- پیش گفتار 3
- فصل اول: کلیات 5
- اشاره 5
- 1. طرح موضوع 5
- اشاره 7
- 2. مفهوم شناسی 7
- الف) اخلاق 7
- ب) همسایه 8
- ج) آپارتمان 9
- د) محدوده همسایگی 10
- 3. کاربرد رسانه ای 11
- 4. پیشینه پژوهش 12
- 5. پرسش های پژوهش 13
- 6. اهداف پژوهش 14
- 7. روش پژوهش 14
- 1. اهمیت جایگاه همسایه داری در قرآن و روایات 16
- فصل دوم: اخلاق و حقوق همسایه داری در اسلام 16
- اشاره 16
- اشاره 19
- 2. بایدها و نبایدهای همسایه داری 19
- یک _ خوش همسایگی، دستور الهی 19
- الف) بایسته های اخلاق همسایه داری 19
- اشاره 19
- سه _ دل جویی از همسایه 20
- دو _ خوش همسایگی، نشانه مسلمانی و ایمان 20
- ب) حقوق همسایگی 23
- یک _ جایگاه همسایه بد 26
- ج) همسایه آزاری 26
- اشاره 26
- دو _ مصداق های همسایه آزاری 28
- دو_ آباد شدن سرزمین ها و طولانی شدن عمر 31
- د) آثار خوش همسایگی 31
- یک _ زیاد شدن روزی 31
- اشاره 31
- سه _ زیاد شدن یار و خدمه 32
- چهار _ زیاد شدن همسایه 32
- ه_) آثار همسایه آزاری 33
- 1. بررسی و مقایسه زندگی آپارتمان نشینی با زندگی سنتی 34
- اشاره 34
- اشاره 34
- فصل سوم: آپارتمان نشینی 34
- الف) از نظر فیزیکی و نمای ساختمان 35
- ب) ابعاد معنوی 36
- اشاره 39
- الف) نظم پذیری و انضباط اجتماعی ساکنان 39
- 2. مزیت های زندگی آپارتمان نشینی 39
- ب) امنیت مالی، جانی و ناموس 40
- د) رشد اخلاقی و تمرین مکارم اخلاق 40
- ج) تقویت روحیه اتحاد و همدلی 40
- 3. عیب های زندگی آپارتمان نشینی 41
- الف) محدودیت های زمانی برای رفت وآمد ساکنان 41
- اشاره 41
- ج) تأثیر فرهنگ های غیر هم سو بر تربیت عمومی خانواده 42
- ب) رعایت نکردن حریم های عمومی و خصوصی 42
- د) رعایت نکردن حقوق در مورد مکان های عمومی 43
- ه_) آسیب های اخلاقی 44
- و) مزاحمت های صوتی 44
- اشاره 45
- یک _ انصاف 45
- الف) جلوه های مثبت 45
- اشاره 45
- 4. جلوه هایی از اخلاق همسایه داری مدرن (آپارتمان نشینی) 45
- دو _ ایثار 45
- سه _ حفظ اسرار 46
- چهار _ احسان و یاری 47
- پنج _ عفو و گذشت و تحمل همسایه 47
- شش _ عفت و خویشتن داری 48
- ب) جلو ه های منفی 49
- هفت _ نمونه های دیگر 49
- یک _ تجسس و فال گوشی 49
- اشاره 49
- دو _ تجمل گرایی و چشم و هم چشمی 50
- سه _ خودمحوری و خودخواهی 51
- اشاره 52
- الف) توجه دست اندرکاران رسانه به گسترش فرهنگ درست همسایه داری 52
- 1. محورهای کلیدی در سیاست گذاری و برنامه های کلان 52
- فصل چهارم: همراه با برنامه سازان 52
- اشاره 52
- ب) افزایش سطح آگاهی عمومی درباره اخلاق و حقوق همسایه داری 53
- ج) نقد و ارزیابی سریال هایی با موضوع همسایه داری 54
- د) الگوسازی مناسب 54
- ه_) پیشنهادهای کلی 55
- اشاره 56
- 2. راهکارهای پرداختن به اخلاق همسایه داری در برنامه های رسانه 56
- یک _ نگاه ویژه به شخصیت های داستان، به عنوان همسایه 56
- الف) ساختار دراماتیک (روال داستان، ماجراهای فرعی) 56
- اشاره 56
- دو _ اخلاق همسایه داری و الگوها 57
- سه _ ارزش و اهمیت اخلاق همسایه د اری و آپارتمان نشینی 58
- چهار _ اخلاق همسایه داری، خانواده و فرزندان 61
- یک _ توجه به سلوک صحیح همسایه ها 62
- اشاره 62
- ب) دیالوگ ها و رفتارهای در حال ایفای نقش 62
- دو _ ترسیم مصداق های عینی 65
- یک _ طراحی صحنه (محیط های بسته و باز) 66
- اشاره 66
- ج) طراحی صحنه و لوکیشن 66
- دو _ آفت ها و آسیب های صحنه 67
- د) ساخت نماآهنگ با موضوع اخلاق همسایه داری 68
- ه_) طرح های کوتاه 71
- اشاره 73
- و) زیرنویس ها، پلاتو و پیام مجری 73
- دوم _ روایت ها 74
- اول _ آیه های قرآن 74
- سوم _ سیره معصومان و پیامبران 76
- چهارم _ سیره بزرگان و عالمان دین 80
- پنجم _ حکایت اخلاقی 83
- ششم _ ضرب المثل ها و اشعار 84
- ز) آموزش اخلاق همسایه داری و فرهنگ سازی در میان کودکان و نوجوانان 85
- ح) گزارش های خبری 86
- ط) مستندسازی 87
- ی) برنامه های مستقل 88
- ک) تاک شو ویژه اخلاق همسایه داری 88
- 3. پرسش های کارشناسی 89
- 4. پرسش های مردمی 90
- کتاب نامه 91
- اشاره 91
- نشریه ها 93
شش _ «واِنْ عَلِمْتَ انَّهُ یقْبَلُ نصیحَتَک نَصَحْتَهُ فیما بَینَکَ وبَینَهُ؛ اگر بدانی که پند و اندرز تو را می پذیرد، او را در خفا نصیحت کنی».
هفت _ «وَلا تُسْلِمْهُ عِنْدَ شَدیدَهُ؛ در سختی ها رهایش نکنی».
هشت _ «وتُقیلَ عَثْرَتَهُ؛ از لغزشش درگذری».
نه _ «وَتَغْفِرَ ذنْبَهُ؛ گناهش را ببخشی».
ده _ «وتُعاشِرَهُ مُعاشرهً کَریمَه؛ با او به خوبی و بزرگواری معاشرت کنی».(1)
ج) همسایه آزاری
اشاره
ج) همسایه آزاری
زیر فصل ها
یک _ جایگاه همسایه بد
دو _ مصداق های همسایه آزاری
یک _ جایگاه همسایه بد
یک _ جایگاه همسایه بد
یکی از اخلاق ناپسندی که پیشوایان دین همواره از آن نهی می کردند، آزار دادن همسایه است. نقل شده است که مردی به محضر امام صادق(ع) رفت و از همسایه خود شکایت کرد. امام ضمن راهنمایی او چنین نقل کرد:
مردی از انصار خدمت پیامبر خدا عرض کرد: من از قبیله بنی فلان خانه ای خریده ام و نزدیک ترین همسایه ام، کسی است که امیدی به خیر و خوبی اش ندارم و از بدی اش در امان نیستم. پس، پیامبرخدا به علی(ع) و سلمان و ابوذر و یکی دیگر که فراموش کرده ام و فکر می کنم مقداد باشد،(2) دستور داد به مسجد بروند و با صدای بلند فریاد بزنند: «لا ایمانَ لِمَنْ لَمْ یأمَنْ جارُهُ بِوائِقَهُ؛ ایمان ندارد هر آن کس که همسایه اش از شرّ او در امان نباشد.» آنان سه بار این سخن را اعلام کردند.(3)
این نوع برخورد پیامبر با شخص همسایه آزار، شدت زشتی این اخلاق ناپسند را نشان می دهد.
1- شیخ صدوق، الخصال، تحقیق: علی اکبر غفاری، قم، مؤسسه نشر اسلامی، 1403 ه_ . ق، ج 1، ص 569 ؛ میزان الحکمه، ج 2، ص 920.
2- این فراموشی از راوی، یعنی عمرو بن عکرمه است.
3- میزان الحکمه، ج 2، ص 918؛ محمدبن حسن حرّ عاملی، وسائل الشیعه، تحقیق: عبدالرحیم ربانی شیرازی، بیروت، داراحیاء التراث العربی، 1402 ه_ .ق، چ 5، ج 8، ص 487، ح 1.