- اشاره 5
- مفهوم کارمند و کارگزار 6
- پیشینه پژوهش 7
- جایگاه کارمند و کارگزار در اسلام 8
- ضرورت بحث 10
- اشاره 13
- 1. تقوا 15
- 2. خیرخواهی نسبت به مردم 16
- 3. خلوص 19
- 4. اصالت خانوادگی 21
- 5. بردباری 22
- 6. توانایی 24
- 8. اطاعت پذیری از مافوق 26
- 9. کاردانی 27
- 10. مسئولیت پذیری 32
- 11. نگهداری از اموال 33
- 12. عزت نفس 35
- 13. پرهیز از تشریفات 37
- اشاره 40
- 1. وظایف کارمند در برابر همکاران 41
- الف) صمیمیت 41
- اشاره 41
- ب) مشورت 43
- ج) احساس تعهد 44
- د) پرهیز از حسادت 46
- ه) یکدلی و یکرنگی 48
- الف) الگو بودن 49
- اشاره 49
- 2. وظایف کارمند نسبت به افراد زیر دست 49
- ب) تقسیم کار مناسب 51
- ج) انتقاد پذیری 52
- د) پرهیز از تبعیض 54
- ه_) دلجویی از زیردست 55
- و) تغافل 56
- ز) ایجاد نظم 56
- ح) ارتقای سطح علمی و تجربی 58
- ط) پرهیز از نیرنگ و رفتارهای ظاهر فریبانه 59
- الف) برخورد کریمانه 60
- اشاره 60
- 3. وظایف کارمندان در برابر مردم 60
- ب) فروتنی 61
- ج) رعایت انصاف 63
- د) گره گشایی 65
- ه) مدارا 66
- 4. وظیفه کارمند نسبت به خود (مراقبت از نفس) 68
- اشاره 71
- اشاره 72
- 1. آسیب های اخلاقی 72
- الف) اهانت و تحقیر 73
- ب) منّت گذاری 74
- ج) تبعیض 76
- د) خُلف وَعده 77
- ه) روحیه تجمل گرایی 78
- و) تفسیر ضوابط و مقررات به سود خود 79
- ز) کم کاری در انجام وظیفه 80
- ح) دوری از مردم 81
- ط) ارتشا 82
- ی) سوء استفاده از اموال عمومی و اختلاس 85
- 2. مشکلات اقتصادی 87
- 3. باورهای غلط فرهنگی 89
- اشاره 90
- 4. کارآمد نبودن ساختار اداری 90
- الف) مقررات و قوانین دست و پاگیر 90
- ب) ناتوانی کارمندان 91
- ج) اهمیت ندادن به فعالیت های کارمند 93
- د) کیفیت تقسیم کار 94
- 5. آسیب های رسانه ای 94
- اشاره 98
- 1. آزمون پیش از گزینش 99
- 2. تقویت و احیای اخلاق اسلامی 100
- اشاره 100
- الف) روش پند و اندرز 101
- ب) روش الگویی 105
- ج) عبرت گیری از تاریخ 107
- اشاره 109
- 3. تأمین نیازهای اساسی کارمندان 109
- الف) تأمین نیازهای اقتصادی 110
- اشاره 110
- یک _ برقراری تعادل میان شاخص هزینه زندگی و سطوح پرداخت 110
- دو _ فراهم کردن تسهیلات ویژه برای کارمندان 111
- ب) تأمین نیازهای روحی و روانی 111
- اشاره 115
- 4. نظارت 115
- الف) نظارت آشکار 117
- ب) نظارت پنهان 118
- ج) نظارت همگانی 119
- 5. بهره گیری از ابزارهای بازدارنده 120
- الف) کاهش تشریفات زاید اداری 123
- ب) توان مند کردن کارمندان 123
- اشاره 123
- 7. اصلاح ساختار اداری 123
- ج) کاهش ارتباط مستقیم مردم با اداره ها 125
- د) بهره گیری از شیوه چرخشی محل خدمت 125
- اشاره 126
- کارمند خدمتگزار 127
- کارمند نادرست 127
- کارنامه کارمند 128
- اشاره 128
- متون ادبی 128
- اشاره 129
- سخنان بزرگان 129
- کارمندان الهی 129
- سخنان امام خمینی رحمه الله 129
- سخنان آیت الله جوادی آملی 131
- سخنان آیت اللّه مظاهری 131
- سخنان دانشمندان غربی 132
- اشاره 134
- اشاره 135
- پیشنهادهای کلی 135
- 2. انعکاس دادن تخلف های اداری 135
- 1. اهتمام برای حاکم کردن ارزش های اسلامی در محیط اداری 135
- 3. گرایش به اصل واقع گرایی 136
- 5. ارائه چهره مناسبی از کارمند 137
- 4. انتقال مشکلات کارمندان به مسئولان 137
- 2. ساخت مجموعه تلویزیونی 138
- موضوع های برنامه سازی 138
- اشاره 138
- 1. تهیه برنامه کارمند 138
- 4. شناسایی و معرفی الگوهای کارمندی 139
- 3. زیرنویس 139
- 6. تقویت گفت وگوی ویژه خبری 140
- پرسش های مسابقه ای 141
- پرسش های کارشناسی 144
- معرفی منابع برای مطالعه بیشتر 148
ص:32
1- 2 . شرح غرر الحکم و دررالکلم، ج 4، ص 54، ح 5266.
چنین است کردار اهل رضا
6. توانایی
6. توانایی
در اسلام توانایی یکی دیگر از ویژگی های لازم برای پذیرش مسئولیت و اداره امور است. کارمند می تواند در جنبه های فکری، جسمی و تخصصی توانایی های خود را نشان دهد و اگر به هر دلیلی از توانایی های بالا بی بهره باشد، نه تنها در خدمت گذاری موفق نخواهد بود، بلکه مشکلات فراوانی را نیز به وجود خواهد آورد. از امام صادق علیه السلام چنین نقل شده است: «سزاوار نیست که مؤمن خود را ذلیل کند. به ایشان گفته شد: مؤمن چگونه خودش را خوار می کند؟ فرمود: خود را در معرض کاری که از او ساخته نیست قرار دهد».(1)
برای همین، در قرآن می بینیم وقتی حضرت یوسف علیه السلام درخواست می کند که خزانه دار مصر شود، خود را نگهبانی علیم، یعنی آگاه و توانا در امور معرفی می کند: «قالَ اجْعَلْنی عَلی خَزائنِ الاَْرضِ اِنّی حَفیظٌ عَلیمٌ؛ (یوسف گفت): مرا بر خزانه های این سرزمین بگمار که من نگهبانی دانا هستم». (یوسف: 55)؛(2) زیرا در آن مقطع زمانی، کشور مصر با پیش بینی حضرت یوسف علیه السلام می بایست از یک مرحله بحرانی (خشکسالی) عبور کند که برای گذر از این مرحله، نیاز به کارگزاری اندیشمند و توانا بود که با تدبیر و اندیشه راهبردی بتواند کشور را به سلامتی از مرحله بحران عبور دهد، حضرت یوسف علیه السلام در آن مرحله توانایی خود را در مدیریت بحران اعلام کرد و در عمل نیز آن را به خوبی نشان داد.