فرهنگ اخلاقی معصومین علیهم السلام (حرف ب) صفحه 238

می شد، بپردازد و طلاق گیرد. بعد همان مهر را برای همسر دوم قرار می دادند. این آیه به شدت از این کار زشت جلوگیری کرد و آن را نکوهید.(1)

2. بهتان و تهمت همانند تیراندازی به سوی انسان های بی گناه است

وَ مَنْ یَکْسِبْ خَطیئَهً أَوْ إِثْمًا ثُمَّ یَرْمِ بِهِ بَریئًا فَقَدِ احْتَمَلَ بُهْتانًا وَ إِثْمًا مُبینًا. (نساء: 112)

هر کس خطا یا گناهی مرتکب شود، سپس آن را به بی گناهی نسبت دهد، به یقین، بهتان و گناه آشکاری بر دوش کشیده است.

در این آیه، گناهانی که انسان مرتکب می شود و به گردن دیگری می افکند، به دو قسم تقسیم شده است: «خطیئه» و «اثم». خطیئه معنای وسیعی دارد که گناه عمدی و غیر عمدی را شامل می شود، ولی اثم معمولاً به گناهان عمدی و اختیاری گفته می شود. اثم، چیزی است که انسان را از کاری باز می دارد و از آن جا که گناهان، آدمی را از خیرات باز می دارند، به آنها اثم گفته شده است.

در این آیه تعبیر لطیفی برای تهمت به کار برده شده و آن اینکه گناه را به منزله تیر شمرده و انتساب آن را به دیگری به منزله پرتاب به سوی هدف خوانده است. همان گونه که تیراندازی به سوی دیگری ممکن است باعث از بین رفتن او شود، پرتاب تیر گناه هم به کسی که مرتکب نشده، ممکن است آبروی او را که به منزله خون اوست، از بین ببرد. بدیهی است وزر و وبال این کار همیشه بر دوش فردی که تهمت زده است، باقی خواهد ماند. تعبیر اِحْتَمَلَ (بر دوش می گیرد) نیز اشاره  به سنگینی و دوام این مسئولیت است.(2)