فرهنگ اخلاقی معصومین علیهم السلام (حرف ب) صفحه 282

بی تاب، آرامش و ثبات و ایستادگی ندارد و ممکن است کارهایی از او سر زند که از نظر انسان های خردمند، بسیار سخیف و پست است.

بی تابی، حالت روحی است که آثار آن در گفتار و رفتار آدمی نمایان می شود.  آدم بی تاب، سنجیده سخن نمی گوید، اهل ناله و شکایت است و در کارها شتاب زده است. او همانند خسی می ماند که در تلاطم معمولی آب دریا، مضطرب و به هر سو روان می شود.

چنین حالتی از نظر قرآن کریم و اهل بیت علیهم السلام ناپسند است؛ زیرا بی تابی، ضعف و بیماری روحی است و مؤمن از ضعف و ناتوانی به دور است. مؤمن از کوه استوارتر است و حوادث کوچک و بزرگ دنیا نمی تواند او را به وادی بی تابی بکشاند. بی تابی نشان دهنده ضعف شخصیت آدمی است و این ضعف از بُعد معرفت و اخلاق قابل بررسی است.

1. بی تابی از نظر بُعد معرفتی انسان

حقیقت بی تابی را باید در ضعف و کمبود معرفت انسان جست وجو کرد. انسان بی تاب، حقیقت دنیا را نشناخته است و با سنت های الهی آشنا نیست. افزون بر آن، چنین فردی، حقیقت توحید و توکل را درنیافته است.

بنابراین، اگر کسی از جهت معرفتی و دریافت حقیقی، کُنه دنیا را بشناسد و آن را باور کند، خود و جایگاهش را دریابد و همچنین با سنت های الهی آشنا باشد و در پایان، حقیقت توحید و توکل را دریابد، هرگز اهل جزع و فزع نخواهد بود.

ممکن است کسی بپرسد: مقصود شما از حقیقت دنیا چیست؟ علم به سنت های الهی با بی تابی چه ربطی دارد و بی تابی و توحید چه رابطه ای با هم دارند؟