- پیش گفتار 3
- اشاره 9
- خدابینی 9
- فصل اول: اخلاق فردی 9
- اشاره 9
- 1. رفتارهای اعتقادی 9
- اعتقاد به توحید افعالی 9
- اخلاص 11
- توکل 14
- خوف و رجا 15
- تسلیم و رضا 16
- مرگ اندیشی 17
- شکرگزاری 18
- عشق و ارادت به اهل بیت (ع) 19
- زیارت عاشورا در آخرین لحظه عمر 22
- خاک پای زائر حسینی شفای درد چشم 23
- ارتباط معنوی با امام زمان عج الله تعالی فرجه الشریف 23
- تعهد به امام زمان عج الله تعالی فرجه الشریف 23
- انتظار فرج 24
- زیارت اهل بیت(ع) 25
- آخرت گرایی 25
- تمسک به اهل بیت(ع) 26
- تعبد دینی 26
- اشاره 26
- 2. رفتارهای عبادی 26
- ذکر و یاد خدا 27
- سحرخیزی 28
- تقید به گفتن اذان 29
- نماز اول وقت 29
- تقید به احکام دینی 29
- اهتمام به نماز شب 31
- شب زندهداری 33
- انس با قرآن 34
- مناجات شبانه 34
- اخلاص در انجام وظیفه 35
- مجاهده با نفس 36
- کنترل نفس 36
- اشاره 36
- 3. رفتارهای عملی 36
- ثبات نفس 37
- فروتنی 38
- عزت نفس 40
- کنترل خشم 41
- صبر و تحمل 41
- شجاعت 42
- بزرگواری 42
- استفاده از فرصتها 43
- دلسوزی 43
- نظم 45
- نفوذ کلام 45
- تعهد 46
- هماهنگی رفتار و گفتار 47
- استعمال عطر 48
- دوری از وابستگیهای دنیوی 48
- پاکیزگی 48
- علاقه به ورزش 49
- اشاره 50
- تواضع علمی 50
- 4. رفتارهای علمی 50
- اشتیاق علمی 53
- پشتکار علمی 55
- تبادل علمی 57
- رنج تحصیل 57
- احترام به استاد 58
- روح تعلم 59
- امر به معروف و نهی از منکر 60
- اشاره 60
- فصل دوم: اخلاق اجتماعی 60
- ظلم ستیزی 61
- شهرت گریزی 63
- شایسته سالاری 68
- رعایت انصاف 69
- حفظ آبروی مخالفان 69
- تألیف قلوب 71
- وفای به عهد 71
- تربیت دینی 72
- احیای سنت حسنه 72
- صفا و صمیمیت 73
- رعایت حقوق برادری 73
- پیش دستی در سلام کردن 74
- همدلی 75
- غیبت گریزی 76
- توجه به نیازها (نیازسنجی) 77
- فریاد رسی 78
- اهمیت به حضور اجتماعی روحانیان 79
- خوش رفتاری با مردم 79
- احترام به مردم 81
- گذشت 82
- از خود گذشتگی 83
- پیش دستی در کار خیر 84
- یکسان نگری 85
- هم دردی 86
- رعایت حقوق همسایه 87
- مشکل گشایی 88
- مهمان نوازی 88
- خدمت گزاری 90
- دوری از امتیازخواهی 91
- پاسخ گویی سریع به مردم 92
- احترام به کودکان 93
- فصل سوم: اخلاق خانوادگی 95
- اشاره 95
- احترام به پدر و مادر 95
- نقش مادر در خانواده 96
- احترام به همسر 97
- خدمت به مادر 97
- فداکاری همسر 100
- قدردانی از همسر 100
- همیاری همسر 101
- ترجیح دانش بر ثروت 102
- محبت در کانون خانواده 103
- توجه به خانواده 103
- رعایت حال خانواده 104
- همکاری در امور خانه 105
- تربیت دینی فرزندان 105
- محبت به کودکان 107
- تکریم فرزندان 107
- آزادی دادن به کودکان 108
- تشویق کودکان 109
- پرهیز از تنبیه کودکان 110
- غیرت مداری 110
- ساده زیستی 112
- اشاره 112
- فصل چهارم: اخلاق اقتصادی 112
- قناعت 118
- یاری رساندن به دیگران 118
- انفاق 119
- ایثار 120
- کمک آبرومندانه 122
- مسکین نوازی 124
- جدیت در کار 125
- احتیاط در گرفتن وجوهات شرعی 125
- مراقبت در مصرف بیت المال 126
- فقر 129
- پرهیز از اسراف 130
- کتاب نامه 131
پولی به او بدهند، میپذیرد و اگر چیزی به او ندهند نیز هیچ فرقی برایش ندارد و برای او فقط برپا بودن این جلسهها مهم است.(1)
3. رفتارهای عملی
اشاره
3. رفتارهای عملی
زیر فصل ها
کنترل نفس
مجاهده با نفس
ثبات نفس
فروتنی
عزت نفس
کنترل خشم
صبر و تحمل
شجاعت
بزرگواری
دلسوزی
استفاده از فرصتها
نظم
نفوذ کلام
تعهد
هماهنگی رفتار و گفتار
دوری از وابستگیهای دنیوی
پاکیزگی
استعمال عطر
علاقه به ورزش
کنترل نفس
کنترل نفس
از آیت الله لنگرودی نقل شده است: شیخ مرتضی زاهد چنان از هوای نفس میترسید که هرگاه در بالای منبر احساس میکرد مردم بیشتر از حد، مجذوب و شیفته او و سخنانش شده اند، به سرعت میکوشید این وضعیت را کنترل کند و مردم را از این حالت بیرون آورد. در این مواقع، برای مثال، آب میخواست و لحظاتی را به این شکل میگذرانید تا مردم از آن حالت بیرون بیایند.(2)
٭ ٭ ٭
آیت الله حاج آقا مرتضی تهرانی میگوید: یک روز از مرحوم پدرم پرسیدم: پدرجان! آقا شیخ مرتضی زاهد چگونه توانسته است به این خوبی، هوای نفسش را از بین ببرد و به مقام تشرّف دست یابد و این گونه نورانیت پیدا کند؟ پدرم گفت: «این آقا شیخ مرتضی، آنچه از اخبار و احادیث معتبر از کلمات معصومین(ع) در کتابها دیده و خوانده، باور کرده است و این باور و یقین نسبت به معارف اهل بیت(ع)، او را به این نورانیت رسانده است».(3)
مجاهده با نفس
مجاهده با نفس
بارها اتفاق میافتاد مرحوم ملاعبدالله شوشتری، از مقدس اردبیلی پرسش هایی میکرد و آن دو عالم بزرگ درباره مسائل مطرح شده بحث و
1- آقا شیخ مرتضی زاهد، صص 172 و 173.
2- نک: آقا شیخ مرتضی زاهد، ص 96.
3- آقا شیخ مرتضی زاهد، ص 216.