- پیش گفتار 3
- پرورش 7
- اشاره 7
- بخش اول: کلیّات 7
- عبادت 7
- فصل اول: آشنایی با چند اصطلاح 7
- نماز 9
- عشق 9
- شیوه 9
- اشاره 10
- اشاره 10
- فصل دوم: عبادت 10
- کودک 10
- عوامل روی آوردن به عبادت 10
- 1 _ فطرت 10
- 2 _ بزرگی پروردگار 11
- 3 _ توجه به نعمت ها 12
- نقش عبادت در زندگی 12
- جنبه های گوناگون عبادت 13
- 1 _ اندیشه در کار خدا 13
- اشاره 13
- 3 _ دانش آموزی 14
- 2 _ انتظار ظهور امام زمان عج الله تعالی فرجه الشریف 14
- 4 _ کسب و کار 14
- 1 _ عبادت خاضعانه و خاشعانه 15
- اشاره 15
- گونه های عبادت 15
- 2 _ عبادت عاشقانه 16
- 3 _ عبادت آگاهانه و با حضور قلب 16
- 4 _ عبادت پنهانی 17
- 5 _ عبادت خالصانه 18
- اشاره 19
- جایگاه نماز در اسلام 19
- فصل سوم: نماز 19
- الف _ دوری از فساد 21
- آثار نماز از دیدگاه آیات و روایات 21
- ب _ دوری از بدی ها 21
- د _ یاد خدا 21
- ج _ آرامش بخش دل ها 21
- ه_ یاری خواستن در کارها 21
- و _ پاکی روح 21
- ز _ آمرزش گناهان 22
- اشاره 23
- اشاره 23
- بخش دوم: اصول پرورش دینی کودک 23
- فصل اول: ویژگی های کودک 23
- دوره های رشد کودک 24
- از تولد تا شش ماهگی 25
- ویژگی های کودکان دو تا چهار ساله 26
- ویژگی های کودکان چهار تا هفت ساله 27
- ویژگی های کودکان هفت تا دوازده ساله 30
- تعریف اصل 34
- اشاره 34
- فصل دوم: اصول پرورش دینی کودک 34
- اشاره 36
- اصول و مبانی پرورشی 36
- اصل تأثیرپذیری انسان 36
- الف) زمینه سازی 37
- ب) الگو سازی 38
- اصل تأثیر گذاری انسان 42
- اشاره 42
- تبیین مسئولیت 42
- 1 _ آراستن ظاهر 43
- اصل آراستگی سخن و سخن گو 43
- اشاره 43
- 2 _ سخن آرایی 43
- 4 _ مژده دادن 45
- 3 _ بخشایش اشتباه 45
- 5 _ پاداش دهی 46
- اشاره 46
- اصل رعایت تفاوت های فردی 46
- 1 _ تکلیف به اندازه توانایی 47
- 2 _ آگاه سازی 47
- 3 _ مجازات به اندازه اشتباه 48
- اصل کرامت تکوینی انسان 49
- اشاره 49
- 1 _ ابراز توانایی ها (نعمت ها) 50
- 2 _ تغافل 51
- اصل دل بستگی 53
- بخش سوم: عوامل و روش های پرورش دینی کودک 57
- الف _ وراثت 57
- فصل اول: عوامل مؤثر بر پرورش دینی کودک 57
- 1 _ خانواده 57
- اشاره 57
- ب _ محیط خانواده 58
- ج _ پدران و مادران مذهبی و آشنا به اصول پرورش 59
- الف _ فرهنگ 61
- اشاره 61
- 2 _ محیط اجتماعی 61
- ب _ جامعه 63
- ج _ دوستان 64
- الف _ خانواده 67
- 3 _ جایگاه اقتصادی 67
- د _ مطبوعات 67
- اشاره 67
- ب _ تغذیه حلال 68
- 4 _ رهبران اجتماع 70
- 5 _ نهاد آموزش و پرورش 71
- 1 _ تشویق و تحسین (کلامی و مادی) 72
- فصل دوم: روش های پرورش دینی کودک 72
- اشاره 72
- اشاره 74
- 2 _ الگوآفرینی مناسب 74
- الف _ آگاهی و شناخت 75
- ج _ کردار نه گفتار 75
- ویژگی های الگو یا پیام دهنده 75
- ب _ ایمان و باورداشت 75
- اشاره 75
- د _ اخلاق خوش و انس گرفتن با کودک 76
- ویژگی های کودک یا پیام گیرنده (نماز) 79
- ب _ آمادگی عقیدتی 80
- الف _ آمادگی محیطی 80
- چگونه کودک و نوجوان را به نماز فرا خوانیم؟ 80
- اشاره 80
- ج _ میانه روی 81
- 3 _ بیان آثار نماز 82
- اشاره 82
- الف _ آمرزش گناهان 82
- ج _ جلب رحمت پروردگار 83
- د _ نزدیکی به خدا 83
- ب _ پیش گیری از خودبینی 83
- 4 _ برپایی نماز جماعت 86
- اشاره 86
- یادآوری 88
- اشاره 88
- 5 _ بهره گیری از قصه و شعر در مورد نماز 88
- شعر نماز ویژه کودکان پیش دبستانی 89
- اشاره 89
- وقت نماز 89
- ای دختر مسلمان 90
- نماز و زندگی 91
- فشرده مطلب 92
- 6 _ آسان گیری 92
- بخش چهارم: همراه با برنامه سازان 95
- پیشنهادهای کلی و برنامه ای 95
- پرسش های مردمی 103
- معرفی نهادهای مرتبط با نماز 103
- پرسش های کارشناسی 104
- کتاب نامه 107
است». (1)
درباره تأثیر مثبت الگو در شکل گیری شخصیّت انسان، سخنان فراوانی گفته شده است. در این جا یادآوری خاطره ای مربوط به یکی از عارفان بزرگ می تواند نمونه ای نیکو برای این موضوع باشد:
«روزی از سهل شوشتری که از عارفان بزرگ و اهل کرامت بود، پرسیدند: چگونه به این مقام رسیدی؟ او در پاسخ گفت: من در کودکی نزد دایی ام زندگی می کردم. هنگامی که هفت ساله بودم، نیمه شب به دستشویی رفتم. در برگشت، دایی ام را دیدم که رو به قبله نشسته، عبایی به دوش کشیده، عمامه ای دور سرش پیچیده و سرگرم نماز خواندن است. از حالت او خوشم آمد. کنارش نشستم تا نمازش تمام شد. آن گاه از من پرسید: پسر چرا نشسته ای؟ برو بخواب. گفتم: از کار شما خوشم آمد و می خواهم پهلوی شما بنشینم. گفت: نه! برو بخواب. رفتم و خوابیدم. شب بعد نیز از خواب بیدار شدم. هنگامی که از دستشویی بر می گشتم، باز هم دایی ام را در آن حال دیدم و کنارش نشستم. به من گفت: برو بخواب. گفتم: دوست دارم هرچه شما می گویید، من نیز تکرار کنم. او گفت: یک مرتبه بگو «یا حاضر و یا ناظر». من هم تکرار کردم، سپس به من گفت: برای امشب کافی است، حالا برو بخواب.
این کار چند شب تکرار شد و من هر شب عبارت «یا حاضر و یا ناظر» را چند بار تکرار می کردم. کم کم وضو گرفتن را هم آموختم و پس
1- مراحل تربیت، موریس دبس، برگردان: علی محمد کاردان، ص 74.