خوشا به حال چه کسی صفحه 28

رای بد زد، گشت پست و تیره رای                          سرکشی کرد و فکندیمش ز پای

پشهای را حکم فرمودم که خیز                                خاکش اندر دیدهای خودبین بریز(1)

باشد که از سرگذشت نمرود پند گیریم تا به سرنوشت او دچار نشویم.

کسی که با خدا بیانصافی کند با بندگان خدا هم انصاف را رعایت نمیکند. وقتی فردی در موقعیت فرودست قرار دارد مدعی میشود که اگر ترقی کند چنین میکند و چنان میکند؛ دانشآموز میگوید: «این پزشکان چقدر بیانصافاند. بگذار من در رشتهی پزشکی فارغالتحصیل بشوم، آن وقت چهها که برای بیماران مستمند نمیکنم.» پیاده میگوید: «چقدر بیانصافاند این سوارهها، بگذار من خودرو بخرم، خواهی دید که همواره در طول مسیر عابران را به مقصد خواهم رساند.» اما افسوس که رسیدن به آن موقعیت همانا و فراموشی و مصداق بیانصافی شدن همان!

چه بسیار کارخانهها و فروشگاهها ومؤسسات خدماتی که در ابتدای کار محصولات خدماتی شایسته عرضه میکنند، اما تا مشتری جمع میکنند کیفیت محصولشان افت میکند، بهای کالایشان بالا میرود، برخوردهایشان از ادب و احترام فاصله میگیرد. چه بسیار جوانانی که هنگام نیاز، با بزرگتر خود با مهربانی و ادب رفتار میکنند و وقتی به مراد خود میرسند، اثری از این رفتار شایستهشان نمیماند! شاید توجه به آثار و برکات انصاف ما را وادار به رعایت آن نماید.

4- برکات انصاف

1) عظیم ترین ثواب: حضرت امیرالمؤمنین (علیهالسلام) میفرمایند: «عظیمترین ثواب متعلق به انصاف است.» 78 چرا که این انصاف ما را به جاهای برتر دیگر میرساند. و سرچشمه ارزشهای دیگر است.

2) دوام دوستی و محبت: در روایت آمده که انصاف اختلافات را برطرف میکند و موجب دوستی میشود. 79 اولین عامل اختلافات خانوادگی بیانصافی است. اگر پسر خود را به جای پدر قرار دهد، مرد خود را جای همسرش قرار دهد، پدر خود را به جای فرزندش قرار دهد و از دریچهی چشم او به اوضاع بنگرد، بسیاری از اختلافات و کشمکشها به خودی خود رفع خواهد شد. چرا که در این صورت هر کسی میفهمد خواسته و انتظار دیگری چیست و سعی میکند در تحقق آن بکوشد.

3) آرامش روحی: بسیاری از اضطرابهای ما ریشه در مذمتها و بازخواستهای وجدان ما دارد. بیانصافیهایی نظیر غش در معامله، دروغگویی، خلف وعده و... باعث سرزنش وجدان میشود و آرامش از زندگی رخت بر میبندد. اما اگر انسان باانصاف باشد به آرامش میرسد، همچنان که امیرالمؤمنین میفرمایند: «انصاف مایهی آسایش است.» 80