فرهنگ اخلاقی معصومین علیهم السلام (حرف ب) صفحه 305

لا رَزِیَّهَ اَعْظَمُ مِنْ دَوامِ سُقْمِ الْجَسَدِ.(1)

مصیبتی بزرگ تر از ادامه یافتن بیماری نیست.

بیماری، زندگی عادی انسان را دچار خلل می کند، به گونه ای که ممکن است شکیبایی و طاقت را از کف بدهد. کمترین بیماری هم بسیار است:

اَلْمَرَضُ، الْقَلیلُ مِنْهُ کثیرٌ.(2)

بیماری، اندکش هم بسیار است.

2. جنبه تربیتی بیماری

همین بیماری که پدیده بدی معرفی می شود، از جهت دیگر می تواند امر مبارکی باشد. بیماری گاهی جنبه یادآوری دارد و می تواند انسان را از خواب غفلت بیدار سازد. اگر بیماری سبب معرفت و بیداری انسان شود، نعمت است. در روایتی از امام باقر علیه السلام می خوانیم:

جسم اگر بیمار نشود، سرمست می شود و در بدنی که به بیماری دچار نشود و سرمست شود، خیری نیست.(3)

پس اگر بیماری، انسان را متوجه خدا سازد، خوب است و اگر سلامتی، انسان را از خدا غافل سازد و او را از راه راست خارج کند، بد است.

امیرمؤمنان علی علیه السلام در مناجاتی چنین می فرماید:

اللّهُمَّ اِنّیِ اَعُوذُبِکَ... مِنْ سُقْمٍ یَشْغَلُنِی وَ مِنْ صِحَّهٍ تُلهِیَنیِ.(4)

بار خدایا، من به تو پناه می برم... از بیماری که مرا گرفتار سازد و از تندرستی و سلامتی که مرا سرگرم و غافل گرداند.

امام سجاد علیه السلام هنگام بیماری چنین دعا می فرمود:

1- [1] . همان، ح 18765.
2- [2] . همان، ح 18766.
3- [3] . همان، ح 18797.
4- [4] . همان، ح 18798.