- پیشگفتار 1
- اشاره 8
- الف. مفهوم شناسی «اخبات» و «مخبتین» 9
- 1. سیر لغوی 9
- ب. مترادفات 16
- اشاره 16
- مفهوم تواضع 17
- اشاره 17
- علائم تواضع 19
- فضیلت و اهمیت تواضع 20
- راههای تحصیل تواضع 24
- اقسام تواضع 29
- آثار تواضع 32
- 2. خشوع 36
- اشاره 36
- راههای تحصیل خشوع 38
- درجات خشوع 41
- آثار خشوع 43
- 3. سکینه 46
- اشاره 46
- مفهوم لغوی سکینه 46
- سکینه درآیات قرآنی 50
- سکینه در روایات 53
- درجات سکینه 57
- آثار سکینه 57
- معنا و مفهوم 60
- 4. اطمینان 60
- اشاره 60
- راه های حصول اطمینان 62
- درجات طمأنیت 67
- آثار اطمینان 68
- مفهوم خوف 72
- 5. خوف و خشیت 72
- اشاره 72
- خشیت 73
- راههای تحصیل خوف 76
- درجات خوف 81
- آثار و نتایج خوف و خشیت 84
- اشاره 89
- مفهوم لغوی 89
- 6. اخلاص 89
- مفهوم اصطلاحی 91
- موضوع اخلاص 93
- راههای تحصیل اخلاص 95
- درجات اخلاص 97
- نشانه های اخلاص 98
- آثار اخلاص 102
- اشاره 107
- 7. انابه 107
- آثار انابه 118
- الف. جایگاه اخبات و مخبتین در قرآن 121
- ب. جایگاه اخبات ومخبتین در روایات 124
- قرن اول 140
- قرن دوم 142
- قرن سوم 143
- قرن چهارم 144
- قرن ششم 147
- قرن پنجم 147
- قرن هفتم 149
- از قرن نهم تا زمان معاصر 152
- قرن هشتم 152
- اشاره 156
- پیامبران 157
- پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله وسلم و ائمه معصومین علیهم السلام 162
- علماء اسلامی 171
- امام خمینی 172
- علامه طباطبایی 173
- شیخ انصاری 174
- اشاره 175
- ذکر 176
- 1. هراسناکی از حق در اثر ذکر و یاد خدا 176
- تعریف لغوی 176
- اشاره 176
- اشاره 176
- معانی و مصادیق ذکر 177
- حقیقت ذکر 181
- روح و فلسفه حج «ذکر اللّه» است 186
- مراحل ذکر 193
- آثار ذکر 194
- آفات ذکر 198
- وجل 199
- اشاره 199
- مفهوم لغوی 199
- دیدگاه مفسران 200
- منشأ وجل و مفهوم اصطلاحی آن 203
- طرح یک سوال 205
- نتیجه گیری 210
- 2. صبر بر مصائب 211
- معنای صبر 211
- اشاره 211
- دیدگاه مفسران 213
- اهمیت و ارزش صبر 214
- 1. صبر در برابر مشکلات و دشواریها 220
- اقسام صبر 220
- 2. صبر در برابر مصائب 221
- 3. صبر در برابر تعهدات دینی 224
- 6. صبر در برابر فراز و نشیب های زندگی 228
- 5. صبر در برابر خواسته های نفسانی 228
- راههای تحصیل صبر 229
- 1. شناخت ارزش صبر و پی بردن به فواید آن 229
- 3. یاد مرگ 230
- 4. یقین 231
- 5. توجه به مصیبت الهی 231
- اشاره 232
- آثار و فواید صبر 232
- 1. تربیت نفس 233
- 2. تقویت ایمان 233
- 4. رضایت خداوند 234
- 3. تقویم عزم و اراده 234
- 7. امداد الهی و همراهی ملائکه 236
- 9. درجات بهشتی 237
- 8. احسان کامل خداوند 237
- 10. اخبات 238
- 3. اقامه نماز 239
- دیدگاه مفسران 239
- اشاره 239
- اهمیت نماز 241
- اقامه نماز 243
- اهمیت اقامه ی نماز 246
- آثار و فواید نماز 248
- 1. بازدارنده از زشتیها و بدیها 248
- 2. نیرو بخشیدن به انسان 250
- 4. از بین بردن گناهان 251
- اشاره 252
- 4. انفاق 252
- 5. رستگاری و نجات 252
- دیدگاه مفسران 253
- مفهوم انفاق 254
- 1. دوری از منت و آزار 256
- اشاره 256
- 2. دوری از ریا 257
- 3. حفظ اعتدال و دوری از بخل و گشاده دستی 257
- 4. انفاق از بهترین ها 258
- موارد انفاق 259
- اشاره 260
- آثار انفاق 260
- 2. آثار اجتماعی انفاق 261
- اشاره 262
- آفات انفاق 262
- 1. رباخواری 262
- پاداش انفاق کنندگان 264
- 2. اسراف و تبذیر 264
- تعارض ظاهری مفاهیم «اخبات» و «والهه» و پاسخ آن 267
- اشاره 267
- محبت الهی 269
- خلاصه و چکیده بحث صفات مخبتین 280
- 1. هدایت به صراط مستقیم 281
- اشاره 281
- 2. بهشت 290
- اشاره 295
- 1. علم 295
- اشاره 295
- حقیقت علم 298
- ویژگیهای علم 304
- راه کسب نور علم 309
- اشاره 310
- 2و3. ایمان و عمل صالح 310
- متعلق ایمان چیست؟ 314
- ایمان باید مطلق باشد 315
- مراتب ایمان 316
- موانع ایمان 319
- اشاره 324
- 4. یقین 324
- ارکان یقین 327
- مراتب یقین 327
- علائم و نشانه های صاحب یقین 329
- آثار یقین 331
- 1. اخبات در برابر خدا 332
- اقسام اخبات 332
- اشاره 332
- 2. اخبات در برابر رهبران الهی 334
- 3. اخبات در برابر مردم 336
- درجات اخبات 339
- آثار اخبات 342
- 1. رضایت به قضا و قدر 342
- 2. عزت و شوکت 348
- 3. شب زنده داری 350
- اشاره 352
- اشاره 353
- افترا زنندگان به خداوند 353
- ستمکارترین مردم 355
- 1. کیفر و مجازات ستمگران 357
- آینده شوم ستمگران در قیامت 357
- 2. گواهی شاهدان اعمال 358
- 1. بازداشتن از راه خدا 361
- ویژگیهای بارز ستمگران 361
- 3. انکار قیامت 363
- 1. گرفتار شدن به عذاب دنیا 366
- سرانجام ستمگران 366
- 2. گردن نهادن به ولایتهای متعدد و بی اساس 367
- 3. عذاب مضاعف 368
- 4. خسران و تباهی سرمایه عمر 369
- 5. پی بردن ستمگران به پوچی افترائات خویش 370
- 6. زیانکارترین افراد در آخرت 371
- اشاره 375
- 1. اعراض از یاد حق 375
- 2. نسیان خدا و انساء الهی 382
- اشاره 387
- 3. تکبر 387
- شاخه های تکبر 389
- اقسام تکبر 390
- انگیزه های تکبر 391
- ریشه های تکبر 395
- درمان تکبر 400
- 4. تصرف شیطان و نفس اماره 404
- 5. حب دنیا و هوای نفس 410
3. برطرف نمودن غمها و نگرانیها
و نیز از امام صادق علیه السلام نقل شده که فرمود: «هنگامیکه با غمی از غمهای دنیا روبرو می شوید وضو گرفته، به مسجد بروید، نماز بخوانید و دعا کنید، زیرا خداوند دستور داده «و استعینوا بالصبر و الصلوه».(1)
امام علی علیه السلام نیز در برطرف نمودن نگرانیها فرمود: ما أهمّنی ذنب اُمهلتُ بعدَه حتی اُصلّی رکعتین و أسأل اللّه العافیه.(2) آنچه که بین من و خدا نارواست اگرانجام دهم و مهلت دو رکعت نماز داشته باشم که از خدا عافیت طلبم، مرا اندوهگین نخواهد ساخت.
4. از بین بردن گناهان
در نهج البلاغه آمده است که مولای متقیان علیه السلام فرمود: «و انّها لتحتّ الذنوب حتّ الورق، و تطلقها إطلاق الرّبق، و شبّهها رسول اللّه صلی الله علیه و آله وسلم بالحمّه (الجنه) تکون علی باب الرجل، فهو یغتسل منها فی الیوم و اللّیله خمس مرّات».(3)
همانا نماز گناهان را چونان برگهای پاییزی فرو می ریزد، و غل و زنجیر گناهان را از گردن ها می گشاید، پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله وسلم نماز را
1- 1. بقره، 45.
2- 2. نهج البلاغه، ترجمه محمد دشتی، حکمت 299، ص702.
3- 3. همان، خطبه 199، ص418.