گره گشایی در اسلام صفحه 112

نیست[، ولی چنین دعا کن و بگو: خداوندا! مرا از بُدان خَلقت بی نیاز کن.(1)

در روایت دیگری از پیامبر اکرم(ص) «بُدان خَلق» به کسانی تفسیر شده اند که هنگام بخشش، منت می نهند و به گاه دریغ نعمت خود از تو, بر تو عیب می گذارند.(2)

انسان های آزاده و رادمرد هیچ گاه حاضر نیستند زیر بار کوچک­ترین منتی باشند. گفته اند یکی از ثروتمندان مبلغ زیادی پول به عنوان خمس نزد امام خمینی(ره) آورد و از ایشان خواست که به سبب پرداخت این مبلغ، امام وی را از پرداخت خمس ماشینش معاف بدارد. امام چون احساس کرد این شخص از پرداخت خمس مغرور شده است و گویا منتی بر امام دارد, فرمود: «شما بر ما منت نداری، بلکه ما بر شما منت داریم؛ چون شما با دادن خمس نجات پیدا می کنید و مسئولیت مصرفِ آن به گردن ما می افتد. یا همه پولت را ببر یا همه خمست را بده».

5. شتاب در کار

یکی دیگر از شرایط گره گشایی، شتاب در آن است. «درنگ کردن در همه­جا نیکو و پسندیده است مگر در فرصت های پیش آمده برای کار خیر»(3) شتاب داشتن در گره گشایی از چند جنبه اهمیت بیشتری دارد. اول اینکه فرصت پیش آمده ممکن است از دست برود و انسان، دیگر توان انجام آن کار را نداشته باشد. حضرت علی(ع) فرصت های خیر را به باد بهاری تشبیه کرده است که هر دو گذرا هستند.(4) امام صادق(ع) فرمود:

پدرم ]امام باقر(علیه­السلام)[ می گفت چون تصمیم بر انجام کار خیری

1- [1] . میزان الحکمه، ص 1324, ح 4491.
2- [2] . همان، ص 1326, ح 4493.
3- [3] . غرر الحکم، ص 1937.
4- [4] . شرح نهج­البلاغه, ج 18, ص 131.