آثار مثبت عمل: مجموعه سخنرانیهای استاد حسین انصاریان صفحه 213

از شیعه و یا ایمان و عمل سلمان را از مادون سلمان نمی توان توقع داشت.

به قول شیخ محمود شبستری: جهان چون چشم و خط و خال و ابروست که هر چیزی به جای خویش نیکوست (1)

نمی شود که تمام عالم هستی آسمان یا زمین باشد.یا در مورد درختان، نمی شود که همه آنها گردو یا سیب باشند.یا در باب روییدنی ها،نمی شود که تمام آنها نخود یا عدس باشند.

تفاوت ظرفیت وجودی افراد

یک ظرفیت باید ابراهیم باشد،یک ظرفیت هم یونس،اسحاق، اسماعیل علیهم السلام،امیرالمؤمنین علیه السلام،وجود مبارک امام دوازدهم علیه السلام،سلمان و ابوذر باشد.این ظرفیت ها به تناسب سعه وجودی خود،ایمان به خدا و قیامت را در قلب مبارکشان جلوه می دهند و عمل را هم در اعضا و جوارح خود جلوه می دهند.

به خاطر این ظرفیت ها است که بهشت،هشت قسمت است و از آن طرف هم به خاطر ظرفیت ها است که جهنم هفت قسمت است.این طور نیست که عذاب جهنم برای همه یکسان باشد.قطعاً جای افرادی که در طبقه اول هستند،نسبت به طبقه هفتمی ها مثل گلستان در مقابل خارستان است.عدالت و حکمتِ وجود مقدس او،اقتضا کرده است که ظرفیت را،هم در نظام هستی و هم در نظام حیات انسان،متفاوت قرار بدهد.این تفاوت در ظرفیت ها،یقیناً در قیامت باعث گلایه احدی نخواهد بود،چون در روز قیامت،هر کسی حس می کند که سر جای خود است.در اینجا ممکن است که بعضی ها گله مند شوند.شکایت آنها مربوط به این است که حقیقت را نفهمیده اند.به قول حافظ: جنگ هفتاد و دو ملت همه را عذر بنه چون ندیدند حقیقت ره افسانه زدند (2)

رجوع به اهل فن در مشکلات

ایرادها و اشکالات،ناشی از عدم آگاهی به واقعیت ها است.خوب است که در ذهن انسان ایراد و اشکال پیش بیاید اما وقتی که پیش می آید،انسان باید به متخصص رجوع کند.متخصص،حقایق را برای او بیان می کند،تا ایراد و اشکال برطرف شود.خیلی ایرادهایی که از قدیم در فکر مردم بوده است،به وسیله متخصص برطرف می شد.

مرحوم شهید مطهری رحمه الله با دلائل بسیار قوی و برهان های استوار و قانع کننده عقل،در کتاب«عدل الهی» 1به این اشکالات جواب داده اند.اگر هر کسی این کتاب را بخواند،حقایق زیادی برای او کشف می شود،چه نسبت به دنیا،چه نسبت به آخرت،چه نسبت به تفاوت ها و ظرفیت ها.هر کس با دقت بخواند،به پروردگار عالم مطمئن می شود.خودِ این اطمینان،یکی از عالی ترین حالات ملکوتی است که وقت مرگ هم خطاب پروردگار به انسان این است: «یٰا أَیَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّهُ» 2آن قدر اطمینان به خدا باارزش است که وجود مبارک زین العابدین علیه السلام بنا بر روایت حضرت باقر علیه السلام،وقتی پدر ایشان کنار قبر مطهر جد بزرگوارشان-امیرالمؤمنین علیه السلام-آمدند،از پروردگار این گونه درخواست کردند.

«اللّهُمَّ فَاجْعَلْ نَفْسِی مُطْمَئِنَهً بِقَدَرِکَ» (3)خدایا ! باطن مرا به قدَر خودت آرامش بده،که من اهل ایراد و اشکال بی خود نباشم.قدر،یعنی اندازه گیری ها:

« اَلَّذِی خَلَقَ فَسَوّٰی* وَ الَّذِی قَدَّرَ فَهَدیٰ» (4)

«لاَ الشَّمْسُ یَنْبَغِی لَهٰا أَنْ تُدْرِکَ الْقَمَرَ وَ لاَ اللَّیْلُ سٰابِقُ النَّهٰارِ وَ کُلٌّ فِی فَلَکٍ یَسْبَحُونَ» (5)

هر کسی جای خاصی دارد «کُلٌّ فِی فَلَکٍ یَسْبَحُونَ» ستاره،سیاره،خورشید

1- (1)) - رجوع کنید به عدل الهی،مرتضی مطهری:بخش سوم،چهارم،پنجم.
2- (2)) - فجر(89):27؛ ای جان آرام گرفته و اطمینان یافته !
3- (3)) - وسائل الشیعه:395/14،باب 30،حدیث 19451؛«قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ علیه السلام:مَضَی أَبِی عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ إِلَی قَبْرِ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ علیه السلام فَوَقَفَ عَلَیْهِ ثُمَّ بَکَی وَ قَالَ السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا أَمِینَ اللَّهِ فِی أَرْضِهِ وَ حُجَّتَهُ فِی عِبَادِهِ السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ اللَّهُمَّ فَاجْعَلْ نَفْسِی مُطْمَئِنَّهً بِقَدَرِکَ رَاضِیَه ً بِقَضَائِکَ مُولَعَهً بِذِکْرِکَ وَ دُعَائِکَ مُحِبَّهً لِصَفْوَهِ أَوْلِیَائِکَ مَحْبُوبَهً فِی أَرْضِکَ وَ سَمَائِکَ صَابِرَهً عَلَی نُزُولِ بَلَائِکَ».
4- (4)) - اعلی(87):2-3؛ آنکه آفرید،پس درست و نیکو گردانید.*و آنکه اندازه قرار داد و هدایت کرد.
5- (5)) - یس(36):40؛ نه برای خورشید این توان هست که به ماه برسد،و نه شب از روز پیشی می گیرد،و هر کدام در مداری شناورند.