- پیشگفتار 1
- اشاره 8
- الف. مفهوم شناسی «اخبات» و «مخبتین» 9
- 1. سیر لغوی 9
- ب. مترادفات 16
- اشاره 16
- مفهوم تواضع 17
- اشاره 17
- علائم تواضع 19
- فضیلت و اهمیت تواضع 20
- راههای تحصیل تواضع 24
- اقسام تواضع 29
- آثار تواضع 32
- 2. خشوع 36
- اشاره 36
- راههای تحصیل خشوع 38
- درجات خشوع 41
- آثار خشوع 43
- اشاره 46
- 3. سکینه 46
- مفهوم لغوی سکینه 46
- سکینه درآیات قرآنی 50
- سکینه در روایات 53
- درجات سکینه 57
- آثار سکینه 57
- اشاره 60
- 4. اطمینان 60
- معنا و مفهوم 60
- راه های حصول اطمینان 62
- درجات طمأنیت 67
- آثار اطمینان 68
- مفهوم خوف 72
- 5. خوف و خشیت 72
- اشاره 72
- خشیت 73
- راههای تحصیل خوف 76
- درجات خوف 81
- آثار و نتایج خوف و خشیت 84
- مفهوم لغوی 89
- اشاره 89
- 6. اخلاص 89
- مفهوم اصطلاحی 91
- موضوع اخلاص 93
- راههای تحصیل اخلاص 95
- درجات اخلاص 97
- نشانه های اخلاص 98
- آثار اخلاص 102
- 7. انابه 107
- اشاره 107
- آثار انابه 118
- الف. جایگاه اخبات و مخبتین در قرآن 121
- ب. جایگاه اخبات ومخبتین در روایات 124
- قرن اول 140
- قرن دوم 142
- قرن سوم 143
- قرن چهارم 144
- قرن ششم 147
- قرن پنجم 147
- قرن هفتم 149
- از قرن نهم تا زمان معاصر 152
- قرن هشتم 152
- اشاره 156
- پیامبران 157
- پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله وسلم و ائمه معصومین علیهم السلام 162
- علماء اسلامی 171
- امام خمینی 172
- علامه طباطبایی 173
- شیخ انصاری 174
- اشاره 175
- ذکر 176
- اشاره 176
- تعریف لغوی 176
- اشاره 176
- 1. هراسناکی از حق در اثر ذکر و یاد خدا 176
- معانی و مصادیق ذکر 177
- حقیقت ذکر 181
- روح و فلسفه حج «ذکر اللّه» است 186
- مراحل ذکر 193
- آثار ذکر 194
- آفات ذکر 198
- اشاره 199
- وجل 199
- مفهوم لغوی 199
- دیدگاه مفسران 200
- منشأ وجل و مفهوم اصطلاحی آن 203
- طرح یک سوال 205
- نتیجه گیری 210
- 2. صبر بر مصائب 211
- معنای صبر 211
- اشاره 211
- دیدگاه مفسران 213
- اهمیت و ارزش صبر 214
- اقسام صبر 220
- 1. صبر در برابر مشکلات و دشواریها 220
- 2. صبر در برابر مصائب 221
- 3. صبر در برابر تعهدات دینی 224
- 6. صبر در برابر فراز و نشیب های زندگی 228
- 5. صبر در برابر خواسته های نفسانی 228
- راههای تحصیل صبر 229
- 1. شناخت ارزش صبر و پی بردن به فواید آن 229
- 3. یاد مرگ 230
- 4. یقین 231
- 5. توجه به مصیبت الهی 231
- اشاره 232
- آثار و فواید صبر 232
- 2. تقویت ایمان 233
- 1. تربیت نفس 233
- 4. رضایت خداوند 234
- 3. تقویم عزم و اراده 234
- 7. امداد الهی و همراهی ملائکه 236
- 8. احسان کامل خداوند 237
- 9. درجات بهشتی 237
- 10. اخبات 238
- 3. اقامه نماز 239
- دیدگاه مفسران 239
- اشاره 239
- اهمیت نماز 241
- اقامه نماز 243
- اهمیت اقامه ی نماز 246
- آثار و فواید نماز 248
- 1. بازدارنده از زشتیها و بدیها 248
- 2. نیرو بخشیدن به انسان 250
- 4. از بین بردن گناهان 251
- 5. رستگاری و نجات 252
- 4. انفاق 252
- اشاره 252
- دیدگاه مفسران 253
- مفهوم انفاق 254
- اشاره 256
- 1. دوری از منت و آزار 256
- 2. دوری از ریا 257
- 3. حفظ اعتدال و دوری از بخل و گشاده دستی 257
- 4. انفاق از بهترین ها 258
- موارد انفاق 259
- اشاره 260
- آثار انفاق 260
- 2. آثار اجتماعی انفاق 261
- آفات انفاق 262
- 1. رباخواری 262
- اشاره 262
- پاداش انفاق کنندگان 264
- 2. اسراف و تبذیر 264
- اشاره 267
- تعارض ظاهری مفاهیم «اخبات» و «والهه» و پاسخ آن 267
- محبت الهی 269
- خلاصه و چکیده بحث صفات مخبتین 280
- 1. هدایت به صراط مستقیم 281
- اشاره 281
- 2. بهشت 290
- اشاره 295
- اشاره 295
- 1. علم 295
- حقیقت علم 298
- ویژگیهای علم 304
- راه کسب نور علم 309
- اشاره 310
- 2و3. ایمان و عمل صالح 310
- متعلق ایمان چیست؟ 314
- ایمان باید مطلق باشد 315
- مراتب ایمان 316
- موانع ایمان 319
- اشاره 324
- 4. یقین 324
- مراتب یقین 327
- ارکان یقین 327
- علائم و نشانه های صاحب یقین 329
- آثار یقین 331
- اشاره 332
- 1. اخبات در برابر خدا 332
- اقسام اخبات 332
- 2. اخبات در برابر رهبران الهی 334
- 3. اخبات در برابر مردم 336
- درجات اخبات 339
- 1. رضایت به قضا و قدر 342
- آثار اخبات 342
- 2. عزت و شوکت 348
- 3. شب زنده داری 350
- اشاره 352
- اشاره 353
- افترا زنندگان به خداوند 353
- ستمکارترین مردم 355
- 1. کیفر و مجازات ستمگران 357
- آینده شوم ستمگران در قیامت 357
- 2. گواهی شاهدان اعمال 358
- 1. بازداشتن از راه خدا 361
- ویژگیهای بارز ستمگران 361
- 3. انکار قیامت 363
- 1. گرفتار شدن به عذاب دنیا 366
- سرانجام ستمگران 366
- 2. گردن نهادن به ولایتهای متعدد و بی اساس 367
- 3. عذاب مضاعف 368
- 4. خسران و تباهی سرمایه عمر 369
- 5. پی بردن ستمگران به پوچی افترائات خویش 370
- 6. زیانکارترین افراد در آخرت 371
- 1. اعراض از یاد حق 375
- اشاره 375
- 2. نسیان خدا و انساء الهی 382
- اشاره 387
- 3. تکبر 387
- شاخه های تکبر 389
- اقسام تکبر 390
- انگیزه های تکبر 391
- ریشه های تکبر 395
- درمان تکبر 400
- 4. تصرف شیطان و نفس اماره 404
- 5. حب دنیا و هوای نفس 410
گرفتاری های دنیا را فراهم نموده و موجب رهایی از آتش جهنم است.
امام صادق علیه السلام می فرماید:
«معنی السلام فی دبر کل صلوه معنی الأمان، أی من أدی أمر اللّه و سنّه نبیه صلی الله علیه و آله وسلم خاضعا خاشعا منه فله الامان من بلاء الدنیا و براءه من عذا ب الآخره»
معنی سلام در عقب هر نماز امن و ایمنی است از گرفتاری دنیا، واشارت است به آنکه هر که نماز گزارد و ادا کرد امر خدا را از واجب و نافله آن از روی خشوع، پس از برای اوست ایمنی از عذاب آخرت.(1)
3. سکینه
اشاره
همان طور که در ابتدای مبحث تواضع نیز گفته شد، بحث از سکینه را به منظور مترادفات بیان ننموده ایم، بلکه از آن جهت که از یک منظر می توان گفت: سکینه با اندکی قبض و بسط در معنا و مفهوم، همان اخبات است. لذا در ابتدا به توضیح مفهوم آن از دیدگاه لغویین و پس ازآن، موارد سکینه در قرآن، راه های تحصیل، آثار و موانع و آفات آن را در حد نیاز شرح داده ایم.
مفهوم لغوی سکینه
راغب در مفردات در معنای آن می گوید: «سکینه و سکن به
1- 1. گیلانی، عبد الرزاق، شرح مصباح الشریعه، و مفتاح الحقیقه، 119.