- اشاره 5
- مفهوم کارمند و کارگزار 6
- پیشینه پژوهش 7
- جایگاه کارمند و کارگزار در اسلام 8
- ضرورت بحث 10
- اشاره 13
- 1. تقوا 15
- 2. خیرخواهی نسبت به مردم 16
- 3. خلوص 19
- 4. اصالت خانوادگی 21
- 5. بردباری 22
- 6. توانایی 24
- 8. اطاعت پذیری از مافوق 26
- 9. کاردانی 27
- 10. مسئولیت پذیری 32
- 11. نگهداری از اموال 33
- 12. عزت نفس 35
- 13. پرهیز از تشریفات 37
- اشاره 40
- 1. وظایف کارمند در برابر همکاران 41
- الف) صمیمیت 41
- اشاره 41
- ب) مشورت 43
- ج) احساس تعهد 44
- د) پرهیز از حسادت 46
- ه) یکدلی و یکرنگی 48
- اشاره 49
- الف) الگو بودن 49
- 2. وظایف کارمند نسبت به افراد زیر دست 49
- ب) تقسیم کار مناسب 51
- ج) انتقاد پذیری 52
- د) پرهیز از تبعیض 54
- ه_) دلجویی از زیردست 55
- و) تغافل 56
- ز) ایجاد نظم 56
- ح) ارتقای سطح علمی و تجربی 58
- ط) پرهیز از نیرنگ و رفتارهای ظاهر فریبانه 59
- اشاره 60
- الف) برخورد کریمانه 60
- 3. وظایف کارمندان در برابر مردم 60
- ب) فروتنی 61
- ج) رعایت انصاف 63
- د) گره گشایی 65
- ه) مدارا 66
- 4. وظیفه کارمند نسبت به خود (مراقبت از نفس) 68
- اشاره 71
- 1. آسیب های اخلاقی 72
- اشاره 72
- الف) اهانت و تحقیر 73
- ب) منّت گذاری 74
- ج) تبعیض 76
- د) خُلف وَعده 77
- ه) روحیه تجمل گرایی 78
- و) تفسیر ضوابط و مقررات به سود خود 79
- ز) کم کاری در انجام وظیفه 80
- ح) دوری از مردم 81
- ط) ارتشا 82
- ی) سوء استفاده از اموال عمومی و اختلاس 85
- 2. مشکلات اقتصادی 87
- 3. باورهای غلط فرهنگی 89
- اشاره 90
- 4. کارآمد نبودن ساختار اداری 90
- الف) مقررات و قوانین دست و پاگیر 90
- ب) ناتوانی کارمندان 91
- ج) اهمیت ندادن به فعالیت های کارمند 93
- 5. آسیب های رسانه ای 94
- د) کیفیت تقسیم کار 94
- اشاره 98
- 1. آزمون پیش از گزینش 99
- اشاره 100
- 2. تقویت و احیای اخلاق اسلامی 100
- الف) روش پند و اندرز 101
- ب) روش الگویی 105
- ج) عبرت گیری از تاریخ 107
- اشاره 109
- 3. تأمین نیازهای اساسی کارمندان 109
- الف) تأمین نیازهای اقتصادی 110
- اشاره 110
- یک _ برقراری تعادل میان شاخص هزینه زندگی و سطوح پرداخت 110
- دو _ فراهم کردن تسهیلات ویژه برای کارمندان 111
- ب) تأمین نیازهای روحی و روانی 111
- اشاره 115
- 4. نظارت 115
- الف) نظارت آشکار 117
- ب) نظارت پنهان 118
- ج) نظارت همگانی 119
- 5. بهره گیری از ابزارهای بازدارنده 120
- اشاره 123
- ب) توان مند کردن کارمندان 123
- الف) کاهش تشریفات زاید اداری 123
- 7. اصلاح ساختار اداری 123
- ج) کاهش ارتباط مستقیم مردم با اداره ها 125
- د) بهره گیری از شیوه چرخشی محل خدمت 125
- اشاره 126
- کارمند خدمتگزار 127
- کارمند نادرست 127
- کارنامه کارمند 128
- اشاره 128
- متون ادبی 128
- سخنان امام خمینی رحمه الله 129
- اشاره 129
- سخنان بزرگان 129
- کارمندان الهی 129
- سخنان آیت الله جوادی آملی 131
- سخنان آیت اللّه مظاهری 131
- سخنان دانشمندان غربی 132
- اشاره 134
- پیشنهادهای کلی 135
- اشاره 135
- 1. اهتمام برای حاکم کردن ارزش های اسلامی در محیط اداری 135
- 2. انعکاس دادن تخلف های اداری 135
- 3. گرایش به اصل واقع گرایی 136
- 5. ارائه چهره مناسبی از کارمند 137
- 4. انتقال مشکلات کارمندان به مسئولان 137
- 2. ساخت مجموعه تلویزیونی 138
- موضوع های برنامه سازی 138
- 1. تهیه برنامه کارمند 138
- اشاره 138
- 4. شناسایی و معرفی الگوهای کارمندی 139
- 3. زیرنویس 139
- 6. تقویت گفت وگوی ویژه خبری 140
- پرسش های مسابقه ای 141
- پرسش های کارشناسی 144
- معرفی منابع برای مطالعه بیشتر 148
ص: 107
برای حاکم کردن ارزش های فرهنگ اسلامی در محیط اداری و تقویت روحیه خدمت گذاری بیشتر و بهتر در وجود کارمندان زحمت کش دولت، به راه کارهای اصلاحی نیاز داریم. در این فصل، راه کارهایی ارائه می شود که امید داریم برای حل مشکلات مفید باشد:
1. آزمون پیش از گزینش
1. آزمون پیش از گزینش
در هر واقعه ای علاج واقعه را پیش از وقوع باید چاره اندیشی کرد. درباره مشکلات و تخلف هایی نیز که برخی از کارمندان بی تعهد در ادارات انجام می دهند، این موضوع صادق است. بی شک اگر پیش از به کارگیری کارمندان بکوشیم با معیارهایی که اسلام مشخص کرده است کارمندان را انتخاب کنیم، این گونه مشکلات اخلاقی یا تخلفات اداری کمتر پدید می آید. یکی از این معیارها آزمون پیش از انتخاب است که امام علی علیه السلام آن را به مالک اشتر رحمه الله چنین یادآور می شود:
در امور کارمندانت بیاندیش و پس از آزمایش به کارشان بگمار و با میل شخصی و بدون مشورت با دیگران آنان را به کارهای مختلف وادار نکن؛ زیرا نوعی ستمگری و خیانت است.(1)
براساس این گفتار دل نشین و هوشمندانه از گزینش کارمندان، پیش از تأیید صلاحیت های اخلاقی، علمی و مهارتی آنها باید پرهیز شود و اگر قرار است به کسی سمت و مسئولیتی بدهیم، لازم است درباره صلاحیت های آن فرد، با افراد گوناگون از جمله کارشناسان و صاحب نظران مشورت شود.