- اشاره 5
- مفهوم کارمند و کارگزار 6
- پیشینه پژوهش 7
- جایگاه کارمند و کارگزار در اسلام 8
- ضرورت بحث 10
- اشاره 13
- 1. تقوا 15
- 2. خیرخواهی نسبت به مردم 16
- 3. خلوص 19
- 4. اصالت خانوادگی 21
- 5. بردباری 22
- 6. توانایی 24
- 8. اطاعت پذیری از مافوق 26
- 9. کاردانی 27
- 10. مسئولیت پذیری 32
- 11. نگهداری از اموال 33
- 12. عزت نفس 35
- 13. پرهیز از تشریفات 37
- اشاره 40
- 1. وظایف کارمند در برابر همکاران 41
- الف) صمیمیت 41
- اشاره 41
- ب) مشورت 43
- ج) احساس تعهد 44
- د) پرهیز از حسادت 46
- ه) یکدلی و یکرنگی 48
- الف) الگو بودن 49
- 2. وظایف کارمند نسبت به افراد زیر دست 49
- اشاره 49
- ب) تقسیم کار مناسب 51
- ج) انتقاد پذیری 52
- د) پرهیز از تبعیض 54
- ه_) دلجویی از زیردست 55
- و) تغافل 56
- ز) ایجاد نظم 56
- ح) ارتقای سطح علمی و تجربی 58
- ط) پرهیز از نیرنگ و رفتارهای ظاهر فریبانه 59
- اشاره 60
- الف) برخورد کریمانه 60
- 3. وظایف کارمندان در برابر مردم 60
- ب) فروتنی 61
- ج) رعایت انصاف 63
- د) گره گشایی 65
- ه) مدارا 66
- 4. وظیفه کارمند نسبت به خود (مراقبت از نفس) 68
- اشاره 71
- اشاره 72
- 1. آسیب های اخلاقی 72
- الف) اهانت و تحقیر 73
- ب) منّت گذاری 74
- ج) تبعیض 76
- د) خُلف وَعده 77
- ه) روحیه تجمل گرایی 78
- و) تفسیر ضوابط و مقررات به سود خود 79
- ز) کم کاری در انجام وظیفه 80
- ح) دوری از مردم 81
- ط) ارتشا 82
- ی) سوء استفاده از اموال عمومی و اختلاس 85
- 2. مشکلات اقتصادی 87
- 3. باورهای غلط فرهنگی 89
- الف) مقررات و قوانین دست و پاگیر 90
- 4. کارآمد نبودن ساختار اداری 90
- اشاره 90
- ب) ناتوانی کارمندان 91
- ج) اهمیت ندادن به فعالیت های کارمند 93
- 5. آسیب های رسانه ای 94
- د) کیفیت تقسیم کار 94
- اشاره 98
- 1. آزمون پیش از گزینش 99
- اشاره 100
- 2. تقویت و احیای اخلاق اسلامی 100
- الف) روش پند و اندرز 101
- ب) روش الگویی 105
- ج) عبرت گیری از تاریخ 107
- اشاره 109
- 3. تأمین نیازهای اساسی کارمندان 109
- الف) تأمین نیازهای اقتصادی 110
- یک _ برقراری تعادل میان شاخص هزینه زندگی و سطوح پرداخت 110
- اشاره 110
- دو _ فراهم کردن تسهیلات ویژه برای کارمندان 111
- ب) تأمین نیازهای روحی و روانی 111
- 4. نظارت 115
- اشاره 115
- الف) نظارت آشکار 117
- ب) نظارت پنهان 118
- ج) نظارت همگانی 119
- 5. بهره گیری از ابزارهای بازدارنده 120
- ب) توان مند کردن کارمندان 123
- الف) کاهش تشریفات زاید اداری 123
- 7. اصلاح ساختار اداری 123
- اشاره 123
- د) بهره گیری از شیوه چرخشی محل خدمت 125
- ج) کاهش ارتباط مستقیم مردم با اداره ها 125
- اشاره 126
- کارمند نادرست 127
- کارمند خدمتگزار 127
- اشاره 128
- متون ادبی 128
- کارنامه کارمند 128
- سخنان بزرگان 129
- اشاره 129
- سخنان امام خمینی رحمه الله 129
- کارمندان الهی 129
- سخنان آیت اللّه مظاهری 131
- سخنان آیت الله جوادی آملی 131
- سخنان دانشمندان غربی 132
- اشاره 134
- 1. اهتمام برای حاکم کردن ارزش های اسلامی در محیط اداری 135
- اشاره 135
- 2. انعکاس دادن تخلف های اداری 135
- پیشنهادهای کلی 135
- 3. گرایش به اصل واقع گرایی 136
- 5. ارائه چهره مناسبی از کارمند 137
- 4. انتقال مشکلات کارمندان به مسئولان 137
- 2. ساخت مجموعه تلویزیونی 138
- اشاره 138
- موضوع های برنامه سازی 138
- 1. تهیه برنامه کارمند 138
- 3. زیرنویس 139
- 4. شناسایی و معرفی الگوهای کارمندی 139
- 6. تقویت گفت وگوی ویژه خبری 140
- پرسش های مسابقه ای 141
- پرسش های کارشناسی 144
- معرفی منابع برای مطالعه بیشتر 148
ص: 36
1- 2 . غررر الحکم و درر الحکم، ص 345.
2- 3 . ترجمه نهج البلاغه، نامه 31، ص 545.
3- 4 . همان، ص 667، حکمت 165.
توجه ویژه ای شده است. امام علی علیه السلام می فرماید: «الاعمال بالخبره؛ کارها با آگاهی است».(1) و نیز می فرماید: «ان اللّه یحب المحترف الامین؛ همانا خداوند انسان فنی و کاردان امین را دوست دارد».(2)
بی شک کارمندان و کارگزاران در نظام اسلامی می بایست به سطحی از کاردانی برسند و دانش و تجربه لازم را فرا گیرند تا هنگام رویارویی با مشکل، به آسانی بتوانند چاره جویی و از هدر رفتن نیرو و امکانات پیش گیری کنند. در غیر این صورت، برای خود، سازمان و همه کسانی که به او مراجعه می کنند، مشکل ساز خواهند بود. برای همین، رسول گرامی اسلام می فرماید:
هرکس مردی را بر ده تن ریاست دهد و بداند که میان آنها کسی هست که از او برتر است، به خدا و پیغمبر صلی الله علیه و آله و گروه مسلمانان تقلب کرده است.(3)
یعنی کسی که نسبت به دیگران کاردان تر است، باید سرپرستی را به عهده گیرد و کسانی که شایستگی آن را ندارند، از این پست باید چشم پوشند. مولوی در کتاب ارزشمند مثنوی معنوی حکایت زیبایی درباره اطاعت پذیری از مافوق بیان می کند که شنیدنی است. او می گوید: روزی که تمام ارکان دولت در محضر سلطان محمود غزنوی بودند، شاه، گوهر گرانقدری از جیب بیرون آورد و بر کف دستِ یک یک درباریان نهاد و از آنان خواست که پس از قیمت گذاری،