سیمای مخبتین در قرآن و روایات صفحه 404

شناخت مهالک و آفات دنیا را.

«و یفر من الذنوب و یفتح باب التواضع و النّدم و الحیاء».

و از معاصی گریزان می شود، و می گشاید بخود در تواضع وندامت و حیا را.(1)

4. تصرف شیطان و نفس اماره

خداوند متعال در قرآن کریم شیطان را دشمن آشکار آدمی معرفی کرده و درباره نقش بازدارندگی او از ذکر خدا و نماز می فرماید «انّما یرید الشیطان أن یوقع بینکم العداوه و البغضاء فی الخمر و المیسر و یصدّکم عن ذکر اللّه وعن الصلوه...».(2)

همانا شیطان قصد آن دارد بوسیله شراب و قمار میان شما عداوت و کینه برانگیزد تا شما را از ذکر خدا باز دارد ومانع برپا داشتن نماز شود.

و چنانچه قبلاً گفتیم ذکر موجب وجل واخبات است و هر آنچه از ذکر خدا باز دارد از موانع و آفات اخبات نیز هست و بگونه ای دیگر نیز می توان این مسئله را بیان نمود و آن اینکه خداوند در زمینه دوستی و ولایت شیطان می فرماید: «کتب علیه أنّه من تولاه فأنّه یضلّه و یهدیه الی عذاب السّعیر»(3) (در لوح تقدیر) چنین فرض و لازم شده که هر کس شیطان را دوست و پیشوای خود سازد وی او را گمراه کندو بسوی عذاب دوزخ رهبریش نماید. و از سوی دیگر درباره اهل اخبات می فرماید: «...

1- 1. گیلانی، عبدالرزاق، شرح فارسی مصباح الشریعه و مفتاح الحقیقه، ص73 و72.
2- 2. مائده، 91.
3- 3. حج، 04.