- اشاره 5
- مفهوم کارمند و کارگزار 6
- پیشینه پژوهش 7
- جایگاه کارمند و کارگزار در اسلام 8
- ضرورت بحث 10
- اشاره 13
- 1. تقوا 15
- 2. خیرخواهی نسبت به مردم 16
- 3. خلوص 19
- 4. اصالت خانوادگی 21
- 5. بردباری 22
- 6. توانایی 24
- 8. اطاعت پذیری از مافوق 26
- 9. کاردانی 27
- 10. مسئولیت پذیری 32
- 11. نگهداری از اموال 33
- 12. عزت نفس 35
- 13. پرهیز از تشریفات 37
- اشاره 40
- 1. وظایف کارمند در برابر همکاران 41
- الف) صمیمیت 41
- اشاره 41
- ب) مشورت 43
- ج) احساس تعهد 44
- د) پرهیز از حسادت 46
- ه) یکدلی و یکرنگی 48
- اشاره 49
- الف) الگو بودن 49
- 2. وظایف کارمند نسبت به افراد زیر دست 49
- ب) تقسیم کار مناسب 51
- ج) انتقاد پذیری 52
- د) پرهیز از تبعیض 54
- ه_) دلجویی از زیردست 55
- و) تغافل 56
- ز) ایجاد نظم 56
- ح) ارتقای سطح علمی و تجربی 58
- ط) پرهیز از نیرنگ و رفتارهای ظاهر فریبانه 59
- اشاره 60
- الف) برخورد کریمانه 60
- 3. وظایف کارمندان در برابر مردم 60
- ب) فروتنی 61
- ج) رعایت انصاف 63
- د) گره گشایی 65
- ه) مدارا 66
- 4. وظیفه کارمند نسبت به خود (مراقبت از نفس) 68
- اشاره 71
- اشاره 72
- 1. آسیب های اخلاقی 72
- الف) اهانت و تحقیر 73
- ب) منّت گذاری 74
- ج) تبعیض 76
- د) خُلف وَعده 77
- ه) روحیه تجمل گرایی 78
- و) تفسیر ضوابط و مقررات به سود خود 79
- ز) کم کاری در انجام وظیفه 80
- ح) دوری از مردم 81
- ط) ارتشا 82
- ی) سوء استفاده از اموال عمومی و اختلاس 85
- 2. مشکلات اقتصادی 87
- 3. باورهای غلط فرهنگی 89
- 4. کارآمد نبودن ساختار اداری 90
- اشاره 90
- الف) مقررات و قوانین دست و پاگیر 90
- ب) ناتوانی کارمندان 91
- ج) اهمیت ندادن به فعالیت های کارمند 93
- 5. آسیب های رسانه ای 94
- د) کیفیت تقسیم کار 94
- اشاره 98
- 1. آزمون پیش از گزینش 99
- 2. تقویت و احیای اخلاق اسلامی 100
- اشاره 100
- الف) روش پند و اندرز 101
- ب) روش الگویی 105
- ج) عبرت گیری از تاریخ 107
- اشاره 109
- 3. تأمین نیازهای اساسی کارمندان 109
- الف) تأمین نیازهای اقتصادی 110
- اشاره 110
- یک _ برقراری تعادل میان شاخص هزینه زندگی و سطوح پرداخت 110
- دو _ فراهم کردن تسهیلات ویژه برای کارمندان 111
- ب) تأمین نیازهای روحی و روانی 111
- 4. نظارت 115
- اشاره 115
- الف) نظارت آشکار 117
- ب) نظارت پنهان 118
- ج) نظارت همگانی 119
- 5. بهره گیری از ابزارهای بازدارنده 120
- ب) توان مند کردن کارمندان 123
- اشاره 123
- 7. اصلاح ساختار اداری 123
- الف) کاهش تشریفات زاید اداری 123
- د) بهره گیری از شیوه چرخشی محل خدمت 125
- ج) کاهش ارتباط مستقیم مردم با اداره ها 125
- اشاره 126
- کارمند خدمتگزار 127
- کارمند نادرست 127
- کارنامه کارمند 128
- اشاره 128
- متون ادبی 128
- سخنان امام خمینی رحمه الله 129
- اشاره 129
- سخنان بزرگان 129
- کارمندان الهی 129
- سخنان آیت الله جوادی آملی 131
- سخنان آیت اللّه مظاهری 131
- سخنان دانشمندان غربی 132
- اشاره 134
- اشاره 135
- 2. انعکاس دادن تخلف های اداری 135
- پیشنهادهای کلی 135
- 1. اهتمام برای حاکم کردن ارزش های اسلامی در محیط اداری 135
- 3. گرایش به اصل واقع گرایی 136
- 5. ارائه چهره مناسبی از کارمند 137
- 4. انتقال مشکلات کارمندان به مسئولان 137
- 2. ساخت مجموعه تلویزیونی 138
- 1. تهیه برنامه کارمند 138
- موضوع های برنامه سازی 138
- اشاره 138
- 4. شناسایی و معرفی الگوهای کارمندی 139
- 3. زیرنویس 139
- 6. تقویت گفت وگوی ویژه خبری 140
- پرسش های مسابقه ای 141
- پرسش های کارشناسی 144
- معرفی منابع برای مطالعه بیشتر 148
ص: 15
1- 1 . علی اکبر دهخدا، لغت نامه دهخدا، تهران، دانشگاه تهران مؤسسه لغت نامه دهخدا، 1377، چ 2، ج 12، ص 17978.
2- 2 . ابوالفضل جمال الدین محمد بن مکرم ابن منظور، لسان العرب، ادب الحوزه، ج 11، ص 474.
3- 3 . سید محمد حسینی، فرهنگ لغات و اصطلاحات فقهی، تهران، انتشارات سروش، 1382، چ 1، ص 326.
می شده است، ولی امروزه، در مفهوم عام، افزون بر مأموران یاد شده، کارمند کسی است که به نیابت از دولت به ارائه خدمات می پردازد. کارمند در این معنا همه کارکنان دستگاه های دولتی(1) از مسئولان رده بالای نظام (کارمندان ارشد) تا کارکنان سطح پایین (کارمندان جزء) را شامل می شود.
کارمندان طیف گسترده ای از افراد جامعه را شامل می شوند که به شیوه های گوناگون استخدامی از جمله: رسمی (دایم)، قراردادی، پیمانی، روزمزد و... در خدمت ادارات، سازمان ها و دستگاه های دولتی قرار می گیرند و در حوزه های گوناگون اجتماع به ویژه آموزش، بهداشت، امنیت، قضا، رفاه، تهیه و توزیع کالا، خدمات شهری و روستایی و...، انجام وظیفه می کنند و در قبال آن، از دولت حقوق می گیرند. ارتقای شغلی آنان نیز براساس معیارهای شایستگی، سنوات خدمت و... است.
پیشینه پژوهش
پیشینه پژوهش
اگرچه درباره گروه های گوناگون کارمندی از جمله فرهنگیان، پرستاران و پزشکان... و نیز فساد اداری، پژوهش های گوناگونی انجام پذیرفته، ولی درباره کلمه عام کارمند کمتر تحقیقی انجام گرفته است. پژوهش های انجام پذیرفته هم تنها به ویژگی و معیارهای اخلاقی کارگزاران و کارگزاران امام علی علیه السلام و شیوه های مدیریتی ایشان در زمینه کارگزاران محدود می شود که در پژوهش حاضر از مطالب برخی از آنها بهره برده ایم. اکنون شرح کوتاهی از این پژوهش ها را می آوریم: