- پیش گفتار 1
- 1. مفهوم و اصطلاح گناه 6
- 2. مفهوم گناه در آموزه های دینی 6
- فصل اول: کلیات و مفهوم شناسی 6
- 3. آثار نیت بر اعمال 8
- 4. گناه و دین گریزی 11
- 5. محدوده پاداش و کیفر 13
- 6 . گناه؛ نوعی بیماری 14
- 7. تقسیم بندی گناهان 16
- اشاره 16
- الف) شرک به خداوند 17
- د) عقوق والدین 17
- ه_) کشتن انسان بی گناه 17
- ب) ناامیدی از رحمت خدا 17
- ج) ایمنی از مکر (عذاب و مهلت) خدا 17
- ح) گریز از جنگ و جهاد 18
- ی) افسون و شعبده کردن و جدایی افکندن میان زن و شوهر 18
- و) نسبت دادن زنا به زنان پاک دامن 18
- ز) خوردن مال یتیم 18
- ط) رباخواری 18
- ل) سوگند دروغ 19
- ن) نپرداختن زکات واجب 19
- س) پوشاندن حق 19
- ک) زنا 19
- م) خیانت کردن در غنایم جنگی 19
- ع) می گساری 19
- ف) ترک نماز و دیگر واجبات الهی 20
- ص) پیمان شکنی و قطع رحم 20
- 8 . معیار شناخت گناهان کبیره 20
- الف) پافشاری بر انجام گناهان صغیره 22
- اشاره 22
- 9. چگونگی تبدیل گناهان کوچک به گناهان بزرگ 22
- ب) کوچک شمردن و بی توجهی به گناه 23
- ج) تظاهر به گناه 24
- الف) نادانی 26
- فصل دوم: خاستگاه های گناه 26
- اشاره 26
- 1. فرهنگی 26
- ب) پیروی از قوانین و سنّت های نادرست 28
- ج) تبلیغات گمراه کننده 28
- د) تقلید کورکورانه 29
- ه) نبودن الگوهای شایسته 31
- الف) شیوه گزینش همسر 31
- 2. خانوادگی 31
- اشاره 31
- ب) عامل وراثتی 32
- ج) تربیت شایسته 32
- د) خوراک حلال و حرام 33
- 3. اقتصادی 34
- الف) محیط اجتماع 36
- 4. اجتماعی 36
- اشاره 36
- ب) نبود شرم اجتماعی 38
- ج) رهبر فاسد و گمراه 40
- د) هم نشین بد 41
- ه) جلب رضایت عمومی و جوّزدگی 43
- 5. روانی و فردی 45
- الف) شکسته شدن کرامت و شخصیت انسانی 45
- ب) شهوت رانی 47
- ج) دنیاگرایی 48
- د) وسوسه های شیطانی 52
- 6 . سیاسی 54
- اشاره 56
- فصل سوم: پی آمدهای گناه 56
- 1. پی آمدهای دنیوی گناه 57
- الف) عذاب دنیایی 57
- اشاره 57
- ب) تغییر نعمت 62
- اشاره 64
- ج) کاهش عمر 64
- یک _ قطع رحم 65
- دو _ دروغ 68
- سه _ زنا 69
- چهار _ آزار پدر و مادر 71
- اشاره 72
- د) از بین رفتن برکت 72
- یک _ ترک نماز 72
- دو _ کم فروشی 73
- سه _ نپرداختن زکات 73
- شش _ خیانت 74
- پنج _ حرام خواری 74
- ه_) پرده دری 75
- اشاره 75
- یک _ شراب خواری 77
- دو _ قمار 79
- سه _ بیهوده گویی 80
- چهار _ عیب جویی 82
- 2. پی آمدهای معنوی گناه 86
- الف) تیرگی قلب 86
- ب) قطع ارتباط با خدا 87
- ج) مانع استجابت دعا 89
- د) انحراف عقیدتی 91
- ه) محروم ماندن از توفیق 97
- و) بی بهرگی از قرآن 97
- ز) مایه غضب الهی 97
- ح) عامل انحراف دیگران 98
- ط) گناه و کوردلی 98
- 3. پی آمدهای اخروی گناه 99
- ی) آتش جان 99
- فصل چهارم: عوامل مصونیت از گناه 101
- 1. باور به حضور خدا 101
- 2. یاد خدا 103
- 3. آگاهی از کرامت انسانی 104
- 4. معاد باوری 105
- 5. ایمان به عرضه اعمال به پیشوایان دینی 108
- 6 . خداترسی و یاد مرگ 108
- 7. پرهیز از هم نشینان بد 110
- 8 . پیروی از معصومین علیهم السلام 112
- اشاره 114
- 9. خویشتن داری و کنترل نفس 114
- ب) مراقبه 117
- الف) مشارطه 117
- ج) محاسبه 119
- د) معاتبه 123
- 10. نقش عبادت در کنترل گناهان 125
- 11. خانواده و بازدارندگی از گناه 126
- اشاره 128
- فصل پنجم: مصداق های گناه در قرآن و حدیث 128
- اشاره 129
- 1. گناه چشم 129
- نگاه نامشروع 132
- پی آمدهای فرو بستن چشم از گناه 134
- 2. دروغ 136
- 3. تهمت 138
- 4. غیبت 139
- 5. ریشخند کردن 140
- 6 . سوگند خوردن 141
- 7. شهوت حرام 142
- 8 . ستمگری 144
- 9. خشم 146
- 10. کینه 148
- 11. بخل 149
- 12. احتکار 151
- 13. دنیادوستی 152
- 14. خیانت 154
- 15. شراب خواری 156
- 16. ناسزاگویی 158
- 17. اسراف 159
- 18. غِشّ 161
- 19. ربا 163
- 20. کبر 164
- فصل ششم: پیروی از هوای نفس و راه های تهذیب نفس 167
- 1. خواسته های انسانی 167
- 2. هواپرستی 170
- 3. پی آمدهای ترک هواپرستی 171
- 4. جهاد اکبر 173
- 5. ضرورت تهذیب نفس 175
- 6 . راه های تهذیب نفس در حدیث 177
- 7. راه درمان هوای نفس 180
- 8 . اصلاح قلب؛ راهی برای گناه زدایی 183
- 9. پی آمدهای مبارزه با نفس 188
- ابن سیرین و تعبیر خواب 189
- فصل هفتم: حکایت ها 189
- 1. مبارزان با نفس 189
- ثروت خدادادی 191
- جوان پرهیزکار 192
- جوان عابد 193
- پوریای ولی و مبارزه با نفس 194
- آهنگر 195
- راهزن 197
- 2. گناه و کیفر گناه کاران 199
- سرنوشت حجاج 199
- سرنوشت قاتل 199
- دشمنی با دوست 200
- اثر گناه 200
- انصاف آدمی 201
- نتیجه پرهیز از گناه 201
- گناه یا طلا 202
- موعظه گناه کار 202
- ترس از گناه 202
- ریزش گناهان 203
- بدترین عقوبت 204
- گناهان کوچک 204
- حجت های حق 205
- راه توبه 205
- یوسف و زلیخا 206
- مشق شب 206
- پس نوشت 207
- کتاب نامه 210
قَطَّعُوا الاَْرْحاَم جُعِلَتِ الاَْمْوالُ فِی اَیْدِی الاَْشْرارِ وَ اِذا لَمْ یَأْمُرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ لَمْ یَنْهَوْا عَنِ الْمُنْکَرِ وَ لَمْ یَتَّبِعُوا الاَْخْیارَ مِنْ أَهْلِ بَیْتِی سَلَّطَ اللّهُ عَلَیْهِمْ شِرارَهُمْ فَیَدْعُوا خِیارُهُم فَلا یُسْتَجابُ لَهُمْ.(1)
هرگاه پس از من زنا پدیدار شود، مرگ ناگهانی فراوان گردد و هرگاه از پیمانه و ترازو کم شود، خداوند آنان را به قحطی و کمی [خوراک و دیگر وسایل زندگی] گرفتار می سازد و هرگاه [مردم] از دادن زکات دریغ کنند، زمین برکت خود را از زراعت و میوه ها و معادن، از آنها دریغ می کند و هرگاه در احکام، به ناحق حکم کنند، به ستم همدیگر دچار می گردند و چون پیمان شکنی کنند، خداوند دشمنانشان را بر آنان مسلط می سازد و چون قطع رحم کنند، خداوند، اموالشان را در دست اشرار قرار می دهد و چون امر به معروف و نهی از منکر و از نیکان اهل بیت علیهم السلام پیروی نکنند، خداوند، اشرار آنان را بر ایشان مسلط می گرداند. پس نیکان آنها دعا می کنند و مستجاب نمی شود.
البته تنها ملت مسلمان اسپانیا نبودند که بر اثر آلودگی به گناه و شهوت رانی، به شکست و نابودی تن دادند، بلکه هر ملتی که به گناه آلوده گردد، به همین سرنوشت دچار می شود.
ب) تغییر نعمت
خداوند در قرآن مجید درباره گناهانی که نعمت ها را به نقمت تغییر می دهد و امت ها را از میان می برد، می فرماید:
أَ وَ لَمْ یَسِیرُوا فِی اْلأَرْضِ فَیَنْظُرُوا کَیْفَ کانَ عاقِبَهُ الَّذِینَ کانُوا مِنْ قَبْلِهِمْ کانُوا هُمْ أَشَدَّ مِنْهُمْ قُوَّهً وَ آثارًا فِی اْلأَرْضِ فَأَخَذَهُمُ اللّهُ بِذُنُوبِهِمْ. (مؤمن: 21)
آیا در زمین سیر نمی کنند تا بنگرند عاقبت پیشینیان چگونه بوده است؟ توانایی آنها و آثاری که در روی زمین پدید آورده بودند، از اینان بیش بود و خدا آنها را به کیفر کفرشان فرو گرفت.
1- [1] . اصول کافی، ج 4، ص 81 .