- پیش گفتار 3
- اشاره 9
- فصل اول: اخلاق فردی 9
- اشاره 9
- 1. رفتارهای اعتقادی 9
- اعتقاد به توحید افعالی 9
- خدابینی 9
- اخلاص 11
- توکل 14
- خوف و رجا 15
- تسلیم و رضا 16
- مرگ اندیشی 17
- شکرگزاری 18
- عشق و ارادت به اهل بیت (ع) 19
- زیارت عاشورا در آخرین لحظه عمر 22
- تعهد به امام زمان عج الله تعالی فرجه الشریف 23
- ارتباط معنوی با امام زمان عج الله تعالی فرجه الشریف 23
- خاک پای زائر حسینی شفای درد چشم 23
- انتظار فرج 24
- آخرت گرایی 25
- زیارت اهل بیت(ع) 25
- تمسک به اهل بیت(ع) 26
- تعبد دینی 26
- 2. رفتارهای عبادی 26
- اشاره 26
- ذکر و یاد خدا 27
- سحرخیزی 28
- نماز اول وقت 29
- تقید به گفتن اذان 29
- تقید به احکام دینی 29
- اهتمام به نماز شب 31
- شب زندهداری 33
- مناجات شبانه 34
- انس با قرآن 34
- اخلاص در انجام وظیفه 35
- مجاهده با نفس 36
- کنترل نفس 36
- 3. رفتارهای عملی 36
- اشاره 36
- ثبات نفس 37
- فروتنی 38
- عزت نفس 40
- صبر و تحمل 41
- کنترل خشم 41
- بزرگواری 42
- شجاعت 42
- استفاده از فرصتها 43
- دلسوزی 43
- نظم 45
- نفوذ کلام 45
- تعهد 46
- هماهنگی رفتار و گفتار 47
- دوری از وابستگیهای دنیوی 48
- پاکیزگی 48
- استعمال عطر 48
- علاقه به ورزش 49
- تواضع علمی 50
- اشاره 50
- 4. رفتارهای علمی 50
- اشتیاق علمی 53
- پشتکار علمی 55
- تبادل علمی 57
- رنج تحصیل 57
- احترام به استاد 58
- روح تعلم 59
- فصل دوم: اخلاق اجتماعی 60
- اشاره 60
- امر به معروف و نهی از منکر 60
- ظلم ستیزی 61
- شهرت گریزی 63
- شایسته سالاری 68
- حفظ آبروی مخالفان 69
- رعایت انصاف 69
- وفای به عهد 71
- تألیف قلوب 71
- احیای سنت حسنه 72
- تربیت دینی 72
- صفا و صمیمیت 73
- رعایت حقوق برادری 73
- پیش دستی در سلام کردن 74
- همدلی 75
- غیبت گریزی 76
- توجه به نیازها (نیازسنجی) 77
- فریاد رسی 78
- خوش رفتاری با مردم 79
- اهمیت به حضور اجتماعی روحانیان 79
- احترام به مردم 81
- گذشت 82
- از خود گذشتگی 83
- پیش دستی در کار خیر 84
- یکسان نگری 85
- هم دردی 86
- رعایت حقوق همسایه 87
- مشکل گشایی 88
- مهمان نوازی 88
- خدمت گزاری 90
- دوری از امتیازخواهی 91
- پاسخ گویی سریع به مردم 92
- احترام به کودکان 93
- اشاره 95
- احترام به پدر و مادر 95
- فصل سوم: اخلاق خانوادگی 95
- نقش مادر در خانواده 96
- خدمت به مادر 97
- احترام به همسر 97
- فداکاری همسر 100
- قدردانی از همسر 100
- همیاری همسر 101
- ترجیح دانش بر ثروت 102
- محبت در کانون خانواده 103
- توجه به خانواده 103
- رعایت حال خانواده 104
- همکاری در امور خانه 105
- تربیت دینی فرزندان 105
- تکریم فرزندان 107
- محبت به کودکان 107
- آزادی دادن به کودکان 108
- تشویق کودکان 109
- غیرت مداری 110
- پرهیز از تنبیه کودکان 110
- اشاره 112
- ساده زیستی 112
- فصل چهارم: اخلاق اقتصادی 112
- یاری رساندن به دیگران 118
- قناعت 118
- انفاق 119
- ایثار 120
- کمک آبرومندانه 122
- مسکین نوازی 124
- جدیت در کار 125
- احتیاط در گرفتن وجوهات شرعی 125
- مراقبت در مصرف بیت المال 126
- فقر 129
- پرهیز از اسراف 130
- کتاب نامه 131
حجره ام را میبستم و شروع به مطالعه و حاشیه نویسی و تصحیح می کردم تا اذان صبح. بعد از نماز صبح، صورتم را بر روی کتاب می گذاشتم و لحظهای میخوابیدم تا آفتاب طلوع میکرد و آن گاه تا ظهر به تدریس میپرداختم. بعد از ظهر هم به درس میرفتم و درس می خواندم. بسیاری از مواقع از سر راه، نانی می گرفتم و میخوردم. چون اغلب برای مطالعه، روغن چراغ نداشتم، اتاقی بلند گرفته بودم که درهای متعدد داشت و در آن مینشستم و زیر نور ماه کتابم را می گشودم و میخواندم و چون ماه دور میزد، دری دیگر را که رو به ماه داشت، میگشودم و کتاب میخواندم. دو سال همین کار را کردم تا آنجا که چشمانم ضعیف شد».(1)
٭ ٭ ٭
مرجع عالی قدر، آیت الله فاضل لنکرانی، درباره پشتکار علمی حاج شیخ محمدتقی ستوده میفرماید: «ایشان کسی بود که خودش را وقف تدریس کرده بود و در این زمینه من از ایشان به عنوان یک مثل (نمونه) یاد میکنم. ایشان کاری میکرد که شاید ما نمی توانستیم انجام دهیم؛ یعنی از ساعت هشت صبح که روی منبر تدریس میرفتند، تا ساعت یازده، سه درس پشت سر هم میگفتند، که ما چنین قدرتی نداشتیم».(2)
٭ ٭ ٭
جلال الدین همایی، در مصاحبهای رادیویی نقل کرده است: در شهر اصفهان، در خدمت آیت الله حاج شیخ هاشم قزوینی درس میخواندم. روزی هنگام درس، حال ایشان به هم خورد و بر زمین افتاد و بی هوش شد. پزشکی برای ایشان آوردم و به تجویز پزشک آب قندی به
1- نک: چراغ تجربه، ص 142.
2- ستارگان حرم، ج 12، ص 41.