- اشاره 1
- پیشگفتار 1
- 1. نفس ملهمه 3
- 3. نفس لوامه 4
- 2. نفس اماره 4
- 4. نفس مطمئنه 5
- آداب تلاوت قرآن 8
- اشاره 8
- فصل اول: اخلاق فردی 8
- تقوا و پرهیزکاری 9
- تمسک به قرآن 11
- نمازگزاری 12
- حضور قلب در نماز 13
- ذکر الهی، عامل آرامش 14
- تهجد و شبزندهداری 15
- سحرخیزی 17
- اهمیت نماز 17
- آثار نماز 19
- دعا 20
- محبت و انس با خدا 21
- استغفار 23
- یاد مرگ 24
- خودانتقادی 25
- پاک سازی نیتها 26
- تذکر و تفکر 27
- زهد (1) 29
- زهد (2) 30
- توکل (1) 31
- توکل(2) 33
- ادای تکالیف دینی 34
- شکر و سپاس گزاری 35
- محاسبه و مراقبت از نفس 37
- میانه روی در اقتصاد 38
- میانه روی در دنیاگرایی 39
- اعتدال در گفتار 41
- میانهروی در عبادت 42
- میانه روی در زندگی 43
- ترس از خدا و امید به او 44
- میانه روی در انفاق 45
- میانهروی در لباس پوشیدن 47
- میانهروی در خوردن و آشامیدن 48
- تأمل در کارها 49
- امیدواری به خداوند 50
- رضا و تسلیم 51
- خداترسی 53
- اخلاص در عمل (1) 54
- اخلاص در عمل (2) 55
- شرم 56
- شرح صدر 57
- نَفسْ ستیزی 58
- امید داشتن 60
- اشاره 61
- 1. تفریط 61
- 2. افراط 61
- فرونشاندن خشم 61
- آبرومندی 62
- پرهیز از خودبینی 63
- پرهیز از جاهطلبی 64
- ترک خودستایی 65
- تقویت اراده 67
- شجاعت 68
- سکوت 69
- ادبورزی 71
- عزتمداری 73
- جوان مرد 74
- کنترل زبان 75
- صبر و شکیبایی 76
- مسئولیت گوش 77
- گناه گریزی 79
- خرسندی و بی نیازی 80
- سرعت در توبه و بازگشت 82
- اصرار بر گناه 83
- ترک آرزوهای دراز 84
- دوری از شکمپرستی 86
- کنترل خشم 87
- غفلتگریزی 88
- نظم و برنامهریزی 89
- کار و تلاش 91
- عوامل کاهش یا افزایش روزی 92
- پرهیز از دروغ گویی 94
- انتظار فرج 95
- بهداشت جسم و جان 96
- صبر 98
- پرهیز از اسراف 99
- فروتنی در راه رفتن 100
- دوری از هوا پرستی 101
- شیطان گریزی 103
- حسن خلق 105
- اشاره 105
- فصل دوم: اخلاق اجتماعی 105
- برآوردن حاجت مؤمن 106
- صدقه 108
- قرضالحسنه 109
- میانه روی در شوخی 112
- میانهروی در دوستی و ستایش دیگران 113
- اعتدال در سرزنش و برخورد با دیگران 114
- دوری از دروغ (1) 115
- پرهیز از دروغ گویی (2) 116
- میانهروی در معاملات 118
- یتیم نوازی 119
- احسان به دیگران 121
- آداب دیدار بیمار 123
- دیدوبازدید 124
- نیکی به والدین 125
- برادری 126
- صله رحم 127
- غیرتمندی 128
- اصلاح میان مردم 130
- مدارا با دیگران 130
- فروتنی با مردم (1) 132
- فروتنی(2) 133
- امانت داری 134
- حقوق برادری 136
- پرهیز از سخن چینی 137
- پرهیز از کینه توزی 139
- تولّی و تبرّی 140
- دوری از تکبر 141
- عوامل تکبر 142
- ترک غیبت 143
- پرهیز از بدبینی (1) 145
- بدگمانی (سوءظن) (2) 146
- ریا و خودنمایی 148
- خیرخواهی و خدمت به بندگان 149
- خوش رویی 150
- پندپذیری 152
- رعایت حریم دیگران 153
- عفو و چشمپوشی 154
- وفای به عهد 155
- احسان و نوع دوستی 157
- پیشی گرفتن در سلام 158
- ادب 159
- مهرورزی و همدردی 161
- بهترین دوستان 162
- نیکی به والدین 164
- معاشرت نیکو 165
- کارگشایی 166
- خوش گمانی 167
- مهماننوازی 169
- امر به معروف و نهی از منکر 170
- دوری از تعصب 172
- دوری از تهمت 174
- حفظ زبان 176
- کتاب نامه 179
از خداوند می خواهیم ما را از دسته چهارم قرار دهد تا دل و جانمان به نور نماز منور شود، همان گونه که رسول الله صلی الله علیه و آله می فرماید:
صَلاهُ الرَّجُلِ نُورٌ فی قَلبِه فَمَن شاءَ مِنکُم فَلیُنَوِّر قَلبَهُ.(1)
نماز هرکس نوری در دل اوست. پس هرکس خواست، قلبش را نورانی کند.
آثار نماز
آثار نماز
نماز وسیله شستوشوی گناهان و آمرزش الهی است. در روایتی آمده است روزی رسول الله صلی الله علیه و آله از یاران خود پرسید: «اگر کنار خانه یکی از شما رودخانه زلال و پاکیزه ای باشد و هر روز پنج بار خود را در آن شستوشو دهد، آیا چیزی از آلودگی و ناپاکی در بدن او می ماند؟» پاسخ دادند: نه. حضرت فرمود: «نماز مانند این آب جاری است. هر زمان انسان نمازی می خواند، گناهانی که در میان دو نماز انجام شده است، از میان می رود.»(2) بنا بر این حدیث شریف، می توان گفت نماز سدی در برابر گناهان پیش روست؛ زیرا روح ایمان را در انسان تقویت می کند و نهال تقوا را می پروراند. بی شک ایمان و تقوا بازدارنده از گناهان است. همچنین نماز، دارای ویژگی غفلتزدایی است. نماز چون در فاصله های مختلف در هر شبانه روز خوانده می شود، همواره هشدار می دهد و هدف آفرینش را خاطرنشان می سازد. نماز، خودبینی و کبر را نیز از بین می برد. در هر شبانه روز آدمی بارها در پیشگاه خداوند پیشانی بندگی بر خاک می ساید و پرده های غرور و خودخواهی را کنار می زند. حضرت علی(ع) دراین باره می فرماید:
1- کنز العمال، ج 7، ح 18973.
2- وسائل الشیعه، ج 3، ص 7.