- دیباچه 1
- اشاره 4
- 2. هدف پژوهش 5
- 5. پیشینه پژوهش 6
- 4. فرضیه های پژوهش 6
- 7. ضرورت و اهمیت پژوهش 9
- 8. روش پژوهش 11
- 9. مفهوم تربیت دینی 12
- 10. تفاوت تربیت دینی و غیردینی 15
- 11. قلمرو تربیت دینی 17
- 12. کاربرد رسانه ای 18
- اشاره 23
- الف) قرآن کریم 24
- اشاره 24
- ب) سنت رسول اللّه صلی الله علیه و آله 25
- ج) سیره امامان معصوم علیهم السلام 27
- دو _ ملا احمد نراقی 28
- د) اندیشه بزرگان دین 28
- یک _ ملا محسن فیض کاشانی 28
- اشاره 28
- سه _ علامه سید محمدحسین طباطبایی 29
- چهار _ امام خمینی رحمه الله 30
- اشاره 34
- 1. تربیت جسمانی 35
- 3. تربیت عاطفی 36
- 2. تربیت دینی 36
- 4. تربیت اخلاقی 37
- 5. تربیت عقلانی 38
- 6. تربیت جنسی 38
- 7. تربیت سیاسی 39
- اشاره 41
- اشاره 42
- 1. ویژگی های همسران شایسته 42
- الف) ایمان 42
- ب) عقل و زیرکی 44
- ج) شرم و حیا 45
- ه) نجابت و اصالت خانواده 46
- د) عفت و پاک دامنی 46
- 2. نقش مادر در تربیت دینی کودک پیش از تولد 47
- اشاره 47
- الف) دعا برای طلب فرزند صالح 49
- ج) پرهیز از آمیزش در کنار بچه ها 50
- ب) بردن نام و یاد خدا 50
- د) تأثیر غذای مادر بر جنین 52
- اشاره 52
- اثر مواد مخدر بر جنین 55
- اشاره 55
- یک _ الکل 56
- سه _ سیگار 57
- اشاره 58
- 3. نقش مادر در تربیت دینی کودک پس از تولد 58
- ب) انتخاب نام نیک 59
- الف) ایجاد فضای معنوی 59
- ج) کام برداشتن نوزاد 60
- د) صدقه دادن برای فرزند 61
- ه) عقیقه برای فرزند 63
- و) آداب شیر دادن 64
- اشاره 64
- یک _ شیر دادن همراه با طهارت 65
- سه _ آموزش ارزش های اخلاقی 68
- دو _ شیر دادن همراه با نام خدا 68
- ح) پرورش عزت نفس 70
- ط) پرورش حس خودباوری در کودک 72
- ی) تکریم و احترام کودک 73
- ک) پرورش باورهای دینی 74
- ل) آموزش قرآن 75
- م) آموزش احکام 76
- ن) آموزش آداب اسلامی 77
- س) آموزش آداب غذا خوردن 78
- ع) آموزش اخلاق نیکو 79
- ف) آموزش آداب سلام کردن 81
- ص) توجه به رشد جنسی کودک 82
- ق) راهنمایی های جنسی 83
- الف) عبادت های مادر 84
- اشاره 84
- 4. نقش رفتاری مادر در تربیت دینی کودک 84
- ب) نمازهای اول وقت مادر 86
- ج) دعاها و مناجات های مادر 87
- د) همراه بردن کودک به مسجد 88
- ه) گریه های مادر در مراسم عزاداری 89
- و) تشویق های مادر 90
- اشاره 91
- 1. ضرورت استمرار نقش های گذشته 92
- 2. جداسازی بستر خواب فرزندان 93
- اشاره 96
- ب) هماهنگ بودن دستورهای مادر با دیگر مربیان 96
- الف) درست بودن دستورهای مادر 96
- 4. عمل به دستورهای دینی 96
- ج) قابل فهم بودن دستورهای مادر برای فرزند 97
- د) هماهنگی گفتار و رفتار مادر 98
- ه) انعطاف مادر در تربیت دینی 98
- اشاره 100
- 1. حفظ پیوند عاطفی میان مادر و فرزند 101
- 2. مشورت با جوان 102
- 3. شناسایی همسر مناسب برای جوان 103
- 4. تقویت دین باوری جوان 104
- اشاره 105
- 1. احساسات دختر 106
- 2. عفت و پاک دامنی دختر 107
- 3. احترام ویژه به دختر 108
- 4. آموزش احکام ویژه به دختر 108
- 5. نقش آموزی به دختر 109
- اشاره 110
- الف) لزوم تبیین نقش مادر 111
- 1. پیشنهادهایی برای برنامه سازان 111
- اشاره 111
- ب) پرورش حس مسئولیت پذیری مادران در برابر فرزندان 112
- ج) تحکیم روابط مادران و فرزندان 113
- د) تشویق فرزندان به پیروی از مادران 114
- ه) پرهیز از ترسیم الگوهای در رسانه 114
- 2. نقد و ارزیابی برنامه های پخش شده 115
- ب) تهیه فیلم از داستان های قرآنی 116
- الف) خودداری از پخش فیلم های بدآموز و ضدتربیتی 116
- اشاره 116
- 3. راه کارها 116
- ج) تشکیل میزگرد و گفت وگوهای مستقیم با مادران و فرزندان 117
بِهِ؛ از معارف ما آنچه برای فرزندانتان سودمند است، به آنان بیاموزید».(1)
بنا بر آنچه گفته شد،(2) خطاب های مطلق در آیات و روایات اگرچه در صیغه مذکر باشد، زن و مرد را در برمی گیرد و بسیاری از تکالیف مشترک به همین شکل در قرآن و سنت بیان شده است.
بر این اساس، مادر همانند پدر مسئول آموزش قرآن به فرزند است و باید به این وظیفه اش عمل کند. آموزش قرآن، اعم از خواندن، فهم معارف و درک حقایق آن در درجه اول اهمیت قرار دارد و کودک از نخستین روزهای آموزش باید با عبارت ها و آموزه های قرآنی آشنا گردد. نقش مادر در این زمینه بیش از دیگران است. وی می تواند به فرزندش قرآن بیاموزد و او را بر اساس آموزه های قرآنی پرورش دهد.
م) آموزش احکام
م) آموزش احکام
علاوه بر آموختن قرآن به کودک، لازم است او را با احکام دینی آشنا ساخت. آموزش احکام در دوران کودکی، همانند کنده کاری بر سنگ است که اثر آن بر ذهن و دل کودک باقی می ماند و تا آخر عمر از یاد او نمی رود، چنان که امام علی علیه السلام می فرماید: «أَلْعِلْمُ مِنَ الصِّغَرِ کَالنَّقْشِ فِی الْحَجَرِ؛ تأثیر علم آموختن در کودکی، مانند نقشی است که بر روی سنگ کنده شود.»(3) بنا بر این روایت، هرگونه آموزش در دوران کودکی ماندگارتر از دوره های دیگر است. باید به این نکته در برنامه ریزی های تعلیم و تربیت توجه شود.
درباره آموختن علوم مفید به فرزندان، سفارش های فراوان شده است و اینکه دانش های سودمند و مورد نیاز را به آنان آموزش دهند. از جمله علوم مورد نیاز کودک، علم به احکام الهی است که به علت مبتلا بودن به آن اهمیت بیشتری نسبت به دیگر علوم برای آموختن در سال های نخست
1- وسائل الشیعه، ج 14، ص 197.
2- نک: مباحث علم اصول، بحث الفاظ، مطلق و مقید.
3- وسائل الشیعه، ج 1، ص 224.