- دیباچه 1
- اشاره 4
- 2. هدف پژوهش 5
- 5. پیشینه پژوهش 6
- 4. فرضیه های پژوهش 6
- 7. ضرورت و اهمیت پژوهش 9
- 8. روش پژوهش 11
- 9. مفهوم تربیت دینی 12
- 10. تفاوت تربیت دینی و غیردینی 15
- 11. قلمرو تربیت دینی 17
- 12. کاربرد رسانه ای 18
- اشاره 23
- اشاره 24
- الف) قرآن کریم 24
- ب) سنت رسول اللّه صلی الله علیه و آله 25
- ج) سیره امامان معصوم علیهم السلام 27
- دو _ ملا احمد نراقی 28
- اشاره 28
- یک _ ملا محسن فیض کاشانی 28
- د) اندیشه بزرگان دین 28
- سه _ علامه سید محمدحسین طباطبایی 29
- چهار _ امام خمینی رحمه الله 30
- اشاره 34
- 1. تربیت جسمانی 35
- 2. تربیت دینی 36
- 3. تربیت عاطفی 36
- 4. تربیت اخلاقی 37
- 5. تربیت عقلانی 38
- 6. تربیت جنسی 38
- 7. تربیت سیاسی 39
- اشاره 41
- اشاره 42
- الف) ایمان 42
- 1. ویژگی های همسران شایسته 42
- ب) عقل و زیرکی 44
- ج) شرم و حیا 45
- ه) نجابت و اصالت خانواده 46
- د) عفت و پاک دامنی 46
- 2. نقش مادر در تربیت دینی کودک پیش از تولد 47
- اشاره 47
- الف) دعا برای طلب فرزند صالح 49
- ج) پرهیز از آمیزش در کنار بچه ها 50
- ب) بردن نام و یاد خدا 50
- د) تأثیر غذای مادر بر جنین 52
- اشاره 52
- اشاره 55
- اثر مواد مخدر بر جنین 55
- یک _ الکل 56
- سه _ سیگار 57
- اشاره 58
- 3. نقش مادر در تربیت دینی کودک پس از تولد 58
- الف) ایجاد فضای معنوی 59
- ب) انتخاب نام نیک 59
- ج) کام برداشتن نوزاد 60
- د) صدقه دادن برای فرزند 61
- ه) عقیقه برای فرزند 63
- و) آداب شیر دادن 64
- اشاره 64
- یک _ شیر دادن همراه با طهارت 65
- سه _ آموزش ارزش های اخلاقی 68
- دو _ شیر دادن همراه با نام خدا 68
- ح) پرورش عزت نفس 70
- ط) پرورش حس خودباوری در کودک 72
- ی) تکریم و احترام کودک 73
- ک) پرورش باورهای دینی 74
- ل) آموزش قرآن 75
- م) آموزش احکام 76
- ن) آموزش آداب اسلامی 77
- س) آموزش آداب غذا خوردن 78
- ع) آموزش اخلاق نیکو 79
- ف) آموزش آداب سلام کردن 81
- ص) توجه به رشد جنسی کودک 82
- ق) راهنمایی های جنسی 83
- اشاره 84
- 4. نقش رفتاری مادر در تربیت دینی کودک 84
- الف) عبادت های مادر 84
- ب) نمازهای اول وقت مادر 86
- ج) دعاها و مناجات های مادر 87
- د) همراه بردن کودک به مسجد 88
- ه) گریه های مادر در مراسم عزاداری 89
- و) تشویق های مادر 90
- اشاره 91
- 1. ضرورت استمرار نقش های گذشته 92
- 2. جداسازی بستر خواب فرزندان 93
- 4. عمل به دستورهای دینی 96
- ب) هماهنگ بودن دستورهای مادر با دیگر مربیان 96
- اشاره 96
- الف) درست بودن دستورهای مادر 96
- ج) قابل فهم بودن دستورهای مادر برای فرزند 97
- د) هماهنگی گفتار و رفتار مادر 98
- ه) انعطاف مادر در تربیت دینی 98
- اشاره 100
- 1. حفظ پیوند عاطفی میان مادر و فرزند 101
- 2. مشورت با جوان 102
- 3. شناسایی همسر مناسب برای جوان 103
- 4. تقویت دین باوری جوان 104
- اشاره 105
- 1. احساسات دختر 106
- 2. عفت و پاک دامنی دختر 107
- 3. احترام ویژه به دختر 108
- 4. آموزش احکام ویژه به دختر 108
- 5. نقش آموزی به دختر 109
- اشاره 110
- الف) لزوم تبیین نقش مادر 111
- اشاره 111
- 1. پیشنهادهایی برای برنامه سازان 111
- ب) پرورش حس مسئولیت پذیری مادران در برابر فرزندان 112
- ج) تحکیم روابط مادران و فرزندان 113
- ه) پرهیز از ترسیم الگوهای در رسانه 114
- د) تشویق فرزندان به پیروی از مادران 114
- 2. نقد و ارزیابی برنامه های پخش شده 115
- اشاره 116
- الف) خودداری از پخش فیلم های بدآموز و ضدتربیتی 116
- 3. راه کارها 116
- ب) تهیه فیلم از داستان های قرآنی 116
- ج) تشکیل میزگرد و گفت وگوهای مستقیم با مادران و فرزندان 117
بر اساس روایت های بسیار و بررسی های علمی و روان شناختی، زندگی انسان از کودکی تا بزرگ سالی به سه دوره هفت ساله تقسیم می شود که هر کدام از این دوره ها ویژگی های خاص خود را دارد. در بخش اول، به نقش مادر در تربیت فرزند در هفت سال اول زندگی کودک اشاره کردیم. اینک به بررسی هفت سال دوم زندگی و نقش مادر در این دوره می پردازیم و برای پرهیز از طولانی شدن بحث به تبیین برخی ویژگی های دوره نوجوانی بسنده می کنیم. بی شک، مادر در هفت سال دوم و سوم زندگی نیز نقش تربیتی قابل توجهی دارد و نباید نقش خود را تمام شده انگارد. مادر در این دوره، نقش های جدید و مهمی را ایفا می کند و همانند هفت سال اول زندگی، همچنان در تربیت فرزند اثرگذار است. در بخش نخست، نقش مادر از سه جنبه عاطفی، شناختی و رفتاری بررسی شد، ولی به دلیل اینکه پس از دوره کودکی، نقش مادر بیشتر جنبه هدایت گری و راهنمایی دارد، نه عاطفی و شناختی، در این دو فصل، نقش مادر را به صورت کلی بیان و به اختصار، به اثرگذاری مادر در تربیت فرزند اشاره می کنیم.
1. ضرورت استمرار نقش های گذشته
1. ضرورت استمرار نقش های گذشته
دوره نوجوانی، دوره استقلال خواهی فرزندان است و آنها در این دوره، خود را مستقل از والدین می پندارند و تصور می کنند می توانند روی پای خود بایستند و زندگی خود را اداره کنند. با این حال، نباید پدر و مادر این گونه فکر کنند و فرزند را در این سن به حال خود رها کنند. اگر مادر نسبت به رفتار و اندیشه های نوجوان بی توجه باشد و روحی و جسمی فرزند را نادیده بگیرد، به شخصیت وی آسیب خواهد زد. ارتباط برقرار نکردن والدین و به ویژه مادر با نوجوان موجب می شود که وی به افراد دیگری مانند دوست و هم سالان روی آورد و بر اثر آگاهی های نادرست و بی تجربگی دچار مشکلات جسمی و روانی گردد.(1) ازاین رو، بر پدر و مادر به ویژه مادر لازم است در این دوره حساس و خطرناک وی را به حال خود رها نسازند، بلکه بیش از گذشته مراقبش باشند و هیچ گونه راهنمایی و حمایتی را از وی دریغ نکنند؛ زیرا نوجوان، در سن بلوغ بیش از هر زمان دیگری به مشاوره و راهنمایی نیاز دارد.
1- سیداحمد احمدی، روان شناسی نوجوانان و جوانان، اصفهان، انتشارات مشعل، 1373، ص23.