- دیباچه 1
- اشاره 6
- اشاره 6
- بازی چیست؟ 6
- 1. شوخ و شوخی 7
- 2. کاری که هدف عقلانی ندارد 8
- 3. بازی و تفریح 8
- اسلام و بازی 9
- بازی حرام 9
- بازی مکروه 10
- بازی و کودک 11
- بازی واجب و مستحب 11
- اشاره 13
- بازی و تربیت 13
- 1. نظریه انرژی مازاد 14
- 2. نظریه تفریح و تجدید قوا 14
- 3. نظریه به عمل درآوردن غریزه ها 15
- 4. نظریه تصفیه و پالایش 16
- 6 . نظریه رفع خستگی 17
- 5. نظریه تکرار سیر تکاملی 17
- 2. بازی از نظر بازیکن 18
- دسته بندی بازی 18
- 1. بازی از نظر هدف 18
- 4. بازی از نظر سن 19
- گلبانگ حدیث 19
- 1. کودکان را برای بازی آزاد بگذارید 19
- 3. به فرزندان خود شنا و تیراندازی یاد دهید 20
- 4. با کودکان رفتار کودکانه داشته باشید 20
- 6. تفریح و بازی کنید 21
- 7. سرگرمی مؤمن 21
- 8 . شیفته سرگرمی و شوخی نشوید 22
- 9. برنامه ریزی صحیح در زندگی 22
- نمونه های رفتاری 23
- 1. بازی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله با حسینش علیهم السلام 23
- 2. نیرومندترین فرد 23
- 3. تیراندازی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در جمع اصحاب 24
- 4. شتردوانی 25
- 1. ظرافت های بازی 26
- آموزه ها 26
- 2. حکم شطرنج 29
- 3. تفاوت لعب (بازی) با باطل 30
- منابع دیگر 31
- اشاره 33
- دسته بندی بخشش ها 38
- آثار بخشندگی 42
- اشاره 42
- 2. افشاننده بذر دوستی و محبت 42
- 1. پوشاننده عیب ها 42
- 5. پاک کننده گناهان 43
- 4. زینت بخش اخلاق 43
- 7. عامل تحکیم دوستی و از بین برنده دشمنی ها 43
- 6. زیاد کننده روزی 43
- 9. نگهبان آبرو و حیثیت 44
- 10. عزت آفرین است 44
- 8. آقایی به ارمغان می آورد 44
- 11. مایه نزدیکی به خدا و مردم 44
- 1. بخشندگی، خوی الهی 45
- 2. بخشندگی، خوی همه پیامبران 45
- 3. بخشندگان، بهترین مردمان 45
- 4. بخشندگی، صفت دوستان خدا 45
- 5. بخشندگی و عدالت 46
- 6. مرز بخشندگی 46
- 7. جایگاه بخشندگی 47
- 1. تو بخشنده قوم خود هستی 48
- 2. أَشْهَدُ أَنْ لا اِلهَ اِلاَّ اللّه ُ وَ أَشْهَدُ اَنَّکَ رَسُولُ اللّه ِ 48
- 3. امام صادق علیه السلام و بخشش 49
- 1. پیش دستی در بخشندگی 50
- 2. بخشش فقط برای خدا 51
- 3. زمانی که بخشندگی فایده ندارد 51
- 5. بخشنده ترین افراد 52
- 4. بخششی که ستم است 52
- اشاره 54
- 2. نصیحت قرآنی 58
- 1. بخیلان در وهم و خیال باطل اند 58
- اشاره 58
- بخل و بخل ورزان در قرآن کریم 58
- آثار بخل در روایات 59
- 3. بخیل به خود بخل می ورزد 59
- اشاره 59
- 2. بخل، آبرو و حیثیت آدمی را بر باد می دهد 60
- 1. بخل، بینوایی می آورد 60
- 3. بخل، خفت و خواری به بار می آورد 60
- 2. ویژگی های بخیل 61
- 1. جایگاه بخل 61
- گلبانگ حدیث 61
- 4. بخل، انسان را از بعضی مراتب بهشت محروم می سازد 63
- 5. بخل، انسان را به دوزخ می برد 63
- 3. مؤمن، اهل بخل ورزیدن نیست 63
- نمونه های رفتاری 64
- 1. خدا، امثال تو را در میان مؤمنان زیاد نکند 64
- 3. بخل بدتر از فقر 66
- 2. یک دعا از اول شب تا پایان آن 66
- 1. بخیل ترین انسان ها 67
- 2. نشانه بخل 67
- 3. مشورت با بخیل ممنوع 68
- 4. زن باید بخیل باشد، یعنی چه؟ 69
- 5. بخل را کوچک نشماریم 71
- اشاره 73
- بخت و سرنوشت 73
- نگاه قرآن به بدبخت و بدبختی 77
- زیان کاران یا بدبختان 80
- جامعه خوش بخت و سعادتمند 83
- گلبانگ حدیث 87
- 1. بدبخت کیست؟ 87
- 2.نشانه های بدبختی 88
- 3.عوامل و اسباب بدبختی 89
- 4. بدبخت ترین مردم 90
- خوش بخت کیست؟ 91
- عوامل خوشبختی 92
- نمونه های رفتاری 93
- 2. فقط خدا 94
- 1. توجه به نشانه های بدبختی 94
- آموزه ها 94
- 3. نشانه های بدبختی و شقاوت از دیدگاه روایات 95
- 5. انحطاط و ترقی 97
- 6. راه خروج از بدبختی باز است 98
- اشاره 101
- نگاه قرآن کریم به بدی 102
- 1. اشتباه نکنید 102
- 2. بدترین جنبندگان روی زمین 103
- 3. عجله چرا؟ 103
- 4. چنین مباش 103
- 8 . بدی و توبه 104
- 6. به خدا پناه می بریم 104
- 7. فرجام کارهای بد 104
- 4. مایه ترس و آزار مردم شدن 105
- 1. خود را برتر دانستن 105
- 9. نهی از بدی، مایه نجات آدمی است 105
- گلبانگ حدیث 105
- 2. بدخواه مردم بودن 105
- بدی ها از نظر اخلاق فردی 105
- 3. گمراه و مایه گمراهی بودن 105
- 6 . آخرت خود را برای دنیای دیگران فروختن 106
- 8. عیب خود ندیدن 106
- 7. از مردم ترسیدن و از خدا نترسیدن 106
- 5. آرزوهای دراز و کردار بد 106
- اشاره 107
- 10. زود به خشم آمدن 107
- بدی ها از نظر اخلاق اجتماعی 107
- 9. دو رو بودن 107
- 1. مردم از ترس گزند فرد به او احترام بگذارند 107
- 2. پاداش خوبی را به بدی دادن 108
- 3. ستم و خیانت کردن 108
- 4. از علم خود برای خدمت به مردم استفاده نکردن 108
- 1. بازاری و عابر 109
- اشاره 109
- آموزه ها 110
- 2. بدترین مردان 110
- اشاره 115
- آیه اخوت در قرآن کریم 116
- گلبانگ حدیث 125
- 1. جایگاه برادری در کلام معصومین علیهم السلام 125
- 2. مؤمن مایه آرامش است 126
- الف) دوست داشتن 128
- ب) اظهار محبت نسبت به برادر دینی 128
- ج) دوستی و برادری برای خدا باشد، نه برای دنیا 129
- د) پیوند با برادران 129
- و) بخشش و پوزش پذیری 130
- ه) پاسداشت حرمت برادری های دیرینه 130
- ز) تحمل لغزش برادر 130
- ح) راهنمایی کردن 131
- ی) کوشش در رفع نیاز برادر مؤمن 132
- ک) گشاده رویی 132
- 1. از رسول اللّه صلی الله علیه و آلهبیاموزیم 133
- 2. محبت را به زبان آورید 133
- نمونه های رفتاری 133
- 3. می ترسم حقیقت را بگویم... 133
- 4. دیدار مؤمن 134
- 5. اگرچه با یک دانه خرما باشد 135
- 2. یافتن برادر دینی و ارتباط برقرار کردن با او ملاک قوّت مؤمن است 136
- 1. مبنای روابط اجتماعی چیست؟ 136
- آموزه ها 136
- 4. چگونه بدانیم دیگران ما را دوست دارند؟ 137
- 5. اقسام برادران 138
- 6. کم یاب ترین 138
- 9. آزمودن برادر 140
- 8 . بهترین برادر 140
- 10. یک استثنا 141
- منابع دیگر 143
- اشاره 145
- مقایسه «حلم» و «صبر» 148
- بردباری در انسان 150
- بردباری، آموختنی است 153
- گلبانگ حدیث 155
- 1. جایگاه بردباری 155
- 2. دستاوردهای بردباری 156
- 4. بردباری هنگام خشم 157
- 3. پیوند بردباری و دانش 157
- 6. زیباترین پدیده ها 158
- 5. ریاست و امامت در کنار بردباری 158
- نمونه های رفتاری 159
- آموزه ها 160
- 1. مدیریت بدون بردباری، نازیباست 160
- 2. واکنش عاقلانه 161
- منابع دیگر 162
- اشاره 163
- انسان و برکت 163
- واژه برکت در قرآن مجید 165
- اشاره 169
- پدیده های با برکت (مبارک) در قرآن 169
- 2. مکان وحی 169
- 1. زمین 169
- 4. کعبه 170
- 3. قرآن مجید 170
- پدیده های مبارک در روایات 171
- 5. پیامبران و رسولان الهی 171
- برکت در روایات 171
- 1. زمان 171
- 2. مکان 173
- 3. برخی انسان ها 174
- 4. حیوانات و چهارپایان 175
- 1. تقوا و برکت 176
- جلوه هایی از برکت 176
- 2. عدالت و برکت 177
- 3. میهمان و برکت 178
- گلبانگ حدیث 180
- 5. بی برکت بودن ربا 180
- 4. حوزه علمیه قم و برکت 180
- 1. عوامل برکت زا 180
- 2. عوامل برکت زُدا 182
- 3. روایت های متفرقه درباره برکت 184
- 1. پول با برکت 187
- نمونه های رفتاری 187
- 3. از تو حرکت، از خدا برکت 189
- 2. برای برکت دعا کنیم 189
- 4. گردن بند پر برکت 190
- آموزه ها 191
- واژه شناسی کریم 198
- اشاره 198
- جایگاه کرامت و بزرگواری در سنت معصومین علیهم السلام 199
- 1. نشانه های بزرگواری 199
- کریم در قرآن کریم 202
- 2. بزرگواری چیست؟ 204
- 1. دین، مایه بزرگواری 204
- 3. تشویق به گرامیداشت اهل بزرگواری 204
- گلبانگ حدیث 204
- 1. بزرگواری امام حسین علیه السلام 205
- 4. گرامی داشتن برادر دینی 205
- نمونه های رفتاری 205
- 5. رد عزت و احترام ممنوع است 205
- 2. بزرگواری امام سجاد علیه السلام 206
- 3. خدا را با نام «کریم» (بزرگوار و آقا) بخوانید 207
- آموزه ها 208
- منابع دیگر 212
- اشاره 214
- بوسیدن فرزند 214
- بوسیدن والدین 217
- دست بوسی 219
- بوسیدن همسر 221
- گلبانگ حدیث 222
- 1. بوسه رحمت 222
- 2. بوسه کام 224
- 3. بوسه عبادت 225
- 4. بوسه دین 226
- نمونه های رفتاری 227
- منابع دیگر 233
- اشاره 235
- بهتان از دیدگاه قرآن کریم 236
- اشاره 236
- 1. به همسران خود بهتان نزنید 237
- 2. بهتان و تهمت همانند تیراندازی به سوی انسان های بی گناه است 238
- 1. بهتان به خدا 240
- 2. بهتان به رسولان و پیامبران و ائمه اطهار علیهم السلام 240
- اشاره 240
- انواع بهتان و حکم شرعی آن 240
- 1. عقل 242
- اشاره 242
- حکم شرعی بهتان 242
- 2. کتاب 243
- 1. بهتان چیست؟ 244
- گلبانگ حدیث 244
- 2. بهتان زدن، بی شرمی است 244
- 4. بزرگی بهتان زدن 245
- 3. عیب مردم را افشا مکنید 245
- 1. إِفک یا تهمت بزرگ 246
- 2. از خیانت کاران و بهتان زنندگان پشتیبانی مکن 249
- آموزه ها 251
- منابع دیگر 257
- اشاره 258
- اهمیت یاد بهشت 258
- بهشت 258
- 1. ثبات و تغییر 261
- زندگی در دنیا و زندگی در بهشت 261
- 2. زندگی خالص و ناخالص 261
- اشاره 261
- 3. کشت و درو 262
- بهشت مطلوب واقعی 262
- 1. جایگاه بهشت 263
- گلبانگ حدیث 263
- 2. اثر عملی اعتقاد به بهشت 264
- 4. عوامل بهشتی شدن 265
- 1. آرزوی بهشت 270
- 2. بهشت گوارایت باد 270
- پاداش عظیم صابران 271
- اشاره 281
- اشاره 281
- حقیقت بی تابی 281
- بی تابی 281
- 1. بی تابی از نظر بُعد معرفتی انسان 282
- 2. بی تابی از نظر بُعد اخلاقی انسان 288
- زمینه های بی تابی 291
- 1. از بی تابی دوری کنید 295
- گلبانگ حدیث 295
- 2. بی تابی و از بین رفتن پاداش 296
- 3. بدترین نوع بی تابی 296
- 4. بی تابی هنگام قبض روح 296
- 1. حق الهی 297
- نمونه های رفتاری 297
- 6. مؤمن اهل صبر است، نه بی تابی 297
- 5. گریه و جزع مکروه است مگر... . 297
- 2. رسول خدا صلی الله علیه و آله دعا می آموزد 298
- 3. نادانی گاهی سبب بی تابی می شود 299
- 4. گریه رحمت 300
- 1. دیگران را متهم نکنیم 300
- آموزه ها 300
- 3. راهکارها و الگوها 301
- 2. بی تابی نکنید 301
- منابع دیگر 302
- 4. منطق و سخن امیرمؤمنان علی علیه السلام 302
- بیماری 303
- اشاره 303
- اشاره 304
- 1. اصل بیماری (خود بیماری) 304
- دیدگاه اسلام درباره بیماری 304
- 2. جنبه تربیتی بیماری 305
- 1. سبک و کوتاه بودن 312
- آداب عیادت 312
- 2. هدیه بردن برای بیمار 313
- حکمت عیادت 313
- احکام مربوط به بیمار 314
- گلبانگ حدیث 314
- 1. بیماری 314
- 3. بی تابی چرا؟ 315
- 4. بیماری اجر ندارد 315
- 2. بیمار از گناه پاک می شود 315
- 6 . عیادت بیمار 316
- 5. شکایت نکنید 316
- 1. امُّ العَلاء بشارت باد! 317
- 7. دعای بیمار 317
- نمونه های رفتاری 317
- 4. آزمایش الهی 318
- 3. لطف و مهربانی امام حسین علیه السلام به بیمار 318
- 2. لبخند پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله 318
- آموزه ها 319
- 2. کودک بیمار 319
- 1. از شراب خوار عیادت نکنید 319
- 5. بیماری قلب 320
- 4. غم و غصه و بیماری 320
- 3. پرخوری و بیماری 320
- منابع دیگر 321
- کتاب نامه 322
بازی برای کودک مثل غذا خوردن و نفس کشیدن ضروری است. بر همین اساس پدر و مادر، جامعه و مدرسه حق ندارند این حق را از کودک بگیرند. محروم ساختن کودک از بازی؛ یعنی محروم کردن او از زندگی که پی آمدهای جبران ناپذیری خواهد داشت.
بازی و تربیت
اشاره
اسلام به کوچک ترین مسائل تربیتی انسان توجه دارد و این، نشان دهنده حقانیت این دین مبین است. در نظر گرفتن حق بازی برای کودک و همچنین سفارش به والدین برای آزاد گذاردن فرزندان در بازی کردن تا هفت سالگی از احکام تربیتی اسلام است.
جالب است که بدانیم اسلام قرن ها پیش به چنین مسئله ای توجه کرده بود، ولی غربی ها در اوایل قرن نوزدهم به اهمیت این مسئله پی بردند. آنان با بررسی بازی از دیدگاه تربیتی، درباره آن نظریه هایی آفریدند که اشاره به بعضی از آنها سودمند است.
نظریه های اولیه بازی(1)
در قرن هجدهم و اوایل قرن نوزدهم، دو فیلسوف معروف تعلیم وتربیت غرب به نام های _هنریک پستالوزی_ (1746 _ 1828)(2) و _فردریک فروبل _(1782 _ 1852)(3)بازی را به عنوان عاملی ضروری وارد تعلیم و تربیت کردند.
پستالوزی معتقد بود که بازی به مجموعه رفتارهای بچه ها کمک می کند و به ویژه از طریق درگیری ها و سرگرمی های رقابتی، به انسجام روح و جسم
1- [1] . این بحث چکیده ای است از: مقاله علی رضا پویان فرد، مجله نیرو و نشاط، نشریه پژوهشی و تحقیقی اداره کل تربیت بدنی وزارت آموزش و پرورش، دفتر دوم، زمستان 1361، ص175.
2- [2] . Heinrich pestalozzi .
3- [3] . Friedrich Frobel .