- پیش گفتار 3
- خدابینی 9
- فصل اول: اخلاق فردی 9
- اشاره 9
- اشاره 9
- 1. رفتارهای اعتقادی 9
- اعتقاد به توحید افعالی 9
- اخلاص 11
- توکل 14
- خوف و رجا 15
- تسلیم و رضا 16
- مرگ اندیشی 17
- شکرگزاری 18
- عشق و ارادت به اهل بیت (ع) 19
- زیارت عاشورا در آخرین لحظه عمر 22
- ارتباط معنوی با امام زمان عج الله تعالی فرجه الشریف 23
- خاک پای زائر حسینی شفای درد چشم 23
- تعهد به امام زمان عج الله تعالی فرجه الشریف 23
- انتظار فرج 24
- زیارت اهل بیت(ع) 25
- آخرت گرایی 25
- تعبد دینی 26
- 2. رفتارهای عبادی 26
- تمسک به اهل بیت(ع) 26
- اشاره 26
- ذکر و یاد خدا 27
- سحرخیزی 28
- تقید به گفتن اذان 29
- نماز اول وقت 29
- تقید به احکام دینی 29
- اهتمام به نماز شب 31
- شب زندهداری 33
- انس با قرآن 34
- مناجات شبانه 34
- اخلاص در انجام وظیفه 35
- مجاهده با نفس 36
- اشاره 36
- کنترل نفس 36
- 3. رفتارهای عملی 36
- ثبات نفس 37
- فروتنی 38
- عزت نفس 40
- صبر و تحمل 41
- کنترل خشم 41
- شجاعت 42
- بزرگواری 42
- استفاده از فرصتها 43
- دلسوزی 43
- نظم 45
- نفوذ کلام 45
- تعهد 46
- هماهنگی رفتار و گفتار 47
- استعمال عطر 48
- پاکیزگی 48
- دوری از وابستگیهای دنیوی 48
- علاقه به ورزش 49
- اشاره 50
- تواضع علمی 50
- 4. رفتارهای علمی 50
- اشتیاق علمی 53
- پشتکار علمی 55
- رنج تحصیل 57
- تبادل علمی 57
- احترام به استاد 58
- روح تعلم 59
- امر به معروف و نهی از منکر 60
- اشاره 60
- فصل دوم: اخلاق اجتماعی 60
- ظلم ستیزی 61
- شهرت گریزی 63
- شایسته سالاری 68
- حفظ آبروی مخالفان 69
- رعایت انصاف 69
- تألیف قلوب 71
- وفای به عهد 71
- تربیت دینی 72
- احیای سنت حسنه 72
- صفا و صمیمیت 73
- رعایت حقوق برادری 73
- پیش دستی در سلام کردن 74
- همدلی 75
- غیبت گریزی 76
- توجه به نیازها (نیازسنجی) 77
- فریاد رسی 78
- اهمیت به حضور اجتماعی روحانیان 79
- خوش رفتاری با مردم 79
- احترام به مردم 81
- گذشت 82
- از خود گذشتگی 83
- پیش دستی در کار خیر 84
- یکسان نگری 85
- هم دردی 86
- رعایت حقوق همسایه 87
- مشکل گشایی 88
- مهمان نوازی 88
- خدمت گزاری 90
- دوری از امتیازخواهی 91
- پاسخ گویی سریع به مردم 92
- احترام به کودکان 93
- اشاره 95
- فصل سوم: اخلاق خانوادگی 95
- احترام به پدر و مادر 95
- نقش مادر در خانواده 96
- احترام به همسر 97
- خدمت به مادر 97
- فداکاری همسر 100
- قدردانی از همسر 100
- همیاری همسر 101
- ترجیح دانش بر ثروت 102
- محبت در کانون خانواده 103
- توجه به خانواده 103
- رعایت حال خانواده 104
- همکاری در امور خانه 105
- تربیت دینی فرزندان 105
- تکریم فرزندان 107
- محبت به کودکان 107
- آزادی دادن به کودکان 108
- تشویق کودکان 109
- پرهیز از تنبیه کودکان 110
- غیرت مداری 110
- ساده زیستی 112
- اشاره 112
- فصل چهارم: اخلاق اقتصادی 112
- قناعت 118
- یاری رساندن به دیگران 118
- انفاق 119
- ایثار 120
- کمک آبرومندانه 122
- مسکین نوازی 124
- جدیت در کار 125
- احتیاط در گرفتن وجوهات شرعی 125
- مراقبت در مصرف بیت المال 126
- فقر 129
- پرهیز از اسراف 130
- کتاب نامه 131
یکی از ارادتمندان شیخ رجب علی خیاط میگوید: شیخ به استغفار و صلوات، بسیار اهمیت میداد و معتقد بود این دو ذکر، دو بال پرواز سالک است. شیخ میفرمود: «هر کس در طول زندگی زیاد صلوات بفرستد، به هنگام مرگ، رسول خدا صلی الله علیه و آله لب او را میبوسد».(1)
سحرخیزی
سحرخیزی
حجت الاسلام سیدمحمود یزدی، درباره شوریده حالی آیت الله ملکی تبریزی، هنگام بیدار شدن در سحرگاهان برای خواندن نماز شب می گوید: ایشان شبها که برای عبادت و شب زنده داری بر میخاست، ضمن اجرای دستورها و آداب برخاستن از خواب، همانند سجده و دعا، مدتی در بستر میگریست. سپس به حیاط میآمد و به آسمان می نگریست و آیه 190 تا 194 سوره آل عمران را می خواند(2) و سر به دیوار میگذاشت و مدتی گریه میکرد. آن گاه وضو می گرفت و چون به نماز برمی خاست و به تهجد مشغول میشد، حالش بسیار منقلب میشد. او در نمازها به ویژه در قنوتها بسیار گریه میکرد.(3)
٭ ٭ ٭
ابوالحسن ربانی سبزواری درباره اهتمام آیت الله محمدحسین اعلمی حائری به سحرخیزی مینویسد: در احوال ایشان نوشته اند: همیشه ساعتی پیش از طلوع فجر بیدار میشد و به عبادت میپرداخت. در مدت اقامت در نجف و کربلا و قم، نماز شب خود را در حرم امامان معصوم(ع) و حضرت فاطمه معصومه(س) به جا میآورد و سپس نماز صبح و مستحبات و تعقیبات نماز را انجام میداد.(4)
1- نک: کیمیای محبت، صص 207 و 208.
2- مستحب است این آیات پیش از نماز شب تلاوت شود.
3- نک: حضرت آیت الله حاج میرزا جواد ملکی تبریزی رحمه الله، رساله لقاءالله، ترجمه و مقدمه: سیداحمد فهری، تهران، نهضت زنان مسلمان، 1360، صص 5 و 6.
4- نک: ستارگان حرم، ج 12، صص 257 و 258.