اخلاق زندگی (3) : مجموعه متن های برنامه ای برای گروه های خانواده و اجتماعی صفحه 160

والایی دارد. امام صادق(ع) ادب را میراثی جاودان برای فرزندان می­داند و می­فرماید:

إنَّ خَیْرَ ماوَرَّثَ الآباءُ لِأَبنائِهِمُ الأدَبُ لَا الْمالُُ فَإِنَّ الْمالَ یَذْهَبُ وَ الأدَبَ یَبْقی.(1)

بهترین چیزی که پدران برای فرزندان خود به ارث می­گذارند ادب است نه مال؛ زیرا مال از بین می­رود و ادب باقی می­ماند.

هیچ همدم و همراهی مانند ادب نیست، چنان که امام علی(ع) به فرزندش امام حسن(ع) می­فرماید:

یا بُنَیَّ أَحْرِزْ حَظَّکَ مِنَ الأَدَبِ وَ فَرِّغْ لَهُ قَلْبَکَ فَإِنَّهُ أَعْظَمُ مِنْ أَنْ تُخالِطَهُ دَنَسٌ وَاعْلَمْ أَنَّکَ إِن أَعْوَزْتَ غَنَیْتَ بِهِ وَ إن اغْتَرَبْتَ کان لَکَ الصّاحِبُ الّذِی لا وَحْشَهَ مَعَهُ.(2)

پسرم! بهره­ات را از ادب غنیمت بدار و قلب خود را برای آن آزاد گردان؛ زیرا [مقام] قلب بالاتر از این است که آن را به آلودگی بیامیزی و بدان که اگر کمبودی داشته باشی، با ادب بی­نیاز می­شوی و اگر غریب و تنها باشی، ادب دوست و همراه تو خواهد بود که با وجود آن وحشتی نخواهد بود.

ادب در منطق امام حسین(ع) نیز تعریف زیبایی دارد. نقل است از ایشان پرسیدند: ادب چیست؟ حضرت فرمود: «هُوَ أَن تَخْرُجَ مِنْ بَیْتِکَ فَلا تَلْقی أَحَداً إِلّا رَأَْتَ لَهُ الْفَضْلَ عَلَیْکَ؛ ادب آن است که از خانه خود که بیرون می­روی، با هیچ کس برخورد نکنی جز آنکه او را برتر و بهتر از خود ببینی.»(3) بهترین نوع ادب نیز از منظر امام علی(ع) این گونه بیان شده است: «أَفْضَلُ الأَدَبِ اَنْ یَقِفَ

1- اصول کافی، ج 8، ص 150.
2- اعلام الدین، ص 84.
3- موسوعه کلمات الامام الحسین، ص 750.