- اشاره 5
- مفهوم کارمند و کارگزار 6
- پیشینه پژوهش 7
- جایگاه کارمند و کارگزار در اسلام 8
- ضرورت بحث 10
- اشاره 13
- 1. تقوا 15
- 2. خیرخواهی نسبت به مردم 16
- 3. خلوص 19
- 4. اصالت خانوادگی 21
- 5. بردباری 22
- 6. توانایی 24
- 8. اطاعت پذیری از مافوق 26
- 9. کاردانی 27
- 10. مسئولیت پذیری 32
- 11. نگهداری از اموال 33
- 12. عزت نفس 35
- 13. پرهیز از تشریفات 37
- اشاره 40
- 1. وظایف کارمند در برابر همکاران 41
- اشاره 41
- الف) صمیمیت 41
- ب) مشورت 43
- ج) احساس تعهد 44
- د) پرهیز از حسادت 46
- ه) یکدلی و یکرنگی 48
- 2. وظایف کارمند نسبت به افراد زیر دست 49
- الف) الگو بودن 49
- اشاره 49
- ب) تقسیم کار مناسب 51
- ج) انتقاد پذیری 52
- د) پرهیز از تبعیض 54
- ه_) دلجویی از زیردست 55
- و) تغافل 56
- ز) ایجاد نظم 56
- ح) ارتقای سطح علمی و تجربی 58
- ط) پرهیز از نیرنگ و رفتارهای ظاهر فریبانه 59
- 3. وظایف کارمندان در برابر مردم 60
- اشاره 60
- الف) برخورد کریمانه 60
- ب) فروتنی 61
- ج) رعایت انصاف 63
- د) گره گشایی 65
- ه) مدارا 66
- 4. وظیفه کارمند نسبت به خود (مراقبت از نفس) 68
- اشاره 71
- 1. آسیب های اخلاقی 72
- اشاره 72
- الف) اهانت و تحقیر 73
- ب) منّت گذاری 74
- ج) تبعیض 76
- د) خُلف وَعده 77
- ه) روحیه تجمل گرایی 78
- و) تفسیر ضوابط و مقررات به سود خود 79
- ز) کم کاری در انجام وظیفه 80
- ح) دوری از مردم 81
- ط) ارتشا 82
- ی) سوء استفاده از اموال عمومی و اختلاس 85
- 2. مشکلات اقتصادی 87
- 3. باورهای غلط فرهنگی 89
- 4. کارآمد نبودن ساختار اداری 90
- الف) مقررات و قوانین دست و پاگیر 90
- اشاره 90
- ب) ناتوانی کارمندان 91
- ج) اهمیت ندادن به فعالیت های کارمند 93
- 5. آسیب های رسانه ای 94
- د) کیفیت تقسیم کار 94
- اشاره 98
- 1. آزمون پیش از گزینش 99
- 2. تقویت و احیای اخلاق اسلامی 100
- اشاره 100
- الف) روش پند و اندرز 101
- ب) روش الگویی 105
- ج) عبرت گیری از تاریخ 107
- اشاره 109
- 3. تأمین نیازهای اساسی کارمندان 109
- اشاره 110
- الف) تأمین نیازهای اقتصادی 110
- یک _ برقراری تعادل میان شاخص هزینه زندگی و سطوح پرداخت 110
- دو _ فراهم کردن تسهیلات ویژه برای کارمندان 111
- ب) تأمین نیازهای روحی و روانی 111
- 4. نظارت 115
- اشاره 115
- الف) نظارت آشکار 117
- ب) نظارت پنهان 118
- ج) نظارت همگانی 119
- 5. بهره گیری از ابزارهای بازدارنده 120
- 7. اصلاح ساختار اداری 123
- ب) توان مند کردن کارمندان 123
- اشاره 123
- الف) کاهش تشریفات زاید اداری 123
- ج) کاهش ارتباط مستقیم مردم با اداره ها 125
- د) بهره گیری از شیوه چرخشی محل خدمت 125
- اشاره 126
- کارمند نادرست 127
- کارمند خدمتگزار 127
- اشاره 128
- متون ادبی 128
- کارنامه کارمند 128
- کارمندان الهی 129
- سخنان امام خمینی رحمه الله 129
- سخنان بزرگان 129
- اشاره 129
- سخنان آیت الله جوادی آملی 131
- سخنان آیت اللّه مظاهری 131
- سخنان دانشمندان غربی 132
- اشاره 134
- اشاره 135
- 1. اهتمام برای حاکم کردن ارزش های اسلامی در محیط اداری 135
- پیشنهادهای کلی 135
- 2. انعکاس دادن تخلف های اداری 135
- 3. گرایش به اصل واقع گرایی 136
- 4. انتقال مشکلات کارمندان به مسئولان 137
- 5. ارائه چهره مناسبی از کارمند 137
- موضوع های برنامه سازی 138
- اشاره 138
- 2. ساخت مجموعه تلویزیونی 138
- 1. تهیه برنامه کارمند 138
- 3. زیرنویس 139
- 4. شناسایی و معرفی الگوهای کارمندی 139
- 6. تقویت گفت وگوی ویژه خبری 140
- پرسش های مسابقه ای 141
- پرسش های کارشناسی 144
- معرفی منابع برای مطالعه بیشتر 148
ص: 83
1- 3 . ترجمه نهج البلاغه، نامه 19، ص 499.
می برد و کاری را بزرگ شمردن نور حق را خاموش می گرداند.(1)
با این حال، بارها در مراجعه های اداری دیده ایم که برخی از کارمندان، با اینکه در حال انجام وظیفه هستند، بر ارباب رجوع منت می گذارند و با عبارت هایی مانند «چون تو هستی این کار را انجام دادم»، «اگر کسی دیگری بود این کار را نمی کردم»، «چون فلانی سفارشت را کرده بود» و...، می کوشند ارباب رجوع را شرمنده خود کنند. بی شک این گونه رفتارها و گفتارها هرگز شایسته کارمند نظام اسلامی نیست. کارمندان باید بدانند که توان گره گشایی از کار مردم و خدمتگزاری به آنها لطف خداوند نسبت به ایشان است تا به سبب آن پاداشی نصیبشان شود. چنانکه امام سجاد علیه السلام می فرماید:
نیازهای مردم به شما از نعمت های الهی برای شما است، بنابراین، از این نعمت ها خسته نشوید.(2)
کارگزاران و کارمندان الهی نه تنها از انجام کار خیر برای دیگران خسته نمی شوند، بلکه از تعریف و ستایش دیگران نسبت به خود نیز خرسند نمی شوند؛ زیرا آنان معتقدند که اگر انسان به ستایش افراد دل خوش کند، خدمت خالصانه، بی منّت و خدایی اش به ریایی رنگ می بازد. شهید رجایی از این گونه کارمندان است. یکی از همکارانش نقل می کند:
روزی در دفتر دبیرستان نشسته بودم، زنگ تفریح بود. پدر یکی از دانش آموزان وارد شد و گفت: با آقای رجایی کار دارم. رجایی گفت: خودم هستم. با من چه