الگوشناسی صفحه 49

می کند که قوم نوح دچار چنین پنداری بودند. ازاین رو، مستمندان و تنگ دستان را پست می شمردند. وانگهی پیروی آنان را از حضرت نوح علیه السلام، دلیل بطلان کیش و آیین وی و علت ایمان نیاوردن خود قلمداد می کردند: «وَ ما نَراکَ اتَّبَعَکَ إِلاَّ الَّذینَ هُمْ أَراذِلُنا بادِیَ الرَّأْیِ؛ نمی بینم جز کسانی که فرومایگان سبک سر (سطحی اندیش) قوم ما هستند، پیروی تو کرده باشند». (هود: 27) یا «قالُوا أَ نُؤمِنُ لَکَ وَ اتَّبَعَکَ اْلأَرْذَلُونَ؛ آیا به تو (نوح) ایمان بیاوریم، در حالی که انسان های فقیر و فرومایه از تو پیروی کرده اند». (شعرا: 111)

در صدر اسلام نیز منافقان، مردم مؤمن را به سبب محرومیت های مادی و دنیایی، سفیه و ضعیف العقل می دانستند و از اینکه در حلقه آنان درآیند، ننگ داشتند و می گفتند: «أَ نُؤمِنُ کَما آمَنَ السُّفَهاءُ؛ آیا همانگونه که افراد ضعیف العقل و فقیر ایمان آوردند، ما نیز ایمان بیاوریم». (بقره: 113)

کافران، فقر و عقب افتادگی اقتصادی و مالی مؤمنان را دلیل نقص و ضعف عقلی و فرهنگی شان می پنداشتند و استدلال می کردند که ایمان آوردن این ناقص عقلانِ سطحی اندیش، خود، نشان دهنده حقانیت نداشتن این دعوت و دین است:

وَ قالَ الَّذینَ کَفَرُوا لِلَّذینَ آمَنُوا لَوْ کانَ خَیْرًا ما سَبَقُونا إِلَیْهِ. (احقاف: 111)

افرادی که کفر ورزیدند، درباره اشخاصی که ایمان آوردند، می گویند اگر این دین خوب بود، آنان بر ما پیشی نمی گرفتند.

به همین سبب، بارها به پیامبر گرامی اسلام پیشنهاد می کردند که ژنده پوشان پابرهنه را از اطراف خود بپراکند تا با او به گفت و شنود بنشینند.

2. اشتباه در تعیین مصداق اسوه کامل

2. اشتباه در تعیین مصداق اسوه کامل

گاهی انسان ها در این زمینه که چه اسوه هایی کمال لازم را برای الگوگیری دارند، دچار اشتباه می شوند. برای مثال، اگر دانش را مصداق کمال بدانیم، باز جای