- پیش گفتار 3
- اشاره 9
- 1. رفتارهای اعتقادی 9
- اشاره 9
- فصل اول: اخلاق فردی 9
- خدابینی 9
- اعتقاد به توحید افعالی 9
- اخلاص 11
- توکل 14
- خوف و رجا 15
- تسلیم و رضا 16
- مرگ اندیشی 17
- شکرگزاری 18
- عشق و ارادت به اهل بیت (ع) 19
- زیارت عاشورا در آخرین لحظه عمر 22
- خاک پای زائر حسینی شفای درد چشم 23
- ارتباط معنوی با امام زمان عج الله تعالی فرجه الشریف 23
- تعهد به امام زمان عج الله تعالی فرجه الشریف 23
- انتظار فرج 24
- آخرت گرایی 25
- زیارت اهل بیت(ع) 25
- 2. رفتارهای عبادی 26
- اشاره 26
- تمسک به اهل بیت(ع) 26
- تعبد دینی 26
- ذکر و یاد خدا 27
- سحرخیزی 28
- تقید به گفتن اذان 29
- تقید به احکام دینی 29
- نماز اول وقت 29
- اهتمام به نماز شب 31
- شب زندهداری 33
- مناجات شبانه 34
- انس با قرآن 34
- اخلاص در انجام وظیفه 35
- 3. رفتارهای عملی 36
- اشاره 36
- کنترل نفس 36
- مجاهده با نفس 36
- ثبات نفس 37
- فروتنی 38
- عزت نفس 40
- کنترل خشم 41
- صبر و تحمل 41
- بزرگواری 42
- شجاعت 42
- استفاده از فرصتها 43
- دلسوزی 43
- نظم 45
- نفوذ کلام 45
- تعهد 46
- هماهنگی رفتار و گفتار 47
- دوری از وابستگیهای دنیوی 48
- استعمال عطر 48
- پاکیزگی 48
- علاقه به ورزش 49
- اشاره 50
- تواضع علمی 50
- 4. رفتارهای علمی 50
- اشتیاق علمی 53
- پشتکار علمی 55
- تبادل علمی 57
- رنج تحصیل 57
- احترام به استاد 58
- روح تعلم 59
- امر به معروف و نهی از منکر 60
- اشاره 60
- فصل دوم: اخلاق اجتماعی 60
- ظلم ستیزی 61
- شهرت گریزی 63
- شایسته سالاری 68
- رعایت انصاف 69
- حفظ آبروی مخالفان 69
- وفای به عهد 71
- تألیف قلوب 71
- احیای سنت حسنه 72
- تربیت دینی 72
- رعایت حقوق برادری 73
- صفا و صمیمیت 73
- پیش دستی در سلام کردن 74
- همدلی 75
- غیبت گریزی 76
- توجه به نیازها (نیازسنجی) 77
- فریاد رسی 78
- خوش رفتاری با مردم 79
- اهمیت به حضور اجتماعی روحانیان 79
- احترام به مردم 81
- گذشت 82
- از خود گذشتگی 83
- پیش دستی در کار خیر 84
- یکسان نگری 85
- هم دردی 86
- رعایت حقوق همسایه 87
- مهمان نوازی 88
- مشکل گشایی 88
- خدمت گزاری 90
- دوری از امتیازخواهی 91
- پاسخ گویی سریع به مردم 92
- احترام به کودکان 93
- احترام به پدر و مادر 95
- اشاره 95
- فصل سوم: اخلاق خانوادگی 95
- نقش مادر در خانواده 96
- خدمت به مادر 97
- احترام به همسر 97
- قدردانی از همسر 100
- فداکاری همسر 100
- همیاری همسر 101
- ترجیح دانش بر ثروت 102
- توجه به خانواده 103
- محبت در کانون خانواده 103
- رعایت حال خانواده 104
- همکاری در امور خانه 105
- تربیت دینی فرزندان 105
- محبت به کودکان 107
- تکریم فرزندان 107
- آزادی دادن به کودکان 108
- تشویق کودکان 109
- غیرت مداری 110
- پرهیز از تنبیه کودکان 110
- اشاره 112
- ساده زیستی 112
- فصل چهارم: اخلاق اقتصادی 112
- یاری رساندن به دیگران 118
- قناعت 118
- انفاق 119
- ایثار 120
- کمک آبرومندانه 122
- مسکین نوازی 124
- جدیت در کار 125
- احتیاط در گرفتن وجوهات شرعی 125
- مراقبت در مصرف بیت المال 126
- فقر 129
- پرهیز از اسراف 130
- کتاب نامه 131
شایسته سالاری
شایسته سالاری
نقل است وقتی میرزای شیرازی از دنیا رفت، برخی از عالمان و مؤمنان، از فقیه عادل، سیدمحمد فشارکی که از شاگردان میرزای شیرازی بود، خواستند مرجعیت را بپذیرد. ایشان در پاسخ فرمود: «من خودم را به خوبی میشناسم که شایسته این منصب نیستم؛ چون منصب مرجعیت و زعامت به جز علم فقه، احتیاج به امور دیگری چون آگاهی عمیق سیاسی و شناخت موضعگیریهای درست دارد، ولی من انسان غیرقاطع و مرددی هستم و اگر بپذیرم، موجب خرابی و فساد آن میگردم. من فقط برای تدریس خوبم، نه چیز دیگر.» ازاین رو، مردم و علما به سراغ میرزامحمدتقی شیرازی رفتند و ایشان را به عنوان مرجع انتخاب کردند.(1)
٭ ٭ ٭
نقل است «هنگامی که محدث قمی رحمه الله در مشهد اقامت داشت، ماه رمضانی در مسجد گوهرشاد منبر میرفت. آخوند ملاعباس تربتی که از علمای ابرار و روحانیان پارسا بود، از تربت حیدریه، محل اقامت خود، به مشهد آمده بود تا در ماه رمضان از منبر حاج شیخ عباس قمی استفاده کند.
ملاعباس تربتی با محدث قمی سابقه دوستی داشتند و با همدیگر صمیمی بودند. یک روز محدث قمی از بالای منبر، چشمش به ملاعباس میافتد که در گوشهای از مجلس نشسته و به سخنان وی گوش میدهد. همان وقت میگوید: «ای مردم! آقای حاج آخوند تشریف دارند، از ایشان استفاده کنید» و با [وجود] کثرت جمعیت که برای او آمده بودند و مهیای استماع از وی بودند، از منبر به زیر میآید و از آخوند میخواهد
1- قصه ها و خاطره ها، ص 91، (قصص و خواطر، ص 298).