اخلاق زندگی (3) : مجموعه متن های برنامه ای برای گروه های خانواده و اجتماعی صفحه 70

پرگویی باعث فزونی گناهان انسان می شود، چنان که رسول اکرم صلی الله علیه و آله فرمود:

مَنْ کَثُرَ کَلامُهُ کَثُرَ سَقَطُهُ وَ مَنْ کَثُرَ سَقَطُهُ کَثُرَتْ ذُنُوبُهُ و مَنْ کَثُرَتْ ذنوبُهُ کانَتِ النّارُ اَوْلی بِهِ.(1)

هرکس سخنش زیاد شد، لغزش وی نیز زیاد می­گردد و هرکه لغزشش زیاده شد، گناهانش افزون می­شود و آن­که گناهش افزون شد، آتش بر او سزاوارتر است.

امام علی(ع) می­فرماید: «اَلعافِیَهُ عَشْرَهُ أجزاءٍ تِسعَهٌ مِنْها فی الصَّمتِ؛ سلامتی از حوادث، ده بخش است که نُه بخش آن در سکوت است.»(2) حضرت در سخن دیگری می­فرماید: «کُلُّ سُکُوتٍ لَیْسَ فیه فکرَهٌ فَهُوَ سَهْوٌ؛ هر سکوتی که در آن اندیشه نباشد، سهو و فراموشی به حساب می­آید».(3)

سخن بی­موقع همانند کبریت زدن به مواد آتش­زاست که ممکن است ضررهای جانی و مالی به انسان برساند. امیرالمؤمنین علی(ع) دراین باره می­فرماید: «اَلصَّمتُ فِی أَوانِهِ خَیْرٌ مِنَ الْمَنْطِقِ فِی غَیرِ أَوانِهِ؛ سکوت به­موقع بهتر از سخن گفتن بی موقع است.»(4) یا در جایی دیگر می­فرماید: «لا حافِظَ أَحْفَظُ مِنَ الصَّمتِ؛ هیچ نگهبانی نگه دارنده­تر از سکوت نیست.»(5) بعضی روایت ها، سکوت را عبادت معرفی کرده­اند، چنان که امام علی(ع) می­فرماید: «أفْضَلُ الْعِبادَهِ الصَّبْرُ

1- محجه البیضاء، ج 5، ص 196.
2- بحارالانوار، ج 74، ص 198.
3- بحارالانوار، ج 71، ص 306.
4- بحارالانوار، ج 71، ص 306.
5- غررالحکم و دررالکلم، ج 6، ص 378.