فرهنگ اخلاقی معصومین علیهم السلام (حرف ب) صفحه 292

تا انسان به اضطراب دچار گردد. برآورده نشدن بعضی از خواسته ها و انتظارها، امری طبیعی است؛ زیرا بسیاری از رخدادها موافق میل و طبع آدمی نیست. همه این موارد برای بسیاری از افراد ممکن است زمینه شکایت و بی تابی را فراهم آورد، ولی در مواردی، بی تابی انسان ها بیشتر نمایان می شود که مصیبت ها و بلاهای طبیعی چون زلزله و سیل، بیماری و فقر پدید می آیند.

انسان ها در برخورد با این مشکلات دو دسته می شوند. دسته نخست، صبر و  شکیبایی پیشه می کنند و با کار و تلاش و برخورد خردمندانه، بر مشکلات پیروز می شوند. دسته دوم، زبان به گلایه و شکایت می گشایند و از خود بی تابی نشان می دهند که این رفتارشان نه تنها از مشکلات نمی کاهد، بلکه تنها ارمغان آن، وارد آمدن فشارهای عصبی بر روح و روان آدمی است.

به جز آن، بی تابی کردن، شخصیت فرد را کوچک می کند و افراد جامعه درباره چنین انسانی داوری خوبی نخواهند داشت. چون انسان های بی تاب دچار اضطراب می شوند و تصمیم های نابخردانه و شتاب زده می گیرند، مشکلات فراوانی پدید خواهد آمد.

بعضی از زمینه های بی تابی ممکن است از خود انسان سرچشمه بگیرد، مثل انسانی که در کار سست و تنبل است یا خودپسند و لجوج است. زمینه های بی تابی دو دسته است: دسته اول، مواردی است که از اختیار انسان خارج است و دسته دوم، مواردی است که در اختیار انسان است.

قرآن کریم می فرماید:

به یقین، همه شما را با چیزی از ترس، گرسنگی و کاهش در مال ها و جان ها و میوه ها آزمایش می کنیم و بشارت ده به استقامت کنندگان. (بقره: 155)

بعضی زمینه های بی تابی را می توان چنین برشمرد: