اخلاق زندگی (3) : مجموعه متن های برنامه ای برای گروه های خانواده و اجتماعی صفحه 90

اولیای الهی در تنظیم و تقسیم وقت بسیار دقیق بودند و می کوشیدند از دوران کوتاه عمر و دقایق گران­بهای زندگی استفاده بهینه را ببرند. در سیره پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می­خوانیم هنگامی که آن حضرت وارد منزل می­شد، وقت خود را به سه قسمت تقسیم می کرد؛ قسمتی را برای عبادت، قسمتی را برای خانواده و قسمتی را برای خود و بخش مربوط به خویش را نیز میان خود و مردم تقسیم می­کرد و اجازه حضور و شرفیابی را به همه می داد.(1) در روایتی از حضرت علی(ع) نیز آمده است:

إنَّ لَیْلَکَ و نَهٰارَکَ لا یَسْتَوْعِبانِ لِجَمیع حٰاجٰاتِکَ فَاقْسِمْها بَیْنَ عَمَلِکَ وَ راحَتِک.(2)

ساعات روز و شب گنجایش تمام نیازهای تو را ندارد. پس آنها را میان کار و استراحت تقسیم کن!

آن حضرت در سخنی دیگر می فرماید:

اِجْعَلْ لِنَفْسِکَ فِیماَ بَیْنَکَ وَ بَیْنَ اللهِ سُبْحٰانَهُ أَفْضَلَ الْمَوٰاقِیتِ و الْأَقْسٰامِ.(3)

میان خود و خدای سبحان، بهترین وقت را برای عبادت و راز و نیازت قرار ده.

نظم و انضباط نشانه عقل و خرد است. امام جعفر صادق(ع) در اهمیت برنامه­ریزی و تنظیم اوقات می­فرماید:

یَنْبَغِی لِلْمُسْلِمِ الْعٰاقِلِ أَنْ یَکُونَ لَهُ ساعَهٌ یُفْضِی بِهٰا إلیٰ عَمَلِهِ فِیمٰا بَیْنَهُ وَ بَیْنَ اللهِ عَزَّوَجَلَّ و سٰاعَهٌ یُلاٰقی إخْوٰانَهُ الَّذِینَ یُفاوِضُهُمْ وَ یُفاوِضُونه فی

1- محجه البیضاء، ج 4، ص 160.
2- فهرست موضوعی غررالحکم و دررالکلم، ص 434.
3- فهرست موضوعی غررالحکم و دررالکلم، ص 411.