فرهنگ اخلاقی معصومین علیهم السلام (حرف ب) صفحه 34

است، ولی تعبیرهایی وجود دارد که بیانگر سخاوتمندی مطلق حضرت حق است.

وَ قالَتِ الْیَهُودُ یَدُ اللّهِ مَغْلُولَهٌ غُلَّتْ أَیْدیهِمْ وَ لُعِنُوا بِما قالُوا بَلْ یَداهُ مَبْسُوطَتانِ یُنْفِقُ کَیْفَ یَشاءُ ... . (مائده:64)

و یهود گفتند: «دست خدا بسته است». دست های خودشان بسته باد و به (سزای) آنچه گفتند، از رحمت خدا دور شوند، بلکه هر دو دست او گشاده است، هر گونه بخواهد می بخشد.

«یداه مبسوطتان»، کنایه از سخاوتمندی است. تعبیر «دو دست او باز است»، نشان دهنده سخاوتمندی زیاد است؛ زیرا افرادی که بسیار سخاوتمند باشند، انگار با هر دو دست می بخشند.

اساساً این تعبیر؛ یعنی بسته بودن دست (مغلوله) و باز بودن دست (مبسوطه) به دو صفت متضاد هم اشاره دارد: یکی، صفت بخل و امساک و دیگری، صفت جود و بخشش.

شاهد این سخن، آیه دیگری از قرآن کریم است که می فرماید:

وَ لا تَجْعَل یَدَکَ مَغْلُولَهً اِلی عُنُقِکَ وَ لا تَبْسُطْها کُلَّ البَسْطِ فَتَقْعُدَ مَلُوماً مَحْسُوراً. (اسراء: 29)

و دستت را به گردنت زنجیر مکن و بسیار (هم) گشاده دستی مکن تا ملامت شده و حسرت زده بر جای مانی.

بخشندگی از صفات برجسته اهل ایمان

یکی از صفات مهم اهل ایمان، سخاوت و بخشندگی است و در روایات به این صفت توجه شده است و فرموده اند که مؤمن در راه حق اهل سخاوت است: «سخاءٌ فی حق».(1)