غفلت، علل و آثار آن صفحه 83

د) جدایی از خوبان

علی علیه السلام فرموده است: «مُجالَسَتَهُ الأَشرارِ تُورِثُ سُوءَالظَّنِّ بِالأَخْیارِ؛ هم نشینی با بدان، انسان را به خوبان بدبین می سازد».(1)

معمولاً فاجران، با نیکان دشمنی می ورزند و در نشست هایشان از آنان بدگویی و خرده گیری می کنند. ازاین رو، انسان رفته رفته تحت تأثیر این سخنان، قرار می گیرد و دچار غفلت می شود و رابطه اش را با خوبان می گسلد. سعدی در این باره چنین سروده است:

بزرگش ندانند اهل خرد

که نام بزرگان به زشتی برد

امیرمؤمنان علی علیه السلام در حدیثی می فرماید: «فَإِنَّ قَرِینَ السُّوءِ یَغُرُّ جَلِیسَهُ؛ یار بد، هم نشین خود را فریب می دهد».(2)

عقبه بن ابی معیط و ابیّ بن خلف با یکدیگر دوست بودند و عقبه با پیامبر نیز پیوند خوبی داشت. او هرگاه به مسافرت می رفت، در بازگشت، مجلس میهمانی ترتیب می داد و اشراف قبیله اش را به آن فرا می خواند. در یکی از این سفرها، پس از بازگشت، مردم را به یک میهمانی فراخواند و از محمد صلی الله علیه و آله نیز دعوت کرد. پیامبر در آن مجلس حضور یافت و چون غذا حاضر شد، آن حضرت به عقبه فرمود: «ما اَنَا بِآکِلٍ مِنْ طَعامِکَ حَتّی تَشْهَدَ اَنْ لا اِلَهَ اِلاّ اللّهُ وَ إِنِّی رَسُولُ اللّهِ؛ تا به یگانگی خدا و نبوت من گواهی ندهی، از این غذا نمی خورم.» عقبه شهادت داد و پیامبر نیز از آن طعام خورد.