- پیشگفتار 1
- اشاره 8
- الف. مفهوم شناسی «اخبات» و «مخبتین» 9
- 1. سیر لغوی 9
- ب. مترادفات 16
- اشاره 16
- اشاره 17
- مفهوم تواضع 17
- علائم تواضع 19
- فضیلت و اهمیت تواضع 20
- راههای تحصیل تواضع 24
- اقسام تواضع 29
- آثار تواضع 32
- 2. خشوع 36
- اشاره 36
- راههای تحصیل خشوع 38
- درجات خشوع 41
- آثار خشوع 43
- مفهوم لغوی سکینه 46
- اشاره 46
- 3. سکینه 46
- سکینه درآیات قرآنی 50
- سکینه در روایات 53
- درجات سکینه 57
- آثار سکینه 57
- 4. اطمینان 60
- معنا و مفهوم 60
- اشاره 60
- راه های حصول اطمینان 62
- درجات طمأنیت 67
- آثار اطمینان 68
- 5. خوف و خشیت 72
- مفهوم خوف 72
- اشاره 72
- خشیت 73
- راههای تحصیل خوف 76
- درجات خوف 81
- آثار و نتایج خوف و خشیت 84
- مفهوم لغوی 89
- 6. اخلاص 89
- اشاره 89
- مفهوم اصطلاحی 91
- موضوع اخلاص 93
- راههای تحصیل اخلاص 95
- درجات اخلاص 97
- نشانه های اخلاص 98
- آثار اخلاص 102
- 7. انابه 107
- اشاره 107
- آثار انابه 118
- الف. جایگاه اخبات و مخبتین در قرآن 121
- ب. جایگاه اخبات ومخبتین در روایات 124
- قرن اول 140
- قرن دوم 142
- قرن سوم 143
- قرن چهارم 144
- قرن ششم 147
- قرن پنجم 147
- قرن هفتم 149
- از قرن نهم تا زمان معاصر 152
- قرن هشتم 152
- اشاره 156
- پیامبران 157
- پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله وسلم و ائمه معصومین علیهم السلام 162
- علماء اسلامی 171
- امام خمینی 172
- علامه طباطبایی 173
- شیخ انصاری 174
- اشاره 175
- اشاره 176
- تعریف لغوی 176
- ذکر 176
- اشاره 176
- 1. هراسناکی از حق در اثر ذکر و یاد خدا 176
- معانی و مصادیق ذکر 177
- حقیقت ذکر 181
- روح و فلسفه حج «ذکر اللّه» است 186
- مراحل ذکر 193
- آثار ذکر 194
- آفات ذکر 198
- مفهوم لغوی 199
- وجل 199
- اشاره 199
- دیدگاه مفسران 200
- منشأ وجل و مفهوم اصطلاحی آن 203
- طرح یک سوال 205
- نتیجه گیری 210
- معنای صبر 211
- 2. صبر بر مصائب 211
- اشاره 211
- دیدگاه مفسران 213
- اهمیت و ارزش صبر 214
- اقسام صبر 220
- 1. صبر در برابر مشکلات و دشواریها 220
- 2. صبر در برابر مصائب 221
- 3. صبر در برابر تعهدات دینی 224
- 5. صبر در برابر خواسته های نفسانی 228
- 6. صبر در برابر فراز و نشیب های زندگی 228
- 1. شناخت ارزش صبر و پی بردن به فواید آن 229
- راههای تحصیل صبر 229
- 3. یاد مرگ 230
- 5. توجه به مصیبت الهی 231
- 4. یقین 231
- آثار و فواید صبر 232
- اشاره 232
- 1. تربیت نفس 233
- 2. تقویت ایمان 233
- 3. تقویم عزم و اراده 234
- 4. رضایت خداوند 234
- 7. امداد الهی و همراهی ملائکه 236
- 8. احسان کامل خداوند 237
- 9. درجات بهشتی 237
- 10. اخبات 238
- اشاره 239
- 3. اقامه نماز 239
- دیدگاه مفسران 239
- اهمیت نماز 241
- اقامه نماز 243
- اهمیت اقامه ی نماز 246
- آثار و فواید نماز 248
- 1. بازدارنده از زشتیها و بدیها 248
- 2. نیرو بخشیدن به انسان 250
- 4. از بین بردن گناهان 251
- 5. رستگاری و نجات 252
- اشاره 252
- 4. انفاق 252
- دیدگاه مفسران 253
- مفهوم انفاق 254
- 1. دوری از منت و آزار 256
- اشاره 256
- 2. دوری از ریا 257
- 3. حفظ اعتدال و دوری از بخل و گشاده دستی 257
- 4. انفاق از بهترین ها 258
- موارد انفاق 259
- اشاره 260
- آثار انفاق 260
- 2. آثار اجتماعی انفاق 261
- اشاره 262
- آفات انفاق 262
- 1. رباخواری 262
- 2. اسراف و تبذیر 264
- پاداش انفاق کنندگان 264
- اشاره 267
- تعارض ظاهری مفاهیم «اخبات» و «والهه» و پاسخ آن 267
- محبت الهی 269
- خلاصه و چکیده بحث صفات مخبتین 280
- 1. هدایت به صراط مستقیم 281
- اشاره 281
- 2. بهشت 290
- اشاره 295
- اشاره 295
- 1. علم 295
- حقیقت علم 298
- ویژگیهای علم 304
- راه کسب نور علم 309
- اشاره 310
- 2و3. ایمان و عمل صالح 310
- متعلق ایمان چیست؟ 314
- ایمان باید مطلق باشد 315
- مراتب ایمان 316
- موانع ایمان 319
- 4. یقین 324
- اشاره 324
- ارکان یقین 327
- مراتب یقین 327
- علائم و نشانه های صاحب یقین 329
- آثار یقین 331
- 1. اخبات در برابر خدا 332
- اشاره 332
- اقسام اخبات 332
- 2. اخبات در برابر رهبران الهی 334
- 3. اخبات در برابر مردم 336
- درجات اخبات 339
- 1. رضایت به قضا و قدر 342
- آثار اخبات 342
- 2. عزت و شوکت 348
- 3. شب زنده داری 350
- اشاره 352
- اشاره 353
- افترا زنندگان به خداوند 353
- ستمکارترین مردم 355
- آینده شوم ستمگران در قیامت 357
- 1. کیفر و مجازات ستمگران 357
- 2. گواهی شاهدان اعمال 358
- ویژگیهای بارز ستمگران 361
- 1. بازداشتن از راه خدا 361
- 3. انکار قیامت 363
- 1. گرفتار شدن به عذاب دنیا 366
- سرانجام ستمگران 366
- 2. گردن نهادن به ولایتهای متعدد و بی اساس 367
- 3. عذاب مضاعف 368
- 4. خسران و تباهی سرمایه عمر 369
- 5. پی بردن ستمگران به پوچی افترائات خویش 370
- 6. زیانکارترین افراد در آخرت 371
- اشاره 375
- 1. اعراض از یاد حق 375
- 2. نسیان خدا و انساء الهی 382
- 3. تکبر 387
- اشاره 387
- شاخه های تکبر 389
- اقسام تکبر 390
- انگیزه های تکبر 391
- ریشه های تکبر 395
- درمان تکبر 400
- 4. تصرف شیطان و نفس اماره 404
- 5. حب دنیا و هوای نفس 410
تعبیرات با نابینا بودن گروهی چگونه سازگار است؟
بعضی از مفسران بزرگ گفته اند وضع آن جهان با این جهان متفاوت است چه بسا افرادی نسبت به مشاهده بعضی از امور بینا هستندو از مشاهده بعضی دیگر نابینا و به نقل مرحوم طبرسی باز بعضی از مفسران «انهم اعمی عن جهات الخیر لا یهتدی لشی ء منها» آنها در برابر آنچه خیر و سعادت و نعمت است نابینا هستند و در برابر آنچه عذاب و شرو مایه حسرت و بدبختی است بینا می باشند.(1)
نابینایی آنها در قیامت نیز نتیجه یا تجسمی از نابینایی آنها در دنیا است که چشم بر هم نهادند و راه حق و سعادت را ندیده و در ظلمات شهوات مادی فرو رفتند.
2. نسیان خدا و انساء الهی
چنانچه در مباحث سیر لغوی(2) و تاریخچه بحث اخبات(3) آوردیم، از معانی «اخبات»، «اطمینان» است و خداوند متعال ذکر را از موجبات اطمینان معرفی کرده است: «الذین آمنوا و تطمئن قلوبهم بذکر اللّه ألا بذکر اللّه تطمئن القلوب»(4) کسانیکه ایمان آوردند و دلهایشان به یاد و ذکر خداوند اطمینان و آرامش یافت
1- 1. موسوی همدانی، محمدباقر، ترجمه تفسیر المیزان، ج13، ص331 و330.
2- 2. زمخشری، اساس البلاغه، 151.؛ نیز: ابن منظور، لسان العرب، ج2 ، 27.؛ نیز: مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج3، ص7 _ 5.
3- 3. طوسی، تفسیر تبیان، ج 5، 535.، نیز: ابن عربی، رحمه من الرحمن فی تفسیر و اشارات قرآن، ج 3، 169.؛ نیز همو، فتوحات مکیه، ج 11، 472.؛ نیز: سیوطی، درالمنثور ج 4، 649.
4- 4. رعد، 28.