- اشاره 5
- مفهوم کارمند و کارگزار 6
- پیشینه پژوهش 7
- جایگاه کارمند و کارگزار در اسلام 8
- ضرورت بحث 10
- اشاره 13
- 1. تقوا 15
- 2. خیرخواهی نسبت به مردم 16
- 3. خلوص 19
- 4. اصالت خانوادگی 21
- 5. بردباری 22
- 6. توانایی 24
- 8. اطاعت پذیری از مافوق 26
- 9. کاردانی 27
- 10. مسئولیت پذیری 32
- 11. نگهداری از اموال 33
- 12. عزت نفس 35
- 13. پرهیز از تشریفات 37
- اشاره 40
- الف) صمیمیت 41
- اشاره 41
- 1. وظایف کارمند در برابر همکاران 41
- ب) مشورت 43
- ج) احساس تعهد 44
- د) پرهیز از حسادت 46
- ه) یکدلی و یکرنگی 48
- الف) الگو بودن 49
- اشاره 49
- 2. وظایف کارمند نسبت به افراد زیر دست 49
- ب) تقسیم کار مناسب 51
- ج) انتقاد پذیری 52
- د) پرهیز از تبعیض 54
- ه_) دلجویی از زیردست 55
- و) تغافل 56
- ز) ایجاد نظم 56
- ح) ارتقای سطح علمی و تجربی 58
- ط) پرهیز از نیرنگ و رفتارهای ظاهر فریبانه 59
- 3. وظایف کارمندان در برابر مردم 60
- الف) برخورد کریمانه 60
- اشاره 60
- ب) فروتنی 61
- ج) رعایت انصاف 63
- د) گره گشایی 65
- ه) مدارا 66
- 4. وظیفه کارمند نسبت به خود (مراقبت از نفس) 68
- اشاره 71
- اشاره 72
- 1. آسیب های اخلاقی 72
- الف) اهانت و تحقیر 73
- ب) منّت گذاری 74
- ج) تبعیض 76
- د) خُلف وَعده 77
- ه) روحیه تجمل گرایی 78
- و) تفسیر ضوابط و مقررات به سود خود 79
- ز) کم کاری در انجام وظیفه 80
- ح) دوری از مردم 81
- ط) ارتشا 82
- ی) سوء استفاده از اموال عمومی و اختلاس 85
- 2. مشکلات اقتصادی 87
- 3. باورهای غلط فرهنگی 89
- الف) مقررات و قوانین دست و پاگیر 90
- اشاره 90
- 4. کارآمد نبودن ساختار اداری 90
- ب) ناتوانی کارمندان 91
- ج) اهمیت ندادن به فعالیت های کارمند 93
- 5. آسیب های رسانه ای 94
- د) کیفیت تقسیم کار 94
- اشاره 98
- 1. آزمون پیش از گزینش 99
- اشاره 100
- 2. تقویت و احیای اخلاق اسلامی 100
- الف) روش پند و اندرز 101
- ب) روش الگویی 105
- ج) عبرت گیری از تاریخ 107
- اشاره 109
- 3. تأمین نیازهای اساسی کارمندان 109
- اشاره 110
- الف) تأمین نیازهای اقتصادی 110
- یک _ برقراری تعادل میان شاخص هزینه زندگی و سطوح پرداخت 110
- دو _ فراهم کردن تسهیلات ویژه برای کارمندان 111
- ب) تأمین نیازهای روحی و روانی 111
- اشاره 115
- 4. نظارت 115
- الف) نظارت آشکار 117
- ب) نظارت پنهان 118
- ج) نظارت همگانی 119
- 5. بهره گیری از ابزارهای بازدارنده 120
- اشاره 123
- ب) توان مند کردن کارمندان 123
- الف) کاهش تشریفات زاید اداری 123
- 7. اصلاح ساختار اداری 123
- ج) کاهش ارتباط مستقیم مردم با اداره ها 125
- د) بهره گیری از شیوه چرخشی محل خدمت 125
- اشاره 126
- کارمند خدمتگزار 127
- کارمند نادرست 127
- کارنامه کارمند 128
- اشاره 128
- متون ادبی 128
- سخنان امام خمینی رحمه الله 129
- اشاره 129
- سخنان بزرگان 129
- کارمندان الهی 129
- سخنان آیت الله جوادی آملی 131
- سخنان آیت اللّه مظاهری 131
- سخنان دانشمندان غربی 132
- اشاره 134
- اشاره 135
- پیشنهادهای کلی 135
- 2. انعکاس دادن تخلف های اداری 135
- 1. اهتمام برای حاکم کردن ارزش های اسلامی در محیط اداری 135
- 3. گرایش به اصل واقع گرایی 136
- 5. ارائه چهره مناسبی از کارمند 137
- 4. انتقال مشکلات کارمندان به مسئولان 137
- موضوع های برنامه سازی 138
- 1. تهیه برنامه کارمند 138
- 2. ساخت مجموعه تلویزیونی 138
- اشاره 138
- 3. زیرنویس 139
- 4. شناسایی و معرفی الگوهای کارمندی 139
- 6. تقویت گفت وگوی ویژه خبری 140
- پرسش های مسابقه ای 141
- پرسش های کارشناسی 144
- معرفی منابع برای مطالعه بیشتر 148
ص: 24
1- 1 . ابی محمد حسن بن علی بن الحسین شعبه حرانی، تحف العقول، تهران، کتاب فروشی اسلامیه، 1400 ه . ق، ص 26.
2- 2 . ترجمه نهج البلاغه، نامه 53، ص 567.
اخلاقی زیبا، بیارایند و به درجه والای اخلاق، دست یابند؛ به گونه ای که عملکرد آنان می تواند به عنوان یک الگو، سرمشق کارمندان و کارگزاران نظام اسلامی قرار گیرد. عبدالله بن رواحه یکی از این الگوهاست. «او مأمور بود از اهالی خیبر مالیات بگیرد... وقتی به آن جا رفت، یهود خیبر به رسم همیشگی از پی تطمیع او برآمدند و رشوه ای از جواهرات زنانشان عرضه کردند و گفتند: این را از ما بستان و در برابر، به هنگام ارزیابی محصول، چشم از مقداری فرو بند. عبدالله بی درنگ رشوه را پس زد و گفت: اگر چه شما اهالی خیبر پیش من از هرکس منفورترید، ولی این باعث نمی شود که در کار اخذ مالیات بر شما ستم یا اجحاف کنم. در ضمن هرگز حقوق مردم را به خاطر رشوه ای پایمال نخواهم کرد. رشوه ای که پیش کش کرده اید، حرام است و گرفتنش حرام خوارگی و ما حرام خوار نیستیم. یهود که از رفتار عادلانه و بی مانند او شگفت زده بود، از سرشیفتگی و شادمانی فریاد برآوردند که: (این شالوده استواری آسمان و زمین است).(1)
2. خیرخواهی نسبت به مردم
2. خیرخواهی نسبت به مردم
خیرخواهی می تواند یکی دیگر از ملاک های اساسی انتخاب کارمندان و کارگزاران نظام اسلامی باشد. امام علی علیه السلام در نامه ای به مردم مصر یکی از دلایل انتخاب مالک اشتر رحمه الله به زمامداری مصر را خیرخواهی او معرفی می کند و می فرماید: