اخلاق زندگی (3) : مجموعه متن های برنامه ای برای گروه های خانواده و اجتماعی صفحه 56

امام صادق(ع) نشانه اخلاص در عمل را چنین معرفی می کند: «اَلْعَمَلُ الْخالِصُ الَّذِی لا تُریدُ اَنْ یَحْمَدَکَ عَلَیْهِ اَحَدٌ اِلاّ اللهُ عَزَّوَجَلَّ؛ عمل خالص آن است که نخواهی کسی جز خدا تو را برای انجام آن ستایش کند».(1)

شرم

شرم

یکی از نشانه های ایمان شرم است. حیا، زینت مسلمان است. افراد باتقوا حیا می­کنند از چشم و گوش و دست و زبانی که خداوند به آنان بخشیده است، در جهت گناه و انحراف استفاده کنند. امام علی(ع) می فرماید: «اَلحیاءُ سَبَبٌ إِلی کُلِّ جَمیلٍ؛ شرم راهی برای رسیدن به همه زیبایی­هاست».(2)

شرم، انسان را از کارهای ناپسند بازمی­دارد. حضرت امیرمؤمنان علی(ع) دراین باره می­فرماید: «الحَیاءُ یَصُدُّ عَنْ فِعلِ الْقَبیحِ؛ شرم، انسان را از کارهای زشت بازمی­دارد».(3)

منشأ عفت و پاک دامنی نیز حیاست و افراد عفیف به خاطر وجود این صفت پسندیده گرد گناه نمی­روند. حضرت علی(ع) در سخنی دیگر می­فرماید: «اَلْحَیاءُ قَرینُ العَفافِ؛ شرم و پاک دامنی دوشادوش یکدیگرند.»(4) جوان مردان دیدگان خود بر گناه می­پوشانند و از نظربازی می پرهیزند. حضرت امیرالمؤمنین علی(ع) در جای دیگری می­فرماید: «أصْلُ الْمُرُوَّهِ اَلْحَیاءُ وَ ثَمَرَتُها الْعِفَّهُ؛ اساس جوان مردی، حیا و نتیجه آن پاک دامنی است.»(5) انسان های باحیا، هنگام گناه حتی از خود نیز شرم می­کنند و این روحیه، آنان را از گناه بازمی­دارد. حضرت علی(ع) می­فرماید: «غایَهُ الْحَیاءِ اَن یَسْتَحییَ الرَّجُلُ مِنْ

1- اصول کافی، ج 2، ص 16.
2- مستدرک الوسائل، ج 8، ص 466.
3- غررالحکم و دررالکلم، ج 1، ص 366.
4- غررالحکم و دررالکلم، ج 1، ص 152.
5- غررالحکم و دررالکلم، ج 3، ص 418.