سیمای مخبتین در قرآن و روایات صفحه 84

سرترسی بواسطه تحقق من به مقام فیض خشیت.(1)

آثار و نتایج خوف و خشیت

1. مسئولیت شناسی و ادای رسالت

انسانی که به مقام خوف و خشیت رسیده، ایمانش قوی شده و درک او از خداوند تقویت گردیده و حضور او و عظمت او را می تواند درک کند و این درک مانع تمرّد او می شود از این جهت خداوند متعال درباره ملائکه می فرماید:

«یخافون ربهم من فوقهم و یفعلون ما یؤمرون».(2)

از پروردگارشان که در بالای ایشان است می ترسند و آنچه را که به آن امر می شوند انجام می دهند.

توجّه ایشان به فوقّیت حق تعالی و عظمت او و کوچکی و مقهور بودنشان، محرک بر اطاعتشان از حق تعالی می شود و از آنجا که گفتیم خشیت به معنای ترسی است توأم با تعظیم که از علم و آگاهی به چیزی سرچشمه می گیرد، ترس از خدا به معنی ترس از مسئولیت هایی است که انسان در برابر او دارد، ترس از اینکه در ادای رسالت و وظیفه خویش کوتاهی کند و از اینجا می توان نتیجه گرفت که عالمان واقعی کسانی هستند که در برابر وظایف خود احساس مسئولیت شدید دارند و به تعبیر دیگر اهل عملند نه سخن چرا که علم بی عمل دلیل بر عدم خشیت است و