اخلاق زندگی (3) : مجموعه متن های برنامه ای برای گروه های خانواده و اجتماعی صفحه 72

کن!»(1) ایشان در کلامی دیگر چارچوب ادب­ورزی را چنین بیان می کند: «أَفْضَلُ الأََدَبِ أَنْ یَقِفَ الإِنسانُ عِندَ حَدِّهِ وَ لا یَتَعَدّی قَدرَهُ؛ بهترین نوع ادب این است که انسان در حد و مرز خویش توقف کند و از اندازه شخصیت خویش تجاوز نکند.»(2) نتیجه رعایت ادب، کسب اخلاق نیکو و پسندیده­ای است که انسان را از دیگران متمایز می­کند. خردمندان به ادب نیاز دارند، چنان که زارع، به آب نیازمند است. حضرت علی(ع) فرمود: «کَفاکَ أدَباً لِنَفْسِکَ اجتِنابُ ما تکرَهُهُ مِن غَیْرِکَ؛ در خصوص ادب کفایت می­کند تو را, از آنچه در دیگران ناپسند می­دانی، دوری کنی».(3)

کسب فضایل اخلاقی بهترین نوع آداب است. امام علی(ع) در کلامی فرمود: «مَنْ لَمْ یَصْلُحْ عَلی أَدَبِ اللهِ لَمْ یَصْلَُح علی أَدَبِ نَفْسَهُ؛ آن که با ادب الهی اصلاح نشود، بر ادب نفس خود، اصلاح نشود.»(4) بعضی از افراد ادب را در نژاد و نسب نیکو جست­وجو می­کنند، درحالی­که در منطق اسلام، حسن ادب جای حسب و نسب را پر می کند. امام علی(ع) می­فرماید: «حُسنُ الأَدَبِ یَنُوبُ عَنِ الحَسَبِ؛ نیکویی ادب جای خالی حَسَب و نَسَب را پر می کند.»(5) ایشان در سخنی

1- نهج­البلاغه، ص 548.
2- غررالحکم و دررالکلم، ج 2، ص 447.
3- نهج­البلاغه، ص 548.
4- غررالحکم و دررالکلم، ج 5، ص 417.
5- بحارالانوار، ج 77، ص 419.