- دیباچه 1
- بازی چیست؟ 6
- اشاره 6
- اشاره 6
- 1. شوخ و شوخی 7
- 2. کاری که هدف عقلانی ندارد 8
- 3. بازی و تفریح 8
- اسلام و بازی 9
- بازی حرام 9
- بازی مکروه 10
- بازی واجب و مستحب 11
- بازی و کودک 11
- اشاره 13
- بازی و تربیت 13
- 1. نظریه انرژی مازاد 14
- 2. نظریه تفریح و تجدید قوا 14
- 3. نظریه به عمل درآوردن غریزه ها 15
- 4. نظریه تصفیه و پالایش 16
- 6 . نظریه رفع خستگی 17
- 5. نظریه تکرار سیر تکاملی 17
- 1. بازی از نظر هدف 18
- 2. بازی از نظر بازیکن 18
- دسته بندی بازی 18
- 4. بازی از نظر سن 19
- گلبانگ حدیث 19
- 1. کودکان را برای بازی آزاد بگذارید 19
- 4. با کودکان رفتار کودکانه داشته باشید 20
- 3. به فرزندان خود شنا و تیراندازی یاد دهید 20
- 6. تفریح و بازی کنید 21
- 7. سرگرمی مؤمن 21
- 8 . شیفته سرگرمی و شوخی نشوید 22
- 9. برنامه ریزی صحیح در زندگی 22
- نمونه های رفتاری 23
- 1. بازی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله با حسینش علیهم السلام 23
- 2. نیرومندترین فرد 23
- 3. تیراندازی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در جمع اصحاب 24
- 4. شتردوانی 25
- 1. ظرافت های بازی 26
- آموزه ها 26
- 2. حکم شطرنج 29
- 3. تفاوت لعب (بازی) با باطل 30
- منابع دیگر 31
- اشاره 33
- دسته بندی بخشش ها 38
- 2. افشاننده بذر دوستی و محبت 42
- 1. پوشاننده عیب ها 42
- اشاره 42
- آثار بخشندگی 42
- 6. زیاد کننده روزی 43
- 5. پاک کننده گناهان 43
- 7. عامل تحکیم دوستی و از بین برنده دشمنی ها 43
- 4. زینت بخش اخلاق 43
- 8. آقایی به ارمغان می آورد 44
- 11. مایه نزدیکی به خدا و مردم 44
- 9. نگهبان آبرو و حیثیت 44
- 10. عزت آفرین است 44
- 4. بخشندگی، صفت دوستان خدا 45
- 3. بخشندگان، بهترین مردمان 45
- 1. بخشندگی، خوی الهی 45
- 2. بخشندگی، خوی همه پیامبران 45
- 6. مرز بخشندگی 46
- 5. بخشندگی و عدالت 46
- 7. جایگاه بخشندگی 47
- 1. تو بخشنده قوم خود هستی 48
- 2. أَشْهَدُ أَنْ لا اِلهَ اِلاَّ اللّه ُ وَ أَشْهَدُ اَنَّکَ رَسُولُ اللّه ِ 48
- 3. امام صادق علیه السلام و بخشش 49
- 1. پیش دستی در بخشندگی 50
- 2. بخشش فقط برای خدا 51
- 3. زمانی که بخشندگی فایده ندارد 51
- 4. بخششی که ستم است 52
- 5. بخشنده ترین افراد 52
- اشاره 54
- 1. بخیلان در وهم و خیال باطل اند 58
- 2. نصیحت قرآنی 58
- بخل و بخل ورزان در قرآن کریم 58
- اشاره 58
- 3. بخیل به خود بخل می ورزد 59
- اشاره 59
- آثار بخل در روایات 59
- 2. بخل، آبرو و حیثیت آدمی را بر باد می دهد 60
- 1. بخل، بینوایی می آورد 60
- 3. بخل، خفت و خواری به بار می آورد 60
- 2. ویژگی های بخیل 61
- 1. جایگاه بخل 61
- گلبانگ حدیث 61
- 4. بخل، انسان را از بعضی مراتب بهشت محروم می سازد 63
- 3. مؤمن، اهل بخل ورزیدن نیست 63
- 5. بخل، انسان را به دوزخ می برد 63
- 1. خدا، امثال تو را در میان مؤمنان زیاد نکند 64
- نمونه های رفتاری 64
- 2. یک دعا از اول شب تا پایان آن 66
- 3. بخل بدتر از فقر 66
- 2. نشانه بخل 67
- 1. بخیل ترین انسان ها 67
- 3. مشورت با بخیل ممنوع 68
- 4. زن باید بخیل باشد، یعنی چه؟ 69
- 5. بخل را کوچک نشماریم 71
- اشاره 73
- بخت و سرنوشت 73
- نگاه قرآن به بدبخت و بدبختی 77
- زیان کاران یا بدبختان 80
- جامعه خوش بخت و سعادتمند 83
- 1. بدبخت کیست؟ 87
- گلبانگ حدیث 87
- 2.نشانه های بدبختی 88
- 3.عوامل و اسباب بدبختی 89
- 4. بدبخت ترین مردم 90
- خوش بخت کیست؟ 91
- عوامل خوشبختی 92
- نمونه های رفتاری 93
- آموزه ها 94
- 2. فقط خدا 94
- 1. توجه به نشانه های بدبختی 94
- 3. نشانه های بدبختی و شقاوت از دیدگاه روایات 95
- 5. انحطاط و ترقی 97
- 6. راه خروج از بدبختی باز است 98
- اشاره 101
- نگاه قرآن کریم به بدی 102
- 1. اشتباه نکنید 102
- 3. عجله چرا؟ 103
- 2. بدترین جنبندگان روی زمین 103
- 4. چنین مباش 103
- 6. به خدا پناه می بریم 104
- 8 . بدی و توبه 104
- 7. فرجام کارهای بد 104
- گلبانگ حدیث 105
- 2. بدخواه مردم بودن 105
- بدی ها از نظر اخلاق فردی 105
- 3. گمراه و مایه گمراهی بودن 105
- 4. مایه ترس و آزار مردم شدن 105
- 9. نهی از بدی، مایه نجات آدمی است 105
- 1. خود را برتر دانستن 105
- 5. آرزوهای دراز و کردار بد 106
- 6 . آخرت خود را برای دنیای دیگران فروختن 106
- 8. عیب خود ندیدن 106
- 7. از مردم ترسیدن و از خدا نترسیدن 106
- 10. زود به خشم آمدن 107
- اشاره 107
- 9. دو رو بودن 107
- 1. مردم از ترس گزند فرد به او احترام بگذارند 107
- بدی ها از نظر اخلاق اجتماعی 107
- 3. ستم و خیانت کردن 108
- 4. از علم خود برای خدمت به مردم استفاده نکردن 108
- 2. پاداش خوبی را به بدی دادن 108
- اشاره 109
- 1. بازاری و عابر 109
- 2. بدترین مردان 110
- آموزه ها 110
- اشاره 115
- آیه اخوت در قرآن کریم 116
- گلبانگ حدیث 125
- 1. جایگاه برادری در کلام معصومین علیهم السلام 125
- 2. مؤمن مایه آرامش است 126
- الف) دوست داشتن 128
- ب) اظهار محبت نسبت به برادر دینی 128
- ج) دوستی و برادری برای خدا باشد، نه برای دنیا 129
- د) پیوند با برادران 129
- ز) تحمل لغزش برادر 130
- و) بخشش و پوزش پذیری 130
- ه) پاسداشت حرمت برادری های دیرینه 130
- ح) راهنمایی کردن 131
- ک) گشاده رویی 132
- ی) کوشش در رفع نیاز برادر مؤمن 132
- 1. از رسول اللّه صلی الله علیه و آلهبیاموزیم 133
- 2. محبت را به زبان آورید 133
- نمونه های رفتاری 133
- 3. می ترسم حقیقت را بگویم... 133
- 4. دیدار مؤمن 134
- 5. اگرچه با یک دانه خرما باشد 135
- 2. یافتن برادر دینی و ارتباط برقرار کردن با او ملاک قوّت مؤمن است 136
- آموزه ها 136
- 1. مبنای روابط اجتماعی چیست؟ 136
- 4. چگونه بدانیم دیگران ما را دوست دارند؟ 137
- 6. کم یاب ترین 138
- 5. اقسام برادران 138
- 9. آزمودن برادر 140
- 8 . بهترین برادر 140
- 10. یک استثنا 141
- منابع دیگر 143
- اشاره 145
- مقایسه «حلم» و «صبر» 148
- بردباری در انسان 150
- بردباری، آموختنی است 153
- 1. جایگاه بردباری 155
- گلبانگ حدیث 155
- 2. دستاوردهای بردباری 156
- 4. بردباری هنگام خشم 157
- 3. پیوند بردباری و دانش 157
- 5. ریاست و امامت در کنار بردباری 158
- 6. زیباترین پدیده ها 158
- نمونه های رفتاری 159
- آموزه ها 160
- 1. مدیریت بدون بردباری، نازیباست 160
- 2. واکنش عاقلانه 161
- منابع دیگر 162
- اشاره 163
- انسان و برکت 163
- واژه برکت در قرآن مجید 165
- 2. مکان وحی 169
- 1. زمین 169
- اشاره 169
- پدیده های با برکت (مبارک) در قرآن 169
- 3. قرآن مجید 170
- 4. کعبه 170
- 1. زمان 171
- 5. پیامبران و رسولان الهی 171
- پدیده های مبارک در روایات 171
- برکت در روایات 171
- 2. مکان 173
- 3. برخی انسان ها 174
- 4. حیوانات و چهارپایان 175
- 1. تقوا و برکت 176
- جلوه هایی از برکت 176
- 2. عدالت و برکت 177
- 3. میهمان و برکت 178
- 4. حوزه علمیه قم و برکت 180
- 1. عوامل برکت زا 180
- 5. بی برکت بودن ربا 180
- گلبانگ حدیث 180
- 2. عوامل برکت زُدا 182
- 3. روایت های متفرقه درباره برکت 184
- 1. پول با برکت 187
- نمونه های رفتاری 187
- 3. از تو حرکت، از خدا برکت 189
- 2. برای برکت دعا کنیم 189
- 4. گردن بند پر برکت 190
- آموزه ها 191
- واژه شناسی کریم 198
- اشاره 198
- جایگاه کرامت و بزرگواری در سنت معصومین علیهم السلام 199
- 1. نشانه های بزرگواری 199
- کریم در قرآن کریم 202
- 1. دین، مایه بزرگواری 204
- گلبانگ حدیث 204
- 3. تشویق به گرامیداشت اهل بزرگواری 204
- 2. بزرگواری چیست؟ 204
- 5. رد عزت و احترام ممنوع است 205
- نمونه های رفتاری 205
- 1. بزرگواری امام حسین علیه السلام 205
- 4. گرامی داشتن برادر دینی 205
- 2. بزرگواری امام سجاد علیه السلام 206
- 3. خدا را با نام «کریم» (بزرگوار و آقا) بخوانید 207
- آموزه ها 208
- منابع دیگر 212
- بوسیدن فرزند 214
- اشاره 214
- بوسیدن والدین 217
- دست بوسی 219
- بوسیدن همسر 221
- گلبانگ حدیث 222
- 1. بوسه رحمت 222
- 2. بوسه کام 224
- 3. بوسه عبادت 225
- 4. بوسه دین 226
- نمونه های رفتاری 227
- منابع دیگر 233
- اشاره 235
- بهتان از دیدگاه قرآن کریم 236
- اشاره 236
- 1. به همسران خود بهتان نزنید 237
- 2. بهتان و تهمت همانند تیراندازی به سوی انسان های بی گناه است 238
- 2. بهتان به رسولان و پیامبران و ائمه اطهار علیهم السلام 240
- انواع بهتان و حکم شرعی آن 240
- 1. بهتان به خدا 240
- اشاره 240
- اشاره 242
- حکم شرعی بهتان 242
- 1. عقل 242
- 2. کتاب 243
- 1. بهتان چیست؟ 244
- گلبانگ حدیث 244
- 2. بهتان زدن، بی شرمی است 244
- 3. عیب مردم را افشا مکنید 245
- 4. بزرگی بهتان زدن 245
- 1. إِفک یا تهمت بزرگ 246
- 2. از خیانت کاران و بهتان زنندگان پشتیبانی مکن 249
- آموزه ها 251
- منابع دیگر 257
- اشاره 258
- بهشت 258
- اهمیت یاد بهشت 258
- 2. زندگی خالص و ناخالص 261
- 1. ثبات و تغییر 261
- زندگی در دنیا و زندگی در بهشت 261
- اشاره 261
- 3. کشت و درو 262
- بهشت مطلوب واقعی 262
- 1. جایگاه بهشت 263
- گلبانگ حدیث 263
- 2. اثر عملی اعتقاد به بهشت 264
- 4. عوامل بهشتی شدن 265
- 2. بهشت گوارایت باد 270
- 1. آرزوی بهشت 270
- پاداش عظیم صابران 271
- اشاره 281
- حقیقت بی تابی 281
- اشاره 281
- بی تابی 281
- 1. بی تابی از نظر بُعد معرفتی انسان 282
- 2. بی تابی از نظر بُعد اخلاقی انسان 288
- زمینه های بی تابی 291
- 1. از بی تابی دوری کنید 295
- گلبانگ حدیث 295
- 2. بی تابی و از بین رفتن پاداش 296
- 4. بی تابی هنگام قبض روح 296
- 3. بدترین نوع بی تابی 296
- 5. گریه و جزع مکروه است مگر... . 297
- 6. مؤمن اهل صبر است، نه بی تابی 297
- نمونه های رفتاری 297
- 1. حق الهی 297
- 2. رسول خدا صلی الله علیه و آله دعا می آموزد 298
- 3. نادانی گاهی سبب بی تابی می شود 299
- 4. گریه رحمت 300
- 1. دیگران را متهم نکنیم 300
- آموزه ها 300
- 3. راهکارها و الگوها 301
- 2. بی تابی نکنید 301
- 4. منطق و سخن امیرمؤمنان علی علیه السلام 302
- منابع دیگر 302
- بیماری 303
- اشاره 303
- اشاره 304
- 1. اصل بیماری (خود بیماری) 304
- دیدگاه اسلام درباره بیماری 304
- 2. جنبه تربیتی بیماری 305
- 1. سبک و کوتاه بودن 312
- آداب عیادت 312
- 2. هدیه بردن برای بیمار 313
- حکمت عیادت 313
- گلبانگ حدیث 314
- 1. بیماری 314
- احکام مربوط به بیمار 314
- 3. بی تابی چرا؟ 315
- 4. بیماری اجر ندارد 315
- 2. بیمار از گناه پاک می شود 315
- 6 . عیادت بیمار 316
- 5. شکایت نکنید 316
- 7. دعای بیمار 317
- 1. امُّ العَلاء بشارت باد! 317
- نمونه های رفتاری 317
- 2. لبخند پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله 318
- 4. آزمایش الهی 318
- 3. لطف و مهربانی امام حسین علیه السلام به بیمار 318
- 1. از شراب خوار عیادت نکنید 319
- آموزه ها 319
- 2. کودک بیمار 319
- 3. پرخوری و بیماری 320
- 5. بیماری قلب 320
- 4. غم و غصه و بیماری 320
- منابع دیگر 321
- کتاب نامه 322
بخشندگی
اشاره
یا جواد یا الله
حضرت حق تبارک و تعالی اولین جواد و بخشنده
جواد یکی از اسمای الهی است و در دعاهای معصومین علیهم السلام، خداوند را به این اسم می خوانیم:
یا جَوادُ یا اللّه یا اللّه یا اللّه لَکَ الأَسْماءُ الحُسنی.(1)
جواد مطلق آن خدایی است که اهل بخشش و سخاوت است بدون هیچ بخلی.
اَنتَ جوادٌ لا تَبخَلُ، اَنتَ جَوادٌ کَریم.
او که خود جواد مطلق است، این صفت را در بندگان خویش می پسندد:
اِنَّ اللّه َ عَزَّوَجَلَّ جَوادٌ یُحِبُّ الْجُودَ.(2)
در قرآن کریم، کلمه «جواد» یا «سخی» نیامده است.
فقط یک کلمه به نام «جیاد» از ماده «جود» در قرآن کریم آمده که به معنای اصیل است.(3) تعبیرهایی وجود دارد که از سخاوتمندی و جُودِ حضرت حق حکایت می کند. هر چند جواد بودن حضرت حق مثل خود او روشن و بی نیاز از بیان است، ولی سخن در این است که آیا این لفظ جواد که در روایات و دعاها آمده، در قرآن کریم هم مذکر شده است یا خیر؟ پاسخ این پرسش، منفی
1- [1] . الکافی، ج4، باب الدعاء فی العشر الاواخر من شهر، ص163.
2- [2] . مستدرک وسائل الشیعه، ج4، باب تحریم استضعاف أهل القرآن، ص243.
3- [3] . «إذْ عُرِضَ عَلَیْهِ بِالْعَشِیِّ الصَّفِنتُ الْجِیادُ؛ هنگامی که طرف غروب، اسب های اصیل را بر او عرضه کردند.» (ص: 31)