- پیش گفتار 3
- اهداف کلی 5
- ضرورت پرداختن به موضوع 5
- اشاره 5
- بیان موضوع 5
- فصل اول: کلیات 5
- پیش فرض ها 6
- فرضیه ها 6
- پرسش ها 6
- پیشینه تحقیق 6
- تعریف واژه ها 7
- کاربرد در صدا و سیما 8
- ابعاد بحث 8
- فصل دوم: زمینه های سلب توفیق 9
- الف) امیال طبیعی 9
- اشاره 9
- 1. زمینه های درونی 9
- اشاره 9
- ب) وسوسه های شیطانی 10
- ج) وراثت 12
- 2. زمینه های بیرونی 13
- الف) خانواده 13
- اشاره 13
- ب) دوستان 15
- ج) اجتماع 15
- الف) جهل 17
- اشاره 17
- 1. عوامل فردی 17
- اشاره 17
- فصل سوم: عوامل مشترک سلب توفیق 17
- اشاره 20
- ب) بی نظمی 20
- اشاره 21
- یک _ اتلاف سرمایه ها 21
- آثار بی نظمی 21
- دو _ کمبود وقت 21
- سه _ اضطراب درون 22
- ج) سستی و تنبلی 23
- د) افراط و تفریط 25
- اشاره 27
- انواع ناامیدی 27
- ه_) ناامیدی 27
- اشاره 27
- یک _ ناامیدی از رحمت الهی 27
- دو _ ناامیدی از دیگران 28
- 2. عوامل اجتماعی 29
- سه _ ناامیدی از خود 29
- الف) مدیریت نالایق 29
- اشاره 29
- ب) وابستگی به بیگانگان 31
- ج) ناامنی و بی ثباتی 33
- اشاره 35
- اشاره 35
- فصل چهارم: عوامل اختصاصی سلب توفیق 35
- الف) عوامل سلب ایمان 35
- 1. عوامل فردی 35
- اشاره 35
- یک _ روی گردانی از خدا (گناه) 36
- دو_ دروغ 38
- سه _ تکبر 39
- چهار _ حسد 41
- پنج _ شراب خواری 42
- شش _ هم نشینی با هواپرستان و پیروی از آنان 44
- اشاره 46
- یک _ دنیادوستی 46
- ب) علل محروم ماندن از لذت عبادت 46
- دو _ پرگویی 47
- سه _ پرخوری 47
- یک _ انکار معاد 48
- چهار _ گناه 48
- ج) عوامل محروم ماندن از نماز 48
- اشاره 48
- دو _ هم نشینی با دوستان ناباب 49
- اشاره 50
- سه _ روش های غیرتربیتی 50
- حکایتی از حجت الاسلام قرائتی 50
- درسی از حضرت امام رحمه الله 50
- د) عوامل محروم ماندن از نماز شب 52
- اشاره 52
- یک _ گناه روزانه 53
- ه_ ) عوامل سلب توبه 54
- اشاره 54
- یک _ تأخیر توبه 55
- دو _ تظاهر به توبه 57
- یک _ دنیاگرایی 58
- اشاره 58
- و) عوامل محروم ماندن از انس با قرآن 58
- دو _ جهل به جایگاه قرآن 59
- ز) علل بی توفیقی در استجابت دعا 60
- اشاره 60
- سه _ عمل نکردن به قرآن 60
- یک _ بی توجهی به شرایط و آداب دعا 61
- سه _ حرام خواری 62
- دو _ گناه 62
- چهار _ ناپاکی دل 63
- پنج _ ناهماهنگی با حکمت و سنّت الهی 64
- اشاره 64
- ح) عوامل سلب اخلاص 64
- یک _ اندیشه های منحرف و ضعیف 65
- دو _ انگیزه های انحرافی و ناپاک 66
- اشاره 67
- ط) اسباب سلب عفت 67
- یک _ غفلت از حضور خدا 68
- دو _ محیط های آلوده 69
- سه _ نگاه های حرام 69
- اشاره 70
- چهار _ غنا و موسیقی حرام 70
- ی) عوامل محروم ماندن از شفاعت 70
- یک _ شرک و ظلم 71
- دو _ دشمنی با اهل بیت(ع) 72
- سه _ سبک شمردن نماز 72
- اشاره 73
- 2. عوامل اجتماعی سلب توفیق 73
- یک _ خودمحوری 74
- الف) علل ناکامی در روابط جمعی 74
- اشاره 74
- دو _ بدرفتاری و ترش رویی 75
- اشاره 76
- سه _ بی عدالتی 76
- ب) عوامل بی توفیقی در تربیت خانواده 76
- یک _ احساس بی مسئولیتی والدین 77
- دو _ بی برنامگی و روش های نادرست 77
- سه _ حرام خواری 79
- اشاره 80
- چهار _ آلودگی محیط خانه 80
- ج) علل ازدواج های ناموفق 80
- اشاره 81
- یک _ ناهمگونی 81
- ازدواجی نامبارک 82
- دو _ بی دینی 82
- چهار _ بی توجهی به وظایف 84
- سه _ نابخردی 84
- کتاب نامه 86
دیباچه
از جمله درخواست های معصومین(ع) و بزرگان دین از خداوند، توفیق انجام کارهای نیک و ترک گناه است. در دعای شب های دهه آخر ماه رمضان از معصومین(ع) چنین نقل شده:
وَالتَّوفیقَ لِما وَفَّقْتَ لَهُ مُحَمَّداً وَ آله صَلَواتُک عَلَیْهِم اَجمعینَ.(1)
خدایا، توفیق انجام کارهایی را که محمد صلی الله علیه و آله و خاندان او را به آن موفق کردی، به ما عطا فرما.
چه بسا انسان به کاری رغبت کامل دارد، ولی می بیند انجام آن کار برای او میسر نیست، هر چند اسباب ظاهری آن هم فراهم است. بنابراین، انجام عمل علاوه بر اسباب ظاهری به توفیق از ناحیه خداوند نیز نیاز دارد. سنایی غزنوی می گوید:
جهد بر توست و بر خدا توفیق
ز آنکه توفیق جهد راست رفیق
این پژوهش می کوشد عواملی را که موجب سلب توفیق می شود، بررسی کند و مطالب و محورهای برنامه ای را در اختیار برنامه سازان قرار دهد.
1- شیخ صدوق، من لایحضره الفقیه، ج 2، ص 161.