». بحار الأنوار:198/67،باب 53،ذیل حدیث 2؛«الصَّادِقِ علیه السلام أَنَّهُ قَالَ إِنَّ النَّاسَ یَعْبُدُونَ اللَّهَ عَلَی ثَلَاثَهِ أَوْجُهٍ فَطَبَقَهٌ یَعْبُدُونَهُ رَغْبَهً فِی ثَوَابِهِ فَتِلْکَ عِبَادَهُ الْحُرَصَاءِ وَ هُوَ الطَّمَعُ وَ آخَرُونَ یَعْبُدُونَهُ فَرَقاً مِنَ النَّارِ فَتِلْکَ عِبَادَهُ الْعَبِیدِ وَ هِیَ رَهْبَهٌ وَ لَکِنِّی أَعْبُدُهُ حُبّاً لَهُ عز و جل فَتِلْکَ عِبَادَهُ الْکِرَامِ وَ هُوَ الْأَمْنُ لِقَوْلِهِ عز و جل وَ هُمْ مِنْ فَزَعٍ یَوْمَئِذٍ آمِنُونَ وَ لِقَوْلِهِ عز و جل قُلْ إِنْ کُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونِی یُحْبِبْکُمُ اللَّهُ وَ یَغْفِرْ لَکُمْ ذُنُوبَکُمْ فَمَنْ أَحَبَّ اللَّهَ أَحَبَّهُ اللَّهُ وَ مَنْ أَحَبَّهُ اللَّهُ عز و جل کَانَ مِنَ الآْمِنِینَ».