الگوشناسی صفحه 43

بیشتر، بر موفقیت ها و پیشرفت های او تکیه کنند.(1)

ب) تلویزیون، الگوی برجسته یادگیری مشاهده ای

ب) تلویزیون، الگوی برجسته یادگیری مشاهده ای

افزون بر والدین که بی تردید، گستره اثرگذاری آنها بسیار زیاد است، شاید بتوان گفت که تأثیر آموزه های برخی رسانه های تصویری به ویژه تلویزیون، کمتر از والدین نیست. در دوران حاضر، کمتر خانواده ای را می توان یافت که روزانه دست کم 5 تا 6 ساعت به تماشای تلویزیون نپردازند. پس بی جا نیست اگر تلویزیون را رقیب جدی خانواده از نظر اثرگذاری به شمار آوریم. از آنجا که امروزه تلویزیون در خانواده ها حضوری فعال دارد و یادگیری افراد خانواده و الگوپذیری آنها بیشتر بر اساس یادگیری مشاهده ای است، لازم است درباره نظریه یادگیری مشاهده ای و تأثیر تلویزیون در این گونه یادگیری توضیح داده شود.

بندورا به بررسی یادگیری های انسان از راه دیدن و تقلید پرداخته است. او این نوع یادگیری را مهم ترین عامل رشد و یادگیری به شمار می آورد.(2) وی معتقد است که در یادگیری از راه مشاهده، چهار فرآیند وجود دارد:

یک _ توجه: یادگیرنده یا مشاهده کننده به الگو یا سرمشق که معمولاً انسان زنده در حال انجام کار است، توجه می کند.

دو _ به یادسپاری: یادگیرنده، رفتاری را که مشاهده می کند، به طور شناختی بازنمایی می کند؛ یعنی آن را به حافظه می سپارد.

سه _ بازآفرینی حرکتی: اگر یادگیرنده توانایی های لازم را داشته باشد، رفتار