ضیافت نور: پندهای اخلاقی به مناسبت ماه مبارک رمضان صفحه 117

می گوئیم(1).

عن الصادق علیه السلام قال: من اعطی ثلاثا لا یمنع ثلاثا من اُعطی الدعاء اُعطی اجابه و من اعطی الشکر اعطی الزیاده و من اعطی التوکل اعطی الکفایه؛ هر کس سه چیز به او داده شود از سه چیز ممنوع نخواهد بود. آن کس که به او دعا کردن دادند، اجابت شدن هم دادند، آن کس که به او شکر کردن دادند به او افزونی نعمت هم دادند و آن کس که به او توکل دادند به او کفایت هم دادند(2).

لمّا اهمل الاعرابی بعیره و قال: توکلت علی اللّه قال له النبی صلی الله علیه و آله : اعقلها و توکّلْ؛ آن گاه که بادیه نشین شتر خود را رها کرد و گفت: توکل بر خدا، پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: شتر را ببند و به خدا توکل کن (به وظیفه ای که داری عمل نما آن گاه توکل هم بکن)(3).

گفت پیغمبر به آواز بلند

با توکل زانوی اشتر ببند

گر توکل می کنی در کار خود

کشت کن پس تکیه بر جبار کن

مثال

مثال

دل انسان مانند «خانه اجاره ای» می باشد. کسی که خانه ای را اجاره می دهد، دیگر کاری به این ندارد که آیا مستأجر از خانه استفاده می کند و یا اینکه خانه اش خالی و بلااستفاده است. او فقط اجاره خود را می گیرد و به بقیه آن کاری ندارد. اگر کسی دل خود را به خدا بسپارد و امرش را به خدا تفویض نموده و بر او توکل کند، خدا اجر او را می دهد مانند کسی که خانه

1- مستدرک/2/289.
2- جامع السعادات/3/222.
3- جامع السعادات/3/238.