- پیش گفتار 3
- اشاره 5
- فصل اول: کلیات 5
- 1. ضرورت پرداختن به موضوع هشدارها 5
- 2. پیشینه موضوع 7
- 3. روش تحقیق 12
- 4. پرسش های اصلی و فرعی پژوهش 12
- 5. تعریفها 13
- اشاره 19
- الف) کفر 19
- فصل دوم: هشدارهای فردی قرآن 19
- 1. هشدارهای اعتقادی 19
- اشاره 19
- ب) شرک 24
- ج) نفاق 28
- د) دروغ پنداشتن آیه ها و نشانه های الهی 32
- ه_ ) ناامیدی از رحمت خدا 35
- و) کفران بعضی آیه ها و ایمان داشتن به برخی دیگر 36
- ز) زیادهروی در دین 38
- اشاره 40
- الف) تکبر 40
- 2. هشدارهای اخلاقی 40
- ب) پاک دانستن خود از گناه 42
- ج) بخل 43
- د) حسدورزی 44
- ه_ ) بدخلقی 45
- و) بدگمانی 46
- ز) تسویف (به تأخیر انداختن توبه) 48
- ح) ترس از مردم 50
- ط) ترک کامل دنیا و حلال های خدا 53
- ی) دل بستگی به دنیا 55
- اشاره 55
- یا) اندوه خوردن بر از دست رفته ها 58
- فصل سوم: هشدارهای خانوادگی 61
- 1. ازدواج با محارم 61
- اشاره 61
- 2. ازدواج با مشرکان 62
- 3. ازدواج با بی عفتان 64
- 4. ظلم به همسر در مسئله مهر 65
- 5. بی عدالتی میان زنان 67
- 6. آشکار شدن زینت زن برای نامحرم 69
- 7. قطع رحم 70
- 8. کشتن فرزندان از ترس فقر 72
- 9. ارتباط دوستانه داشتن با خویشاوندان بی دین 73
- 10. بی احترامی به پدر و مادر 75
- 11. پیروی از پدر و مادر مشرک 76
- فصل چهارم: هشدارهای اجتماعی 78
- اشاره 78
- الف) ستم 78
- اشاره 78
- 1. هشدارهای فرهنگی 78
- ب) آزار و اذیت 80
- ج) خیانت و پیمان شکنی 81
- د) نزدیکی به فواحش 82
- ه_ ) اشاعه فحشا 85
- و) شراب خواری و قماربازی 87
- ز) قتل نفس 90
- ح) یتیم آزاری 93
- ط) منت نهادن 95
- ی) دوستی با گمراهان 96
- اشاره 96
- یا) مکر و فریب 98
- یب) پوشیده داشتن حقیقتها و پنهان کردن شهادت 100
- یج) مسخره کردن، عیب جویی و لقب بد دادن 102
- ید) دروغگویی 104
- یه) غیبت 105
- یو) سخن چینی 106
- یز) تهمت زدن 108
- یح) مجادله غیر احسن 109
- 2. هشدارهای اقتصادی 111
- الف)حرام خواری 111
- اشاره 111
- ب) رباخواری 112
- ج) رشوه خواری 115
- د) دادن اموال به سفیهان 116
- ه_ ) اسراف و تبذیر 117
- و) کم فروشی 119
- الف) تفرقه 121
- 3. هشدارهای سیاسی 121
- اشاره 121
- ب) اطاعت نکردن از رهبران الهی 123
- ج) غفلت از دشمن 125
- د) اعتماد و خوش بینی به بیگانگان و دشمنان 127
- ه_ ) کارهایی که سبب سوءاستفاده دشمنان می شود 129
- و) فرار از جنگ و جهاد 130
- کتاب نامه 133
آنهاست. این مسئله بهقدری مهم است که خداوند در آیه 64 سوره مبارکه نساء می فرماید: ما پیامبران را جز برای اطاعت شدن، آن هم به اذن خدا نفرستادیم؛ یعنی اگر کسانی از دستورهای سیاسی یا غیرسیاسی آنها روی بگردانند، بی تردید بازخواست خواهند شد. در واقع، جامعهای که خود را پیرو پیامبران الهی می داند، باید به طور کامل به فرمان آنها باشد و حتی درگیریهای لفظی خویش را نیز به آنها بازپس دهد.
ازاین رو، در آیه 65 سوره نساء پس از اینکه خداوند بر لزوم اطاعت پذیری مردم از پیامبران تأکید می کند، در ادامه، خداوند سوگند یاد می کند و می فرماید که اگر کسی از مسلمانان در اختلافهای خویش جز پیامبر را به داوری برگیرد، ایمان نیاورده است. حتی مسلمانان نباید در دل خود احساس ناخرسندی کنند، بلکه باید تسلیم مطلق باشند. البته ناراحتی درونی از قضاوت هایی که گاه به زیان انسان است، چندان اختیاری نیست، ولی با تربیتهای اخلاقی و پرورش روح و تسلیم در برابر حق و عدالت و توجه به موقعیت واقعی پیامبرخدا، حالتی در انسان پیدا می شود که هیچگاه از داوری پیامبر و دانشمندانی که جانشین او هستند، ناراحت نخواهد شد.(1)
اگرچه مورد نزول این آیهها، حکمی کلی درباره پیامبران و حکمی ویژه درباره پیامبر اسلام و مسلمانان است، ولی این حکم، درباره جانشینان پیامبر نیز اجرا می شود؛ یعنی امت اسلامی و مسلمانان حق ندارند از امر و نهیهای حاکم بر حق، تا آنجا که مخالف دین نیست، سرپیچی کنند. چنانکه حضرت علی(ع) هنگامی که حقوق خویش را در برابر مردم کوفه برمیشمارد، می فرماید:
1- تفسیر نمونه، ج 3، ص 455.